Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2019/7577 E. , 2023/493 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/7577
Karar No : 2023/493
KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
DİĞER DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanmasına dair Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesinin 21/11/2018 tarih ve E:2016/5742, K:2018/7716 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bingöl ili, Yayladere ilçesi, Doğucak köyünde ikamet etmekte olan davacıların, terör olayları ve terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle uğradığını ileri sürdüğü zararların 5233 sayılı Kanun kapsamında tazmini talebiyle yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı … Valiliği … Nolu Zarar Tespit Komisyonu kararının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; davacılardan … oğlu …’nin daha önce aynı yönde yapmış olduğu başvurusunun reddine ilişkin Bingöl Valiliği Zarar Tespit Komisyonu işleminin iptali istemiyle açılan davada … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği ve söz konusu kararın temyiz edilmeyerek kesinleştiği, bu nedenle aynı konuda ve aynı dava sebebine dayanılarak, açılmış olan bu davanın … oğlu …’ye ilişkin kısmının kesin hüküm nedeniyle esasının incelemeyeceği; davacılardan … oğlu … yönünden ise, davacının terör nedeniyle uğradığı zararın tespiti amacıyla mahallinde yapılan keşifte yeterli araştırma yapıldığından söz edilemeyeceği, tüm bu hususlar doğrultusunda eksik-yetersiz araştırma ve incelemeye dayalı olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin … oğlu Hasan Ekici’ye ilişkin kısmı yönünden davanın kesim hüküm nedeniyle reddine, Hasan oğlu …’ye ilişkin kısmı yönünden iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacı … oğlu … ile davalı idare tarafından karşılıklı yapılan temyiz başvurusu üzerine Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME
TALEP_EDENİN_İDDİALARI : Davacılardan … oğlu … yönünden kesin hüküm nedeniyle verilen ret kararının hukuka aykırı olduğu, Komisyon kararının iki davacıyla ilgili verildiği ileri sürülerek Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Kararın düzeltilmesi isteminin kabulü ile İdari Yargılama Usul Kanunu’nun 26. maddesi hükümlerinin uygulanmasını teminen İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İdare Mahkemesi kararının davacı … oğlu …’ye ilişkin kısmı, davalı idarenin karar düzeltme isteminde bulunmaması suretiyle kesinleşmiş olup; diğer davacı … oğlu … tarafından kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun’un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin … oğlu … yönünden kabulü ile Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesinin 21/11/2018 tarih ve E:2016/5742, K:2018/7716 sayılı kararının … oğlu … yönünden kaldırılmasına karar verilerek adı geçen davacının temyiz istemi yeniden incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Bingöl ili, Yayladere ilçesi, … köyünde ikamet etmekte olan davacıların, terör olayları ve terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle uğradığını ileri sürdüğü zararların 5233 sayılı Kanun kapsamında tazmini talebiyle yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Bingöl Valiliği 1 Nolu Zarar Tespit Komisyonu kararının iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik” başlıklı 26. maddesinin 1. fıkrasında, “Dava esnasında ölüm veya herhangi bir sebeple tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik olursa, davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar; gerçek kişilerden olan tarafın ölümü halinde, idarenin mirasçılar aleyhine takibi yenilemesine kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına ilgili mahkemece karar verilir. Dört ay içinde yenileme dilekçesi verilmemiş ise, varsa yürütmenin durdurulması kararı kendiliğinden hükümsüz kalır.” hükmü; 2. fıkrasında, “Yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir.
” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden; Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesinin 21/11/2018 tarih ve E:2016/5742, K:2018/7716 sayılı kararının davacı … oğlu … (T.C Kimlik No: …) tarafından düzeltilmesinin talep edildiği, ancak UYAP sisteminden alınan nüfus kayıt örneğine göre anılan davacının 06/04/2021 tarihinde vefat ettiği anlaşılmaktadır.
2577 sayılı Kanun’un 26. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “Yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir.” hükmünden kastedilen; münhasıran ölenin şahsına sıkı sıkıya bağlı olan, başkalarına devir ve temliki veya miras yoluyla intikali mümkün olmayan haklarla ilgili davalardır. Bunun dışında, Türk Medeni Kanunu hükümleri uyarınca, ölene ait bulunan bütün haklar, mallar ve borçlar mirasçılara geçeceğinden, açılmış bulunan bu tür davaları ölenin mirasçılarının takip etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekmektedir.
Bu durumda; İdare Mahkemesince, adı geçen davacının vefat etmiş olduğu ve uyuşmazlığın yalnız öleni ilgilendiren bir dava niteliğinde bulunmadığı gözetilerek, 2577 sayılı Kanun’un 26. maddesinin 1. fıkrası uyarınca davayı takip hakkı kendisine geçen mirasçıların başvurmasına kadar davacı … oğlu … yönünden dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 26. maddesinin 1. fıkrası hükmünün uygulanmasını teminen, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının … oğlu … yönünden BOZULMASINA,
2. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 13/02/2023 tarihinde oy çokluğuyla kesin olarak karar verildi.
(X) – KARŞI OY :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 26. maddesinde, dava esnasında ölüm veya herhangi bir sebeple tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik olursa, davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar, gerçek kişilerden olan tarafın ölümü halinde, idarenin mirasçılar aleyhine takibi yenilemesine kadar, dosyanın işlemden kaldırılmasına ilgili mahkemece karar verileceği, yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçelerin iptal edileceği, dosyanın işlemden kaldırılmasına dair kararların diğer tarafa tebliğ edileceği kurala bağlanmıştır.
UYAP kayıtlarının incelenmesinden, davacı … oğlu …’nin, karar düzeltme aşamasında, 06/04/2021 tarihinde vefat ettiği anlaşıldığından, yukarıda anılan Kanun hükmü uyarınca varsa davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar dosyanın işlemden kaldırılması gerektiği kuşkusuz ise de, karar düzeltme incelemesine konu dosyanın tekemmülü sağlandıktan; dolayısıyla dosya karar düzeltme incelemesi yapılabilecek hale geldikten sonra davacının vefat ettiği anlaşılmaktadır.
Dosya işlemden kaldırıldıktan sonra varsa davayı takip hakkı kendisine geçenin dosyanın işleme konulması talebiyle başvurması halinde yargılama safahatının geriye götürülmeyip kaldığı yerden devamının sağlanması, yargılama süresinin gereksiz uzatılmaması ve usul ekonomisi yönlerinden adil yargılanma hakkına daha uygun düşeceğinden Dairemizce bu aşamada karar düzeltme incelemesi yapılarak gerekli olan kararın verilmesi ve 2577 sayılı Kanun’un 26. maddesi hükümlerinin kararın düzeltilmesine ilişkin karardan sonraki safahata yönelik olarak uygulanmak üzere dosyanın … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verilmesi gerektiği oyuyla salt davacının ölümü nedeniyle İdare Mahkemesi kararının bozulması yönündeki çoğunluk kararına katılmıyorum.