Danıştay Kararı 10. Daire 2020/1123 E. 2020/4632 K. 09.11.2020 T.

Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2020/1123 E.  ,  2020/4632 K.
T.C.

D A N I Ş T A Y

ONUNCU DAİRE

Esas No : 2020/1123

Karar No : 2020/4632

DAVACI : … Sendikası

VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı / …

VEKİLLERİ : Hukuk Müşaviri Av. …

Hukuk Müşaviri …

DAVANIN_ÖZETİ: 22/05/2014 tarihli ve 29007 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri” başlıklı bölümünün (f) ve (g) bentlerinin, “Radyoterapi Teknikerleri”nin görev tanımında yer alan (ğ) ve (h) bentlerindeki görev tanımlarına “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri” başlıklı bölümde de yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümünün (c) bendinin, “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümündeki görev tanımlarına, “hastanelerde yer alan kan imha, enfeksiyon kontrol ve kalite kontrol gibi komisyon ve komitelerde yer alınabilmesini” sağlayacak görev tanımının dahil edilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin ve Ek-1’de “Paramedikler”in görev tanımına yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istenilmektedir.

DAVACININ_İDDİALARI : Dava konusu düzenleme ile tıbbi görüntüleme teknisyeni/teknikerlerinin skopi ve radyoaktif madde uygulama ile yetkilendirilmesinin kamu hizmetinde aksamalara yol açacağı, Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin 141. maddesinde röntgen teknisyeninin uzman tarafından yapılması gereken özel bilgi ve tekniği icap ettiren grafilerin, tüm skopilerin, skopi ile ilişkili grafiler dışında kalan her türlü radyografileri yapabileceklerinin düzenlendiği, röntgen teknisyeni ile tıbbi görüntüleme teknisyeni/teknikerlerinin aynı görevi yapmaları nedeniyle Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nde röntgen teknisyenlerine verilmeyen bir yetkinin burada tıbbi görüntüleme teknisyenlerine verilemeyeceği, uzman ya da hekim eşliğinde ibaresinin yer almasının özel bilgi ve teknik gerektiren bu konunun teknikerlerce yapılmasının hukuka aykırılığını gidermeyeceği; Yönetmeliğin Ek-1 sayılı listesinde düzenlenmiş olan radyoterapi teknikerleri ile tıbbi görüntüleme teknisyen/teknikerlerinin bu konuda aynı bilgiye sahip oldukları, tıbbi görüntüleme teknikerlerine de komitelerde yer verilerek bilgi ve tecrübelerinden yararlanılması gerektiği, bu yönüyle tıbbi görüntüleme teknikerlerinin görev tanımının eksik olduğu; tıbbi laboratuvar teknisyenlerinin hastanelerdeki ilgili komisyon ve komitelerde görev almalarının tecrübelerinden istifade imkanı sağlayacağı; paramediklerin hastanın sorununu tanıyıp hastane öncesi acil bakım veren, olay yerini yöneterek adli vakalarda delilleri karartmadan müdahalede bulunan, 112 istasyonunda doktor bulunmadığında ekip amiri olan, ambulans sürme dahil ambulansta bulunan bütün malzemeleri kullanma becerisine sahip olan sağlık mensubu oldukları, görev tanımlarına Yönetmelikte yer verilmemiş olmasının hukuka aykırı olduğu iddia edilmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Bir eğitim öğretim dönemi süresince haftada iki saat kontrast madde uygulamaları dersi alan tıbbi görüntüleme teknisyen/teknikerlerinin hekim eşliğinde radyonüklit görüntüleme, floroskopi ve radyopak madde enjeksiyonu yapmalarında, tıbbi laboratuvar teknisyenlerinin kan alma işlemleri ile görevlendirilmelerinde konunun uzmanlarının katılımı ile yapılan toplantılardaki belirlemelere, kamu yararına ve hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararı üzerine dava konusu düzenlemenin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ Dava; Genel Sağlık-İş Sendikası tarafından, 22/05/2014 tarih ve 29007 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik”in, sağlık meslek mensuplarının unvanlara göre iş ve görev tanımlarının yapıldığı Ek-1 inci maddesinde yer alan “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikerleri” başlıklı bölümünün (f) ve (g) bentlerinin; Radyoterapi Teknikerlerinin görev tanımında yer alan (ğ) ve (h) bentlerindeki görev tanımlarına “Tıbbi GörüntülemeTeknisyeni/Teknikerleri” başlıklı bölümde de yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin; “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümünün (c) bendinin; “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümündeki görev tanımlarına, “hastanelerde yer alan kan imha, enfeksiyon kontrol ve kalite kontrol gibi komisyon ve komitelerde yer alınabilmesini” sağlayacak görev tanımının dahil edilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin ve Ek-1 inci maddesinde “Paramedikler”in görev tanımına yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemiyle Sağlık Bakanlığı’na karşı açılmıştır.

İptali istenilen 1- “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikerleri” başlıklı bölümünün (f) ve (g) bentleri incelendiğinde;

1219 Sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun bahse konu Yönetmeliğin dayanağı olan, 6/4/2011 tarih ve 6225 sayılı Yasanın 9 maddesiyle eklenen Ek 13. maddesinin (h) bendinde, Tıbbi görüntüleme teknisyeni/teknikeri; “sağlık meslek liselerinin ve ön lisans seviyesindeki tıbbi görüntüleme programlarından mezun; tıbbi görüntüleme yöntemleri ile görüntü elde eden ve kullanıma hazır hale getiren sağlık teknisyeni/teknikeridir.” şeklinde tanımlanmıştır.

1. maddesinde amacı; Yataklı Tedavi Kurumlarında çeşitli hizmetlerin uygulama esaslarını, personelin görev, yetki ve sorumluluklarını belirlemek ve modern çağın icaplarına ve memleket gerçeklerine uygun, süratli, kaliteli,ekonomik bir hastane işletmeciliği sağlamak olarak belirtilen ve 1983 yılında yürürlüğe giren Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğinin “E – Röntgen Teknisyeninin Görev ve Yetkileri ” başlıklı 141. maddesinde, “Uzman tarafından yapılması gereken özel bilgi ve tekniği icap ettiren grafiler, tüm skopiler, skopi ile ilişkili grafiler dışında kalan her türlü radyografileri yapar. Filimlerin banyolarının yapılmasını ve raporları ile beraber ilgili servis ve polikliniklere imza karşılığında teslim edilmesini sağlar. Grafisi yapılacak hastaların hazırlanmaları hususunda gerekli bilgiyi verir. Röntgen teşhis laboratuvarında her türlü araç ve cihazları işletmeye ve kullanmaya hazır bulundurur.Gerektiğinde işletir ve kullanır. Röntgen arşivinin düzenli olarak çalışmasını sağlar. Laboratuvar istatistiklerini hazırlar.Laboratuvar ve bütün cihazların bakım, temizlik ve düzenini sağlar. Laboratuvarda çalışan diğer yardımcı hizmetler sınıfı personelinin eğitimlerine yardım eder”. hükmüne yer verlmiştir.

“Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik”in, sağlık meslek mensuplarının unvanlara göre iş ve görev tanımlarının yapıldığı Ek-1 inci maddesinde yer alan “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikerleri” başlıklı bölümünün dava konusu f) bendinde, “Uzman eşliğinde radyonüklid görüntüleme ve floroskopi yapar.” ve g) bendinde, “Hekim eşliğinde radyoopak madde enjeksiyonu yapar.” hükmü getirlmiştir.

Bu durumda, bahse konu hükümde hariç tutulan görevlerin, röntgen teknisyenleri ile aynı görevi yapan Tıbbi Görüntüleme Teknisyenlerinin iş tanımı içinde yer alması çelişki oluşturmakta olup; bu yönüyle hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

2- Radyoterapi Teknikerlerinin görev tanımında yer alan (ğ) ve (h) bentlerindeki görev tanımlarına “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikerleri” başlıklı bölümde de yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme iddiasına gelince;

Radyoterapi teknikerinin iş tanımında yeralan; ğ) “Radyasyon güvenliği ve kalite-kontrol biriminde görev alır. Radyasyon güvenliği açısından gerekli tedbirleri alır.” ve h) “Tehlike anında radyasyon güvenliği kurulunca hazırlanmış olan acil durum planını uygular.” hükmü yer almıştir.

Tıbbi görüntüleme teknisyeni/teknikeri görev tanımında “a) Hasta ve çalışana yönelik radyasyon güvenlik önlemlerini uygular. e) Radyoaktif atıkların muhafazasını ve imha edilmesinde görev alır.” hükmü mevcut iken bunlarla bağlantılı olan radyoterapi teknikeri iş tanımı ğ ve h bentlerinde yer alan görevlere yer verilmemesi eksik düzenlendiğinin göstergesidir.

Bu kısım eksik düzenlediğinden hukuka uygun bulunmamaktadır.

3- “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümünün (c) bendine gelince;

Tıbbi laboratuvar teknisyenin görev tanımı arasında “c) Kan alma ünitesinde, kan alma işlemini yapar.” hükmüne yer verilmiştir.

1219 sayılı Yasanın Ek 13. maddesinin ğ bendinde”,Tıbbi laboratuvar teknisyeni; sağlık meslek liselerinin tıbbi laboratuvar programından mezun; tıbbi analiz öncesi hazırlıkları yapan, laboratuvar araç ve gereçlerini kullanarak numunelerin tıbbi testlerini ve kan merkezi çalışmalarını yapan sağlık teknisyenidir.”şeklinde tanımlanmıştır.

Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğinin “D – Laboratuvar Teknisyeninin Görev ve Yetkileri” başlıklı 140. maddesinde;

“Laboratuvara gelen muayene materiyelini analize hazırlar. Acil tetkikleri ayırır ve önce yapılmasını sağlar. Muhafazası gereken tahlil materiyelini usulüne göre muhafaza eder.

Laboratuvar şef ve uzmanın kontrolü altında basit laboratuvar tahlillerini yapar.

Standart solüsyon, kültür vasatları, boyalar ve antikoagülanları formüllerine göre hazırlar.

Laboratuvar uzmanının hizmetle ilgili diğer emirlerini yerine getirir.

Laboratuvarda kullanılan cam eşya ve aletleri uzmanın direktifine göre temizler ve otoklavdan geçirir.

Malzeme ve cihazların devamlı kontrol ve sayımını yaparak ihtiyaçları zamanında amirine bildirir, defter kayıtlarını tutar, Kan ve Plazma kapaklarını kapayıp, ambalajlarını yapar ve dolabında saklar.

Laboratuvar hayvanlarının bakımı ile kafeslerinin temizliği ve etiketlerinin konulmasına sağlar.

Laboratuvar temizliğini yaptırır. Devamlı temiz ve düzenli olmasını sağlar.

Gerekli görülen hastaların tahlil materyalini bizzat hasta yatağında iken alır.” hükmü getirilmiştir.

Bu maddede, “Gerekli görülen hastaların tahlil materyalini bizzat hasta yatağında iken alır.” hükmü ile sınırlı ve istisnai yetki ve sorumluluk yüklenmiş iken iptali istenilen düzenleme ile Labarotuvar teknisyenin asli görevi dışında kan alma ünitesinde kan alma işi yapan personel konumuna getirecek sonuçlar doğuracaktır ki; kan alma hemşirenin asli görevleri arasında sayılmıştır.

Bu durumda, bir yönetmelikte sınırlı ve istisnai yetki ve sorumluluk verilmesi şeklindeki düzenlemenin, bahse konu yönetmelikle sürekli ve asli işleri arasında yer verecek şekilde düzenlemesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

4- Laboratuvar Teknisyenlerinin Görevlerinde Eksik Düzenleme olduğu iddasına gelince;

Radyoterapi teknikerlerinin görev tanımında “g) İmhası gereken radyoaktif atık malzemenin bertaraf edilmesine nezaret eder ve çevreye zararlı olmasını önlemek için gereken tedbirlerin alınmasında görev alır” ibaresi yer alırken tıbbi laboratuvar teknisyenlerinin görevleriyle bağlantılı olan kan imha, enfeksiyon kontrol ve kalite kontrol gibi oluşumlarda yer almalarını sağlayacak düzenleme yapılmaması eksik düzenlemenin göstergesidir. Bu yönden hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

5- Paramediklerin görev tanımına yer verilmemesinin eksik düzenleme olduğu iddiasına gelince,

1219 sayılı yasanın Ek 13. maddesinde ü) (Ek:2/1/2014-6514/24 md.) Acil tıp teknikeri; ön lisans seviyesindeki acil tıp bölümünden mezun, acil tıbbi yardım ve bakım ile sınırlı kalmak kaydıyla hastaya müdahale ve bu hususta lazım gelen iş ve eylemleri yapan sağlık teknikeridir.” şeklinde acil tıp teknikeri tanımlanmış olup paramadik ünvanı ve buna ilişskin tarif bulunmamaktadır.

“Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik”in, Ek-1. maddesinde; Acil tıp teknikeri,

a) İntravenöz ve intraossöz girişim ile hastaneye ulaşıncaya kadar, Bakanlıkça belirlenen acil ilaçları ve sıvıları kullanır.

b) Temel ve ileri hava yolu uygulamaları, endotrakeal entübasyon uygulaması, gerekli hallerde krikotirotomi ve oksijen uygulaması yapar.

c) Travma stabilizasyonu, kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyon, yara kapatma ve basit kanama kotrolü yapar.

ç) Hastanın nakle hazır hale gelmesini ve uygun taşıma teknikleri ile hastanın naklini sağlar.

d) EKG çekimi ve ritim değerlendirmesi yapar, monitörizasyon, defibrilasyon, kardiyoversiyon, external pacemaker uygulaması gibi elektriksel tedavileri uygular.

e) Acil doğum durumunda doğum eylemine yardımcı olur.

f) Görevinin tüm aşamalarında haberleşme ağını doğru ve hızlı bir biçimde kullanır.

g) Ambulansı teknik, tıbbi araç-gereç ve malzeme yönünden kullanıma hazır halde bulundurur, zorunlu hallerde ambulansta sürücülük görevi yapar.” şeklinde görev tanımı yapılmıştır.

Paramedik; ” Çeşitli kaynaklarda, Üniversitede ” İlk ve Acil Yardım ” Bölümünü veya ” Ambulans ve Acil Bakım Teknikerliği” ni bitirmiş kişilerin olay yerinde ilk yardımı başlatıp hastayı nakledene kadar devam ettiren kişiye denir.” şeklinde tanımlanmış; Paramedik’in, bu işin uluslararası ismi olduğu, şu anda ülkemizde ilk ve acil yardım bölümü olarak geçtiğine dair bilgiler bulunmakta olup; ayrıca YÖK kararı çerçevesinde Paramedik bölümünün Acil Tıp Teknisyenliğinin üst öğrenimi olarak kabul edilerek bu bölümü bitirdiklerinde özlük haklarının yeniden düzenlendiği ancak “paramadik” adlı bir kadro ve ünvanda sağlık elamanı istihdamı olmadığı anlaşılmakta olup; yasada tanımlanmamış Paramediklerin yönetmelikte de tanımlanmaması üst norma uygundur.

Açıklanan nedenlerle, “Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik”in, sağlık meslek mensuplarının unvanlara göre iş ve görev tanımlarının yapıldığı Ek-1 inci maddesinde yer alan “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikerleri” başlıklı bölümünün (f) ve (g) bentlerinin; Radyoterapi Teknikerlerinin görev tanımında yer alan (ğ) ve (h) bentlerindeki görev tanımlarına “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikerleri” başlıklı bölümde de yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin; “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümünün (c) bendinin; “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümündeki görev tanımlarına, “hastanelerde yer alan kan imha, enfeksiyon kontrol ve kalite kontrol gibi komisyon ve komitelerde yer alınabilmesini” sağlayacak görev tanımının dahil edilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali; Ek-1 inci maddesinde “Paramedikler”in görev tanımına yer verilmemesine ilişkin düzenleme yönünden ise davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesinin 23/02/2016 tarih ve E:2015/87, K:2016/1148 sayılı kararının, Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri” başlıklı bölümünün (f) ve (g) bentleri yönünden verilen davanın reddine ilişkin kısmının bozulmasına dair Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 22/10/2018 tarih ve E:2016/2646, K:2018/4385 sayılı bozma kararına uyularak, bu kısımla sınırlı olmak üzere gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :

Dava, 22/05/2014 tarihli ve 29007 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri” başlıklı bölümünün (f) ve (g) bentlerinin, “Radyoterapi Teknikerleri”nin görev tanımında yer alan (ğ) ve (h) bentlerindeki görev tanımlarına “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri” başlıklı bölümde de yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümünün (c) bendinin, “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümündeki görev tanımlarına, “hastanelerde yer alan kan imha, enfeksiyon kontrol ve kalite kontrol gibi komisyon ve komitelerde yer alınabilmesini” sağlayacak görev tanımının dahil edilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin ve Ek-1’de “Paramedikler”in görev tanımına yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemiyle açılmıştır.

Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesinin 23/02/2016 tarih ve E:2015/87, K:2016/1148 sayılı kararı ile,

Dava konusu Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri” başlıklı bölümünün (f) ve (g) bentlerinin iptal istemi yönünden; Yönetmeliğin hazırlık aşamasında MEB, üniversiteler, sivil toplum örgütleri, saha çalışanları, Bakanlığın ilgili birim temsilcileri gibi alanın uzmanlarının katıldığı toplantılar yapıldığı, 09/08/2010 ve 31/10/2011 tarihlerinde yapılan bu toplantılarda tıbbi görüntüleme teknisyen ve teknikerlerinin iptali istenen (f) ve (g) bentlerinde düzenlenen radyonüklit görüntüleme ve floroskopi işlemlerini uzman eşliğinde yapabileceğinin karara bağlandığı, ayrıca tıbbi görüntüleme (Radyoloji) teknisyenliği 2. sınıf eğitim müfredatında haftada 2 saat kontrast madde uygulamaları dersinin verildiği hususları değerlendirildiğinde, dava konusu düzenlemede kamu yararına ve hukuka aykırılık görülmediği;

Yönetmeliğin “Radyoterapi Teknikeri” başlıklı bölümde yer alan (ğ) ve (h) bentlerine “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri” başlıklı bölümde de yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptal istemi yönünden; her iki meslek grubunun görev tanımları karşılaştırıldığında, tıbbi görüntüleme teknisyen/teknikerlerinin radyosyon kullanarak görüntülemeye ilişkin iş ve işlemler yapmakla görevlendirilmesine karşın radyoterapi teknikerinin görüntüleme dışında tedaviye ilişkin diğer radyoterapi uygulamalarında da görev aldığı anlaşıldığından radyoterapi teknikerlerinin bulunduğu bir komisyonda tıbbi görüntüleme teknisyen/teknikerlerine yer verilmemesinde kamu yararına ve hukuka aykırılık görülmediği, kaldı ki bu hususa görev tanımları arasında yer verilmemiş olmasının hastane yönetimlerinin gerektiğinde tıbbi görüntüleme teknisyenleri/teknikerlerinin bu tür komisyonlarda görevlendirmelerine engel teşkil etmeyeceği;

Yönetmeliğin “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümünün (c) bendinde yer alan “Kan alma ünitesinde kan alma işlemi yapar” düzenlemesinin iptali istemi yönünden; sağlık hizmetlerinde görevli insan gücünün ülke genelinde dengeli dağılımının sağlanması ve bütün paydaşlar arasında işbirliğinin gerçekleştirilmesi suretiyle sağlık hizmetinin daha hızlı ve nitelikli bir şekilde sunulması ve halkın sağlık hizmetlerinden yararlanması sırasında mağduriyet yaşamalarının önlenmesiyle görevli Bakanlıkça, konunun uzmanlarından oluşan kişilerin katılımı ile 09/08/2010 tarihinde yapılan toplantıda alınan kararlara dayanarak, teorik ve pratik kan alma derslerini almış olan tıbbi laboratuvar tekniker/teknisyenlerine kan alma ünitesinde kan alma işlemi yapma görevi verilmesine ilişkin düzenlemede üst hukuk normlarına, hizmet gereklerine ve hukuka aykırılık bulunmadığı;

Yönetmeliğin “Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni” başlıklı bölümünde görev tanımlarında “hastanelerde yer alan kan, imha, enfeksiyon kontrol ve kalite kontrol gibi komisyon ve komitelerde yer alınabilmesini” sağlayacak görev tanımına yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme yönünden; bu hususa görev tanımları arasında yer verilmemiş olmasının gerektiğinde hastane yönetimlerinin bu konudaki görevlendirmelerine engel olmayacağı sonucuna varıldığından dava konusu düzenlemelerde üst hukuk normlarına, hizmet gereklerine ve hukuka aykırılık bulunmadığı;

Yönetmeliğin EK-1. bölümünde “paramedikler”in görev tanımına yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemine gelince; paramediklerin 1219 sayılı Kanun’un ek13. maddesinin (ü) bendinde “acil tıp teknikeri” adıyla yer aldığı, Yönetmelikte de buna paralel olarak acil tıp teknisyen ve teknikerlerinin iş ve görev tanımlarının yapıldığı, Bakanlıkça paramedik unvanı ile ataması yapılan sağlık meslek mensubu bulunmadığı, paramedik bölümünün acil tıp teknisyenliğinin üst öğrenimi olarak kabul edildiği hususları gözönüne alındığında, dava konusu düzenlemelerde üst hukuk normlarına, hizmet gereklerine ve hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Daire Kararının davacı tarafından temyizi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 22/10/2018 tarih ve E:2016/2646, K:2018/4385 sayılı kararıyla, anılan Kararın, Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri” başlıklı bölümünün (f) ve (g) bentleri yönünden verilen davanın reddine ilişkin kısmının bozulmasına, diğer maddeleri yönünden verilen davanın reddine ilişkin kısmının ise onanmasına karar verilmiştir.

Söz konusu karara karşı taraflarca yapılan karar düzeltme istemleri de Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 11/12/2019 tarih ve E:2019/725, K:2019/6346 sayılı kararıyla reddedilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:

2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 38. maddesinde, idari dava daireleri tarafından ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca temyizen inceleneceği belirtilmiş, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinin birinci fıkrasında, Danıştay dava daireleri kararlarına karşı Danıştayda temyiz yoluna başvurulabileceği, 49. maddesinin dördüncü fıkrasında, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı, aynı Kanun’un 50. maddesinin beşinci fıkrasında ise, Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları kararlarına uyulmasının zorunlu olduğu hüküm altına alınmış olup, anılan maddelerde, Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları kararlarına uyulmasının zorunlu olduğu belirtilerek, Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca temyizen bozulması halinde Danıştay dava dairelerine ısrar olanağı tanınmamıştır.

1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrası Hakkında Kanun’da tabip, diş tabibi, ebe, sünnetçi, hastabakıcı, optisyen, hemşire gibi bazı meslek mensuplarının mesleğe giriş şartları, görev, yetki ve sorumlulukları ile ilgili esaslar düzenlenmesine karşın, sağlık hizmetinde yer alan birçok sağlık mensubu hakkında düzenleme bulunmadığından, 06/04/2011 tarih ve 6225 sayılı Kanun’un 9. maddesi ile 1219 sayılı Kanun’a ek 13. madde eklenmiştir.

1219 sayılı Kanun’un ek 13. maddesinin (h) bendinde tıbbi görüntüleme teknisyeni/teknikeri; “h) Tıbbi görüntüleme teknisyeni/teknikeri; sağlık meslek liselerinin ve ön lisans seviyesindeki tıbbi görüntüleme programlarından mezun; tıbbi görüntüleme yöntemleri ile görüntü elde eden ve kullanıma hazır hale getiren sağlık teknisyeni/teknikeridir.” şeklinde tanımlanmıştır.

1219 sayılı Kanun’un ek 13. maddesi ile 11/10/2011 tarih ve 663 sayılı -dava tarihindeki adıyla- Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 40. maddesi hükümlerine dayanılarak çıkarılan “Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik” 22/05/2014 tarih ve 29007 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, Yönetmeliğin sağlık meslek mensuplarının unvanlara göre iş ve görev tanımlarının yapıldığı Ek-1’inde yer alan “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri” başlıklı bölümünün dava konusu (f) bendinde, “Uzman eşliğinde radyonüklid görüntüleme ve floroskopi yapar.”; (g) bendinde ise, “Hekim eşliğinde radyoopak madde enjeksiyonu yapar.” düzenlemelerine yer verilmiştir.

Öte yandan, Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin “Röntgen Teknisyeninin Görev ve Yetkileri ” başlıklı 141. maddesinde, “Uzman tarafından yapılması gereken özel bilgi ve tekniği icap ettiren grafiler, tüm skopiler, skopi ile ilişkili grafiler dışında kalan her türlü radyografileri yapar.

Filmlerin banyolarının yapılmasını ve raporları ile beraber ilgili servis ve polikliniklere imza karşılığında teslim edilmesini sağlar. Grafisi yapılacak hastaların hazırlanmaları hususunda gerekli bilgiyi verir.

Röntgen teşhis laboratuvarında her türlü araç ve cihazları işletmeye ve kullanmaya hazır bulundurur. Gerektiğinde işletir ve kullanır.

Röntgen arşivinin düzenli olarak çalışmasını sağlar. Laboratuvar istatistiklerini hazırlar.

Laboratuvar ve bütün cihazların bakım, temizlik ve düzenini sağlar. Laboratuvarda çalışan diğer yardımcı hizmetler sınıfı personelinin eğitimlerine yardım eder.” kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Davacı tarafından, tıbbi görüntüleme teknisyenlerine görevleri olmamasına ve bu konuda bilgi ve eğitime sahip olmamalarına rağmen, dava konusu Yönetmelik hükümleriyle, özel bilgi ve teknik gerektiren “skopi” ve “radyoopak madde uygulama” görevi verildiği, Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nde röntgen teknisyenine verilmeyen bir görevin, röntgen teknisyeni ile aynı işi yapan tıbbi görüntüleme teknisyeni/teknikerlerine verilmesinin kamu hizmetinde aksamalara neden olacağı ileri sürülmektedir.

Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin yukarıda yer verilen hükmünde “her türlü radyografileri yapmak” röntgen teknisyenlerinin görevleri arasında sayılmasına karşılık, “uzman tarafından yapılması gereken özel bilgi ve tekniği icap ettiren grafiler, tüm skopiler ve skopi ile ilişkili grafiler”in, röntgen teknisyenlerinin görev ve yetkileri dışında tutulduğu açıkça düzenlenmiş olup, skopi cihazlarının kullanımının uzman tarafından gerçekleştirileceği hükme bağlanmıştır.

Bu itibarla, söz konusu Yönetmelikte röntgen teknisyenlerinin görevleri arasında sayılmayan skopi cihazı kullanma ve buna bağlı olarak radyonüklid görüntüleme ve floroskopi ile radyoopak madde enjeksiyonu yapma görevinin, dava konusu Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-1’in “Tıbbi görüntüleme teknisyeni/teknikeri” başlıklı bölümünün (f) ve (g) bentlerinde, röntgen teknisyenleri ile aynı görevi yapan tıbbi görüntüleme teknisyenlerinin iş ve görev tanımı içinde yer almasında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle;

1. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararına uyularak; 22/05/2014 tarihli ve 29007 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan “Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri” başlıklı bölümünün (f) ve (g) bentlerinin İPTALİNE,

2.Dava sonucu itibarıyla kısmen ret, kısmen iptal ile sonuçlandığından, ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin yarısı olan … TL’sinin davacı üzerinde bırakılmasına, diğer yarısı … TL’sinin ise davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,

3. Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesinin 23/02/2016 tarih ve E:2015/87, K:2016/1148 sayılı davanın reddine ilişkin ilk kararında davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedildiği için bu aşamada yeniden vekalet ücretine hükmedilmemesine, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen … TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,

4. Temyiz aşamasında davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen … TL yargılama giderinin davacının temyiz istemi kısmen kabul edildiğinden haklılık oranına göre … TL’sinin davacı üzerinde bırakılmasına, … TL’sinin ise davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, karar düzeltme aşamasında yapılan yargılama giderlerinin ise tarafların üzerinde bırakılmasına, taraflarca yapılan posta gideri avanslarından varsa artanının karar kesinleştikten sonra istemleri halinde taraflara iadesine,

5. Bu kararın tebliğini izleyen otuz (30) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyizen başvurulabileceğinin taraflara duyurulmasına, 09/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi