Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2019/6303 E.  ,  2020/4466 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/6303
Karar No : 2020/4466

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : Sağlık … (Mülga …Kurumu)
VEKİLİ : I.Huk. Müş. Av. …, Huk. Müş. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- … (Çalışan)
2- …
3- …
4- …
5- Kendi Adına Asaleten … Adına
Velayeten …
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kabule ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, murisleri …’nin … tarihinde Iğdır Devlet Hastanesinde gerçekleştirilmiş olan ameliyat esnasında gerekli dikkat ve özen gösterilmemesi sebebiyle ölümüne sebebiyet verilmesinden dolayı idarenin ağır hizmet kusuru bulunduğundan bahisle 97.600,00 TL maddi ve 12.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 109.600,00 TL tazminatın başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; olaya ilişkin olarak Adli Tıp Kurumu 1. Adli Tıp İhtisas Kurulu tarafından hazırlanan … tarih ve …sayılı raporda özetle, …’nin otopsisinde, sol oksipital bölgede ödem, saçlı deri altında oksipital bölgede 300 cc kadar kanlı mai olduğu, kafa kubbe kemikleri ve temporal adale grubunda makroskopik patolojik özellik görülmediği, beyin ve beyincikte hafif ödem dışında makroskopik patolojik özellik görülmediği, mikroskobisinde, myokard; kas lifleri çekirdekleri iri, hiperkromatik, düzensiz, sitoplazmaları geniş, kas lifleri arasında ve perivasküler bağ dokusu artışı izlendiği, tanı; hipertrofi, hafif perivasküler ve interstisyel fıbrozis, akciğer; akut şişme alanları, hiperemi, pervivasküler ve peribronşial fibrozis, tespit edildiği, dikkate alındığında, ölümünün, midazolam, propofol, fentanyl uygulanarak kişinin entübe edilmeksizin yüzükoyun çevrilmesine bağlı hem anestezik ilaçlar, hem de pozisyonun neden olduğu yetersiz ventilasyon sonucu oksijensiz kalma ve komplikasyonlarından meydana gelmiş olduğu, hastaya pylonidal sinus tanısı konularak yapılan ameliyatın tıbben uygun olup Op.Dr….’ın kusurunun bulunmadığı, anestezi öncesi hastaya gerekli tetkiklerin yapılmış olduğu, anestezi uzmanı Dr…. tarafından hastaya spinal anestezi denemesi başarılı olmayınca genel anesteziye geçildiği ve genel anestezi sırasında kullanılan ilaçlar ve dozlarının tıbben uygun olduğu, ancak yüzükoyun çevrilen hastalarda maske ile yeterli ventilasyonun ve dolayısı ile oksijenasyonun sağlayamayacağı, ayrıca hastanın kilolu olması bu durumu daha da güçleştireceği, bu gibi durumlarda havayolu güvenliğinin sağlanmasının temel adımlardan olup hastanın entübe edilmesi ve yüzükoyun çevrilmesi nedeniyle entübasyon tüpünün tespitinin de dikkatli yapılıp, yeterli ventilasyon açısından hastanın yakından takibi gerektiği birlikte değerlendirildiğinde; havayolu güvenliğini sağlamadan hastaya yüzükoyun çevirerek pozisyon veren anestezi uzmanı Dr. …’nun uygulamasının tıp kurallarına uygun olmadığı, kusur oranının sekizde iki (8/2) düzeyinde olduğu yönünde görüş bildirildiği, Adli Tıp Kurumu raporu değerlendirildiğinde davalı idarenin (8/2) yani %25 kusurlu olduğu, davacıların maddi zararlarının hesaplanması amacıyla, dava dosyasınında bulunan, … Asliye Hukuk Mahkemesince talimat yoluyla … Asliye Hukuk Mahkenmesine yaptırılmış olan 25/05/2012 tarihli bilirkişi raporunun karara esas alınacak nitelikte bulunduğu, söz konusu bilirkişi raporunda, …’nin ölümü nedeniyle … için 76.142,63 TL, … için 1.004,54 TL, … için 3.915,12 TL, … için 5.939,79 TL, … için 10.600,43 TL zararın oluştuğunun belirtildiği, bu durumda, meydana gelen zararın oluşumunda davalı idarenin hizmet kusuru değerlendirildiğinde %25 kusur oranı hesabıyla, davacıların talep ettikleri tazminat miktarları da dikkate alınarak … için 19.035,65 TL, … için 251,13 TL, … için 978,780 TL, … için 1.484,94 TL, … için 2.650,10 TL tazminat miktarının kabulü gerektiği, fazlaya ilişkin tazminat isteminin ise reddi gerektiği, mal varlığındaki eksilmeyi gidermeye yönelik bir tazmin aracı ve zenginleşmeye yol açacak nitelikte olmayan manevi tazminatın, zarara neden olay nedeniyle duyulan elem ve ızdırabı kısmen de olsa hafifletme amacını taşıdığı, dava konusu olayda da, davacıların eşinin veya babasının ölümü nedeniyle elem ve ızdırap duyacakları ve acısını tüm ömürleri boyunca çekecekleri muhakkak olup, bu nedenle … için 2.000,00 TL manevi tazminat, … için 2.000,00 TL manevi tazminat, … için 2.000,00 TL manevi tazminat, … için 2.000,00 TL manevi tazminat, … için 2.000,00 TL manevi tazminat, … için 2.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 12.000,00 TL manevi tazminatın ödenmesinin uygun olacağı kanaatine varıldığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, hükmedilen tazminatlara idareye başvuruda bulunulduğu tarihten (24/07/2013) itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, idarenin verilen kamu hizmeti için gerekli teşkilatı kurmak, yeterli malzeme ve cihazlar ile donatılmış bina ve tesislerde, ehil elemanlar eliyle bu hizmetleri yürütmekle mükellef olduğu, sağlık hizmetinden faydalananların hizmetin yapılmasından ve tıbbi müdahaleden doğabilecek bazı komplikasyonlar ile karşı karşıya kalmalarının muhtemel olduğu, idarenin meydana gelen zarardan sorumlu tutulabilmesi için hizmetin hiç görülmemiş, kötü veya geç görülmüş olması, zarar ile hizmet kusuru arasında illiyet bağı bulunmasının zorunlu olduğu, dava konusu olayda, tazmin şartlarının gerçekleşmediği, istihdam edilen personelin hizmet kusurunun ve herhangi bir haksız fiilinin bulunmadığı, zararlı netice ile personelin fiili arasında uygun illiyet bağının olmadığı, ayrıca manevi tazminata ağır hizmet kusurunun bulunması halinde hükmedilebileceği, mal varlığında bir eksilişe karşılık olmadığından da faizin hüküm tarihinden itibaren işletilebileceği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacılar tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli (I) sayılı cetvelde yer aldığı cihetle 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 2/1-ç ve 6/1 maddeleri uyarınca taraf sıfatını haiz bulunduğundan bakılan davada hasım mevkiine alınan Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu’nun, 25/08/2017 tarih ve 30165 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 203/1-ğ maddesi ile 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli (I) sayılı cetvelden çıkartılarak anılan Kanun Hükmünde Kararname’nin 184. maddesi ile Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü adıyla Sağlık Bakanlığı’nın hizmet birimi olarak teşkilatlandırıldığı, Iğdır Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği’nin taraf ehliyeti bulunmadığı anlaşıldığından, dosya sadece Sağlık Bakanlığı husumetiyle ele alınıp, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenerek dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacılar murisi …, 21/04/2004 tarihinde Iğdır Devlet Hastanesinde kıl dönmesi nedeniyle ameliyata alınmış, adı geçenin kilolu olması sebebiyle ameliyat sırasında spinal anestezi uygulaması yapılamadığından genel anesteziye geçilmiş, entübe edilmeden maske ile oksijenasyonu sağlanarak prone pozisyonu (yüz üstü pozisyon) aldırılmış, adı geçende siyanoz gelişmesi üzerine sırt üstü çevrilip entübe edilerek CPR uygulanmış, kalp ritmi ve solunumun gelmesi sonrasında yapılan tetkiklerinde beyin ödemi saptanarak anti ödem tedavi başlanmış, aynı gün Atatürk Üniversitesi Yakutiye Araştırma Hastanesine sevk edilmiş, yoğun bakımda takibi devam etmekte iken 13/05/2014 tarihinde vefat etmiş, exitus notunda muhtemel exitus nedeni olarak, post CPR, cerebral ödem, hipoksik beyin, renal yetmezlik hususlarına yer verilmiştir.
Adli Tıp Kurumu 1. Adli Tıp İhtisas Kurulunun … tarih ve … sayılı otopsi raporunda, adı geçenin ölümünün midazolam propofal ve fentany yapılarak entübe edilmeksizin yüzü koyun çevrilerek sadece maske ile oksijen verilmesine bağlı ventilasyon zorlanması gibi nedenlerle yeterli ventilasyon ve dolayısıyla oksijenasyonun sağlanamaması ve buna bağlı beyin hipoksisi ile gelişen komplikasyonlar sonucu meydana gelmiş olduğu belirtilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
20/01/1982 tarih ve 17580 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinin birinci fıkrasında, bu Kanun’da hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava, bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahkemenin sukünunu ve inzibatını bozacak hareketlerine karşı yapılacak işlemler, elektronik işlemler ile ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşma icrasında Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı; ancak, davanın ihbarının Danıştay, mahkeme veya hâkim tarafından re’sen yapılacağı kurala bağlanmıştır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 27. maddesinin birinci fıkrasında, davanın taraflarının, müdahillerin ve yargılamanın diğer ilgililerinin, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olduğu; 61. maddesinin birinci fıkrasında, taraflardan birinin, davayı kaybettiği takdirde, üçüncü kişiye veya üçüncü kişinin kendisine rücu edeceğini düşünüyorsa, tahkikat sonuçlanıncaya kadar davayı üçüncü kişiye ihbar edebileceği; 65. maddesinin birinci fıkrasında, bir yargılamanın konusu olan hak veya şey üzerinde kısmen ya da tamamen hak iddia eden üçüncü kişinin, hüküm verilinceye kadar bu durumu ileri sürerek, yargılamanın taraflarına karşı aynı mahkemede dava açabileceği, aynı maddenin ikinci fıkrasında, asli müdahale davası ile asıl yargılamanın birlikte yürütüleceği ve karara bağlanacağı; 66. maddesinde ise üçüncü kişinin, davayı kazanmasında hukuki yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, tahkikat sona erinceye kadar, fer’î müdahil olarak davada yer alabileceği hükümleri yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bakılan davada, davacılar tarafından, murisleri …’nin 21/04/2004 tarihinde Iğdır Devlet Hastanesinde gerçekleştirilmiş olan ameliyat esnasında gerekli dikkat ve özen gösterilmemesi sebebiyle ölümüne sebebiyet verildiği iddiasıyla davalı idare aleyhine açılan tam yargı davasında yapılacak yargılama sonucunda idarenin tazmin yükümlülüğünün olduğuna hükmedilmesi halinde davalı idarenin dava konusu olaya ilişkin olarak sorumluluğu olan kişi veya kişilere rücu edebileceği dikkate alındığında bu kişilerin menfaatlerinin etkileneceği açıktır.
Bu itibarla; her ne kadar Mahkemenin … tarihi ara kararıyla, davalı idarenin ihbar istemi reddedilmiş ise de, bakılan davada yukarıda belirtilen Kanun hükümlerinde öngörülen davanın ihbarı için geçerli koşulların oluştuğu anlaşılmakta olup, Mahkemece, esastan yeniden karar verilirken dava konusu olayda idare ile arasında rücu ilişkisi doğabilecek kişi veya kişilerin tespit edilerek davanın ilgililere ihbar edilmesi gerektiğinden bu husus gözetilmeksizin yapılan yargılama sonucunda verilen kararda hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın kısmen kabulü ile kısmen reddi yolunda verilen temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/11/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.