Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2022/2926 E.  ,  2023/829 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2022/2926
Karar No : 2023/829

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLLERİ : Hukuk Müşaviri …, Hukuk Müşaviri V. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, Temyiz No:… sayılı temyiz isteminin reddine ilişkin kararının kaldırılarak anılan Dairenin 26/01/2022 tarih ve E:2021/3032, K:2022/199 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait güzellik merkezinden dönüşen poliklinik statüsündeki sağlık kuruluşunun mevcut kadrosuna ilave olarak bir adet diş hekimi, bir adet pratisyen hekim kadrosu verilmesi istemiyle yapılan başvuruların reddine ilişkin Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; polikliniklerde en az iki tabip kadrosu bulunmasının mevzuat gereği olduğu, sağlık hizmeti sunulan ve işleteni tabip olmayan poliklinikte bir tabibin mesul müdürlük görevini de yürüttüğü hususu da dikkate alındığında, tek tabiple sağlık hizmetinin sunulmasında aksamalar olabileceği, davalı idarece davacının başvurusunun reddedilme sebebi olarak davacı şirkete ait poliklinik hakkında Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik hükümleri ve Planlama ve İstihdam Komisyonu prensip kararı uyarınca, dönüştüğü tarihteki sahiplik ve kadrosu ile faaliyet göstermesi gerektiği, ikinci bir hekim başlatılmasına imkan bulunmadığından başkaca bir sebep ortaya konulamadığı, mevcut kadroya ek olarak 1(bir) adet diş tabip kadrosu ve 1(bir) adet pratisyen tabip kadrosu tesis edilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi Ankara … İdari Dava Dairesince; dönüşümünü tamamlayarak poliklinik olarak faaliyet göstermesi uygun görülen sağlık kuruluşlarının belirli kolaylıklar sağlanarak ve muafiyetler tanınarak da olsa artık poliklinik statüsünde bulunduğu, bu kuruluşlarda görev yapan tek hekimin de aynı anda hem hekimlik faaliyetinde bulunması hem de mesul müdür olarak idari görevler üstlenmesinin sağlık hizmetinin etkin ve verimli yürütülmesine de engel olabileceği, güzellik merkezinden dönüşen polikliniklerde de asgari iki hekim bulundurulmasının kamu yararının gereği olduğu, dolayısıyla, davalı idarece, güzellik merkezinden dönüşen poliklinik olması haricinde başkaca bir sebep de ortaya konulamadığına göre davacı şirkete ait poliklinikte ikinci hekim çalıştırılmasına izin verilmesi isteğiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı, bununla birlikte, polikliniklerin diğer sağlık kuruluşları gibi planlama hükümlerine tabi olduğu, davacı şirkete ait poliklinikte çalıştırılacak ikinci hekimin hangi branştan olacağının genel planlama ilkeleri gözetilerek değerlendirilebileceği, idarenin planlama yetkisini bertaraf edecek şekilde davacının talebi doğrultusunda bir adet diş tabibi kadrosu ve bir adet pratisyen tabip kadrosu verilmesi sonucunu doğuracak mahiyette yargı kararı verilemeyeceği gerekçesiyle istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, istinaf başvurusunun yukarıda belirtilen gerekçelerle reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Anılan karara karşı, davalı idare tarafından, temyiz başvurusunda bulunulması üzerine; … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, Temyiz No:… sayılı kararıyla; bakılan davanın konusu itibarıyla 2577 sayılı Kanun’un 46. maddesinde sayılan davalardan olmadığı ve temyizi istenen kararın kesin olduğu gerekçesiyle temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davanın 2577 sayılı Kanun’un 46. maddesi kapsamında olduğu belirtilerek temyiz isteminin reddi kararının kaldırılması gerektiği, öte yandan güzellik merkezinden dönüşen polikliniğin dönüştüğü tarihteki sahiplik ve kadrosuyla faaliyet göstermesi gerektiği, ilgili Yönetmelikte ek kadro verilmesi imkanını tanıyan bir düzenlemenin bulunmadığı, dava konusu işlemin, söz konusu polikliniğin güzellik merkezinden dönüşmesi sebebiyle değil, polikliniklere ek kadro tahsis edilmesine izin veren bir düzenlemenin bulunmaması sebebiyle tesis edildiği, polikliniklere tanınmayan bir hakkın bu polikliniğe de tanınmayacağı belirtilerek temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, temyize konu kararın kesin olduğu, ayrıca, tüm şartları sağlayarak gerekli yükümlülükleri yerine getirdiği, ilgili Yönetmelikte güzellik merkezinden dönüşen ve dönüşmeyen poliklinik ayrımının yapılmadığı, geçiş hükümlerinin güzellik merkezinden dönüşen polikliniklerin dönüştüğü tarihte tabi olduğu kural ve esaslara yönelik olduğu, dönüştükten sonra diğer poliklinikler ile aynı esaslara tabi olacağı, polikliniğin faaliyet alanının hem pratisyen hekimlik hem de diş hekimliği olduğu, kadro dışı hekim çalıştırmak istemediği, Planlama ve İstihdam Komisyonu kararları ve Sağlık Bakanlığı yazılarıyla ikili bir ayrıma gidildiği, bu kararların dayanağının bulunmadığı, eşitlik ilkesine aykırı işlem tesis edildiği belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Üye …’in, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Temyiz” başlıklı 46. maddesinde, maddede sayılan davalar hakkında verilen kararların Danıştayda temyiz edilebileceğinin kurala bağlandığı, davacı şirkete ait güzellik merkezinden dönüşen poliklinik statüsündeki sağlık kuruluşunun mevcut kadrosuna ilave olarak bir adet diş hekimi, bir adet pratisyen hekim kadrosu verilmesi istemiyle yapılan başvuruların reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada verilen kararın 2577 sayılı Kanun’un 46. maddesi kapsamında olmadığı, bu nedenle, Bölge İdare Mahkemesinin temyiz yolu açık olmayan “kesin” kararlarından olduğu ve temyizen incelenmesine hukukî olanak bulunmadığı gerekçesiyle … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, Temyiz No:… sayılı temyiz isteminin reddine ilişkin kararının onanması gerektiği oyuna karşılık, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının temyize tabi olduğuna ve temyiz isteminin reddi yolunda verilen … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, Temyiz No:… sayılı kararının kaldırılmasına oy çokluğuyla karar verilerek işin esasına geçildi. Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği görülmekle yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacı şirkete ait Özel … Polikliniğinin, güzellik merkezinden dönüşen poliklinik statüsünde bir adet pratisten hekim kadrosu ile faaliyet gösterdiği, davacı şirket tarafından, mevcut kadrosuna ilave olarak bir adet diş hekimi, bir adet pratisyen hekim kadrosu verilmesi istemlerini içeren dilekçelerle 23/02/2021 tarihinde İstanbul Valiliği İl Sağlık Müdürlüğüne başvurulduğu, İstanbul Valiliği İl Sağlık Müdürlüğünce başvuru dilekçelerinin davalı Bakanlığa iletildiği, başvuruların Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işlemiyle, söz konusu polikliniğin dönüştüğü tarihteki sahiplik ve kadrosu ile faaliyet göstermesi gerektiği hususu belirtilerek reddi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
15/02/2008 tarih ve 26788 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmeliğin 39. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, “12/5/2003 tarihli ve 25106 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Güzellik ve Estetik Amaçlı Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.” hükmüne; “Güzellik ve estetik veya bu amaçla açılan merkezlerin ve ünitelerin uyumu” başlıklı geçici 4. maddesinde, “(1) 39 uncu maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ile yürürlükten kaldırılan Yönetmeliğe göre açılan merkezlerin ve ünitelerin uygunluk belgelerinin geçerlilik ve faaliyet süresi, 1/1/2010 tarihinde sona erer.
(2) Sağlık kuruluşu statüsü sona eren ve işleteni tabip olan müstakil merkezler, güzellik salonuna veya ilgili mevzuat ile belirlenen şartlar ve standartlar sağlanarak muayenehane veya polikliniğe dönüştürülür.
(3) İkinci fıkra uyarınca muayenehane veya poliklinik olarak faaliyet göstermesine izin verilenler ile tıp merkezi ve özel hastaneler bünyesinde ünite şeklinde olanların tabela, basılı ve elektronik ortam materyallerinde ve ünite isimlendirilmesinde ‘güzellik (Mülga ibare:RG-21/3/2014-28948) (…) ‘ ifadesi kullanılamaz.
(4) 39 uncu maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ile yürürlükten kaldırılan Yönetmelikte sayılan tıbbî işlemlerin tamamı, sertifika veya buna benzer yetki belgesine dayanılarak unvanlarda, ‘estetik’ veya bu anlama gelecek herhangi bir ibare kullanılmaksızın tıp mesleğini icra yetkisi sahasına göre tabip veya uzman tabiplerin tıbbi uygulaması şeklinde yürütülür.
(5) (Değişik:RG-31/12/2009-27449 5. Mükerrer) Birinci fıkrada sözü edilen ve müstakil açılan merkezlerin işleteni tabip değil ise bunlar işletenin tercihine göre güzellik salonuna veya tabip mesul müdür istihdam etmek şartıyla polikliniğe dönüştürülebilir. Polikliniğe dönüşme hakkı 15/2/2008 tarihi itibariyle uygunluk belgesine sahip ve bu tarih itibariyle faaliyette bulunan merkezlerin işletenleri tarafından 1/2/2010 tarihine kadar başvuruda bulunmak suretiyle kullanılabilir. Bu hak işletenlerin değişmesi ile sona erer. Şahıs şirketlerinde herhangi bir ortağın değişmesi, sermaye şirketlerinde ise mevcut ortaklara yapılan devirler hariç olmak üzere hisse devri, bu fıkra kapsamında işleten değişikliği kabul edilir.
(6) (Ek:RG-10/3/2010-27517) Beşinci fıkraya göre polikliniğe dönüşmek için Müdürlüğe başvuru yapanlar, en geç altı ay içinde uygunluğunu sağlayıp müdürlükten ‘poliklinik uygunluk belgesi’ almak zorundadırlar. Bu süre içinde tabip mesul müdürleri sorumluluğunda poliklinik olarak faaliyette bulunabilirler. Bu kuruluşlar, bina ve fiziki şartlar bakımından geçici 2 nci maddenin birinci fıkrası (a) bendinde öngörülen uyum süresi içerisinde yürürlükten kaldırılan 9/3/2000 tarihli ve 23988 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirilerek Müdürlükçe uygunluk belgesi düzenlenir. Altı ay sonunda uygunluğunu sağlayamayan veya Müdürlük incelemesi sonucu başvurusu uygun bulunmayan yerlerin valilikçe faaliyetine son verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, Güzellik ve Estetik Amaçlı Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmeliğin yürürlükten kaldırılması ile birlikte bu Yönetmeliğe göre açılan merkezler ya da ünitelerin faaliyet süreleri 01/01/2010 tarihinde sona ermiş, bu merkezlerden işleteni tabip olanlara muayenehane veya polikliniğe dönüşme imkânı verilmiş, işleteni tabip olmayanlara ise işletenin tercihine göre güzellik salonuna veya tabip mesul müdür istihdam etmek şartıyla polikliniğe dönüşme hakkı tanınmıştır.
Bu poliklinikler, Yönetmeliğin 7. maddesindeki polikliniklerin en az iki tabip tarafından işletilebileceği ve asgari iki tabip kadrosu bulunduracağı kuralından ayrıksı olarak güzellik merkezlerinden polikliniğe dönüşen sağlık kuruluşu statüsünde tek hekim ile açılabilmişlerdir. Ayrıca bu polikliniklerin açılışlarında A tipi poliklinikler için aranan şartlar aranmamış, geçici 4. madde kapsamında bina ve fiziki şartlar bakımından da belli bazı kolaylıklar tanınmıştır.
Bu bağlamda, mezkur hükme istinaden güzellik merkezinden polikliniğe dönüşen sağlık kuruluşlarına hem sahiplik hem de çalışacak asgari hekim kadrosu bakımından istisnai bir düzenleme yapılmış, mevcut durumuyla sınırlı olarak faaliyette bulunabilmeleri sağlanmıştır.
Şu halde, davacı şirkete ait merkezin daha önceden güzellik merkezi olarak açıldığı ve Yönetmelikte tanınan tercih hakkı uyarınca polikliniğe dönüştüğü, yukarıda yer verilen istisnai düzenlemeden faydalandığı, dolayısıyla mevcut haliyle faaliyetine devam edeceği, mevcut kadrosuna ilave olarak bir adet diş hekimi, bir adet pratisyen hekim çalıştırma istemlerinin kabul edilemeyeceği sonucuna varıldığından, davacı şirketin, söz konusu sağlık kuruluşunun mevcut kadrosuna ilave olarak bir adet diş hekimi, bir adet pratisyen hekim kadrosu verilmesi istemleriyle yaptığı başvurularının reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin KABULÜNE,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin … İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 28/02/2023 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.