Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2019/7743 E. , 2020/4685 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/7743
Karar No : 2020/4685
TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri … / Aynı yerde
2- …Genel Müdürlüğü / …
VEKİLİ : Av. … / Aynı yerde
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- Kendi adına asaleten …’a velayeten …
2- …
3- …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMLERİN_KONUSU : Taraflarca … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Manisa İli, Soma İlçesi, Eynez Maden Ocağı’nda 13/05/2014 tarihinde meydana gelen kazada davacıların yakını …’ın hayatını kaybetmesinde idarelerin hizmet kusuru olduğu ileri sürülerek davacılar tarafından davalı Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yapılan 13/05/2015 tarihli başvurunun, Bakanlığın … tarih ve … sayılı işlemiyle reddi üzerine, davacılardan eş … için 1.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi, çocukları … için 1.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi, baba … için 1.000,00 TL maddi, 50.000,00 TL manevi, anne … için 1.000,00 TL maddi (16/07/2018 tarihli ıslah dilekçesi sonrasında 16.023,45 TL maddi), 50.000,00 TL manevi, olmak üzere toplam 19.023,45 TL maddi, 300.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: .., K: … kararıyla; … İş Mahkemesi’nin E: … sayılı dosyasında yaptırılmış bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan rapora göre, meydana gelen kazada davalı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın kusur oranının %5, davalı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün (Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı’nın) kusur oranının ise %10 olarak kabul edilmesi gerektiği, 13/05/2014 tarihinde meydana gelen kazada yakınlarını kaybeden davacıların, ölenin desteğinden yoksun kaldıkları, kazanın meydana gelmesinde hiçbir kusuru olmayan davacıların yakının vefat etmesinde kusurları olduğu belirlenen davalı idarelerin, ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerde oluşan maddî zararları sorumlulukları oranında tazmin etmeleri gerektiği, davacılar, … ve …’ın maddi tazminat isteminin incelenmesinden; davacılar … ve … tarafından … İşletmeleri Anonim Şirketi ve …. İşletmeleri Anonim Şirketi’ne karşı maddî ve manevî zararların tazmini istemiyle … İş Mahkemesi E: … sayılı dosyası ile açtıkları davada, … İş Mahkemesi’nce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu davacılardan müteveffanın eşi …’ın 134.533,81 TL ve müteveffanın oğlu …’ın 80.515,17 TL maddî zarara uğradığı tespit edildikten sonra, … İş Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararında; davacı … ve … için hesaplanan maddi zararın, teselsül ilkesi doğrultusunda tamamının tazminine hükmedilmesi nedeniyle, huzurdaki davanın davacılardan müteveffanın eşi … ve çocuğu …’a ilişkin kısmı olan, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 2.000,00 TL maddî zararın olayın meydana geldiği tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazmini talebine ilişkin kısmının reddi gerektiği, davacılar, … ve …’ın maddi tazminat isteminin incelenmesinden; … ve …’ın … İş Mahkemesi E:… sayılı dosyasında açmış olduğu davada, maddi tazminat istemi yönünden, … İş Mahkemesi’nce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu kısa vadeli sigorta kolundan ölüm geliri bağlanması için Kuruma tekrar başvurduğuna/dava açtığına ilişkin belge sunulmadığı, … ve …’a kısa vadeli sigorta kolundan ölüm geliri bağlanmadığı ve gelir bağlanması için SGK’na başvurmaları için kesin süre verildiği, davacılar vekilinin 03/05/2016 tarihli celsede, ölüm geliri için başvurmayacaklarına dair beyanda bulunduğu gerekçesiyle … ve … yönünden maddi tazminat hesabı yapılmadığı, … İş Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararında; davacılardan … ve …’ın maddi tazminat taleplerinin ayrı ayrı reddine karar verildiği, Mahkemelerinin 25/01/2018 tarihli ara kararı ile yapılan resmi ödemeler ve bağlanan aylıklar da dikkate alınarak … ve …’ın ölenin desteğinden yoksun kaldığı toplam tazminat miktarının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği ve yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan ve hükme esas alınabilecek nitelikte bulunan bilirkişi raporunda; müteveffanın babası … için kendi çalışmalarından dolayı yaşlılık aylığı bağlandığı ve ölüm geliri bağlanmaması nedeniyle maddi zarar hesabı yapılmadığı; anne … için ise ölüm geliri bağlandığı ve … İş Mahkemesi’nde yapılan pay dağıtımı gözetilerek eş ve çocuktan artan pay nispetinde anne … için maddi tazminat hesaplanmış ve toplam 106.822,98 TL maddi zararı olduğunun belirtildiği, davalı idarelerce yapılan itirazların bilirkişi raporunu kusurlandıracak nitelikte görülmediği, davacılar vekili tarafından, davalı idarelerin kusur durumları da gözetilerek, … için talep edilen 1.000,00 TL maddi tazminat taleplerinin, davalı idarelerin kusur durumu da gözetilerek 15.023,45 TL arttırılarak toplam 16.023,45 TL olarak talep edildiği, davacı …’ın toplam 106.822,98 TL maddi zararı olduğu, bu zarardan davalı idarelerin kusurlarıyla sınırlı olarak ve kusurları oranında paylaştırılmak üzere, 16.023,45 TL maddi tazminat isteminin kabulü gerektiği, davacı …’ın ölenin desteğinden yoksun kaldığı maddi zararının sübut bulmadığı bu nedenle de fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 1.000,00 TL maddî zararın tazmini talebinin reddi gerektiği, tüm davacıların maddi tazminat taleplerinden yalnızca davacı …’ın maddi tazminat talebinin kabul edilerek toplam 16.023,45 TL maddi tazminatın kabulü gerektiği, diğer davacılar yönünden ise toplam 3.000,00 TL olan maddi tazminat talebinin reddi gerektiği, manevî zararların tazmini istemi yönünden; davalı idarelerin kusurlarıyla sınırlı olarak ve kusurları oranında paylaştırılmak üzere, … için 27.000,00 TL, … … için 22.500 TL, … için 18.000,00 TL ve … için 18.000,00 TL olmak üzere toplam 85.500,00 TL manevî tazminatın kabulü ile bu miktarları aşan tazminat tutarının ise reddi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu …. İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve taraflarca ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDEN
DAVALILARIN İDDİALARI : Davalı idareler tarafından idarelerine husumet yöneltilemeyeceği, dava konusu olayın %100 işverenin kusurundan kaynaklandığı, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporlarının bakılmakta olan dosya kapsamında kendilerine tebliğ edilmediği, hükmedilen manevi tazminat tutarlarının yüksek olduğu ileri sürülmektedir.
TEMYİZ EDEN
DAVACILARIN İDDİALARI : Davacılar tarafından, manevi zararın çok düşük miktarlarda belirlendiği, kusur ve zarar tespiti yönünden mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmadığı ileri sürülmektedir.
TARAFLARIN_SAVUNMALARI : Taraflarca, temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz istemlerinin reddine,
2. Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine ilişkin …. İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi gönderilmesine, artan posta ücretinin istemleri halinde taraflara iadesine, 10/11/2020 tarihinde kesin olarak, oy birliğiyle karar verildi.