Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2021/7648 E. , 2023/1627 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/7648
Karar No : 2023/1627
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR):
1- …
2- …
3- …
VEKİLİ: Av. …
TEMYİZ EDEN (DAVALILAR):
1- … Bakanlığı
VEKİLİ: Av. …
2- … Genel Komutanlığı
VEKİLİ: Av. …
3- … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ: Av. …
İSTEMLERİN_KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
DAVANIN KONUSU: Davacılar tarafından, kardeşleri …’ın 31/12/2014 tarihinde Diyarbakır D tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü olarak bulunmakta iken rahatsızlanarak hastaneye sevk edilmesi sonrasında tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetmesi olayında davalı idarelerin ihmal ve hizmet kusuru bulunduğu iddialarıyla uğranıldığı ileri sürülen zarara karşılık her bir davacı için 50.000,00 TL olmak üzere toplam 150.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
YARGILAMA SÜRECİ:
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacıların manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile davacıların her biri için ayrı ayrı 15.000,00 TL olmak üzere toplam 45.000,00 TL manevi tazminatın idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarelerce müteselsilen davacılara ödenmesine, fazlaya dair istem yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; daha önce davalı Adalet Bakanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığının istinaf başvurularının reddi, davalı Sağlık Bakanlığının istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının Sağlık Bakanlığına yönelik kısmının kaldırılması, davacıların istinaf başvurularının kabulü ile İdare Mahkemesi kararının manevi tazminat isteminin reddine ilişkin kısmının kaldırılması, manevi tazminat isteminin 75.000,00 TL’lik kısmının kabulü, fazlaya ilişkin istemin reddi yolunda verilen kararın Danıştay Onuncu Dairesinin 23/03/2021 tarih ve E:2019/10300, K:2021/1336 sayılı kararı ile bozulması üzerine bozma kararına uyularak istinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu gerekçesiyle davacıların ve davalı idarelerin istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI: Davacılar tarafından, Mahkemece menevi tazminat miktarı belirlenirken kullanılan “olayın oluş şekli ve mahiyeti, müteveffa hükümlünün işlediği suç sonucu aldığı mahkumiyet türü, bunun infaz yılı” şeklindeki ölçütlerin Anayasaya aykırı olduğu, infazını gördüğü suçun türü ya da cezanın miktarının yaşam hakkını ihlal eden ağır hizmet kusurunun görmezden gelinmesine gerekçe gösterilemeyeceği, hükmedilen menevi tazminat miktarının idarenin kusurunun ağırlığını ortaya koymaktan uzak olduğu iddialarıyla ; davalı Adalet Bakanlığı tarafından, davanın süresinde açılmadığı, müteveffanın kurumda bulunduğu sürece gerekli özenin gösterildiği, disiplin soruşturması sonucu ilgili personel hakkında ceza verilmesine yer olmadığına karar verildiği, manevi tazminata ancak sadece idarelerinin kusuru halinde hükmedilebileceği, ancak buna ilişkin ise bilgi ve belge bulunmadığı iddialarıyla; davalı Sağlık Bakanlığı tarafından, bilirkişi raporu incelendiğinde idarelerinin kusuru olmadığının görüleceği, raporda diğer davalılara kusur atfedildiği, olayın cezaevi ve jandarma personeli ekseninde geçtiği, Mahkemece ilk müdahale açısından Sağlık Bakanlığı personelinin de görevini layıkıyla yaptığından bahsetmeye olanak bulunmadığı belirtilse de bu kanıya nasıl varıldığının açıklanmadığı, bu hususun uzmanlık gerektirdiği, sağlık hizmeti bünyesinde risk barındırdığından hizmet kusuru nedeniyle idarelerinin tazminata mahkum edilebilmesi için kusurun açık ve net bir biçimde ortaya konulması gerektiği, manevi tazminata ancak ağır hizmet kusuru halinde hükmedilebileceği ve belirsiz olması nedeniyle faiz işletilemeyeceği, işletilse bile faiz başlangıç tarihinin hüküm tarihi olması gerektiği iddialarıyla; davalı Jandarma Genel Komutanlığı tarafından ise raporda idarelerinin ölüm olayının gerçekleşmesinde kusurlarının bulunulduğuna dair bir tespit yapılmadığı, idarelerine isnat olunan gecikme ile sonuç arasındaki illiyet bağının mevcudiyetinin de ispatlanamadığı, buna rağmen idareleri aleyhine tazminata hükmedildiği, mevzuata uygun olarak yükümlülüklerini yerine getirdikleri, ilk müdahale sonrası müteveffa sağlık personeli tarafından hastaneye götürülebilecekken götürülmediği, Sağlık Bakanlığı kusurlu görülmeyip kendilerinin kusurlu görülmesinin hukuka aykırı olduğu, 24 saat esasına göre silahlı nöbetçi bulunduğu ve hastanın sevki sırasında da gecikme olmadığı, hükmedilen manevi tazminatın sebepsiz zenginleşme niteliğinde olduğu, manevi tazminata faiz işletilemeyeceği iddialarıyla temyize konu kararın aleyhlerine olan kısımlarının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
TARAFLARIN_SAVUNMALARI: Davacılar ve davalı idareler tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ: …
DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden davalı Jandarma Genel Komutanlığının yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların ve davalı idarelerin temyiz istemlerinin REDDİNE,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz yargılama giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin aidiyetine göre taraflara iadesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 29/03/2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.