Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2019/5916 E.  ,  2020/4440 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/5916
Karar No : 2020/4440

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Huk. Müş. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- …
2- …
3- …
4- …
5- …
6- …
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Beşiktaş ilçesinde bulunan … isimli gece kulübüne 01/01/2017 tarihinde yapılan silahlı saldırı sonucunda güvenlik görevlisi …’ın hayatını kaybetmesi nedeniyle, aile bireylerinin bir ömür boyu derin üzüntü duyacakları ve acılarının bir nebze tatmin edilmesi gerektiğinden bahisle, müteveffanın annesi …, babası …’ın için 50.000,00 ‘er TL, kardeşleri …, …, … ve …’ın her biri için 25.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, davacıların manevi tazminat istemlerinin sosyal risk ilkesine göre tazmini gerektiği, meydana gelen vefat olayı sonucu davacıların derin elem ve üzüntü duymalarına neden olacağının tartışmasız olduğu, duyulan elem ve üzüntünün karşılığı olarak oluşan kanaate göre davanın kabulü ile takdiren; davacılardan anne …’a 50.000,00 TL’nin, baba …’a 50.000,00 TL, kardeşleri …, …, …, …’ın her biri için 25.000,00 TL’şer toplam 200.000,00 TL manevi tazminatın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 13/2. maddesi uyarınca idareye başvuru tarihi olan 13/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacılara ödenmesine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI: Davalı idare tarafından, kusurlu veya kusursuz sorumluluklarının bulunmadığı, hukuka aykırı bir eylemlerinin olmadığı manevi tazminata faiz yürütülemeyeceği, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI: Davacılar tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
İstanbul ili, Beşiktaş ilçesinde bulunan … isimli gece kulübünde 01/01/2017 günü meydana gelen silahlı saldırı sonucunda güvenlik görevlisi …’ın hayatını kaybetmesi nedeniyle, manevi zararlarına karşılık olarak toplam 200.000,00 TL ödenmesi istemiyle yakınları tarafından İçişleri Bakanlığına yapılan başvurunun reddi üzerine, ölüm sonucunda aile bireylerinin bir ömür boyu derin üzüntü duyacakları ve acılarının bir nebze tatmin edilmesi gerektiğinden bahisle, müteveffanın annesi …, babası …’ın için 50.000,00 ‘er TL, kardeşleri …, …, … ve ..’ın her biri için 25.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Manevi zarar; kişinin fizik yapısının ve iç huzurunun bozulmasını, yaşama gücünün ve sevincinin azalmasını, kişilik haklarının zedelenmesini, şeref ve haysiyetinin rencide edilmesini, ölüm veya uğranılan diğer cismani zarar nedeniyle duyulan acı ve ızdırabı, kişinin günlük yaşamını zorlaştıran belli ağırlıktaki her türlü üzüntü ve sıkıntıyı ifade etmektedir. Kendisinin veya yakınlarının uğradığı tecavüz, saldırı veya meydana gelen bir ölüm olayı sonucunda; fiziki veya manevi acılar duyan, ruhsal dengesi bozulan, yaşama sevinci azalan kişinin manevi yönden zarara uğramış olduğu kabul edilmektedir.
Manevi tazminat, kişinin mal varlığında meydana gelen eksilmeyi gidermeye yönelik bir tazmin aracı değil, manevi değerlerinde bir eksilme meydana gelen ve yaşama sevinci ve zevki azalan kişinin manen tatminini sağlamaya yönelik bir tazmin aracıdır. Manevi zararın başka türlü giderim yollarının bulunmayışı veya yetersiz kalışı manevi tazminatın parasal olarak belirlenmesini zorunlu kılmaktadır. Manevi tazminat, olay nedeniyle duyulan elem ve ızdırabı kısmen de olsa hafifletmeyi amaçlar. Belirtilen niteliği gereği manevi tazminatın, zenginleşmeye yol açmayacak şekilde belirlenmesi ve tam yargı davalarının niteliği gereği takdir edilecek manevi tazminat miktarının, olayın ağırlığını ortaya koyacak, hukuka aykırılığı özendirmeyecek, bir başka ifade ile benzeri olayların bir daha yaşanmaması için caydırıcı ve aynı zamanda cezalandırıcı bir miktarda olması gerekmektedir.
5233 sayılı Kanunda açıkça manevi tazminat ödenmesini engelleyen bir hüküm olmaması nedeniyle sosyal risk ilkesine dayalı manevi tazminata hükmedilmesinin önünde bir engel bulunmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, 01/01/2017 tarihinde meydana gelen silahlı saldırıda yaşamını yitiren davacılar yakınının iş yerinde güvenlik görevlisi olarak çalıştığı, müteveffanın yakınları olan davacıların İstanbul Valiliği Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zarar Tespit Komisyonuna yaptıkları başvuru sonucunda Komisyon tarafından yasal mirasçılara 33.620,30 TL ödenmesine karar verildiği, bu tutarın kabul edilerek Sulhname düzenlendiği ve ödemenin yapıldığı daha sonra davacılar tarafından davalı idarenin hizmet kusuruna dayanılarak anne ve baba için için ayrı ayrı 50.000,00 TL ve kardeşler için ayrı ayrı 25.000,00 TL olmak üzere toplam 200.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Bakılan uyuşmazlıkta meydana gelen terör olayından manevi olarak etkilenen davacıların bu hal itibarıyla elem ve acı duyması nedeniyle oluşan bu manevi zararının sosyal risk ilkesi gereği tazmini gerekmekle birlikte İdare Mahkemesi tarafından davanın kabulü ile anne ve baba için ayrı ayrı 50.000,00 TL, dört kardeşin her biri için 25.000,00 TL olmak üzere toplam 200.000,00 TL manevi tazminatın ödenmesine karar verilmesinin, olayın oluş şekline göre zenginleşmeye sebep olacak miktarda fazla olduğu görüldüğünden, manevi tazminatın amaç ve niteliği de dikkate alınarak olay karşısında duyulan acıyla da orantılı olacak şekilde yeniden manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bununla birlikte; benzer olaylar nedeniyle yaşamını yitiren şahısların yakınları tarafından açılan davalarda ilk derece mahkemeleri tarafından hükmedilen, eş için 50.000,00 TL, çocuk için 50.000,00 TL, anne ve baba için 30.000,00 TL ve kardeşler için 15.000,00 TL manevi tazminat miktarları, Dairemizin E:2019/4967, K:2020/970 ve E:2019/8249, K:2020/3966 sayılı kararları ile zenginleşmeye yol açmayacak, hakkaniyetli ve Dairemiz içtihatlarına uygun bulunduğundan onanmış olup, Bölge İdare Mahkemesince davacıların manevi tazminat istemleri hakkında Dairemizin bu kararları emsal alınarak yeniden hüküm kurulması gerekmektedir.
Bu itibarla, manevi tazminat isteminin kabulüne ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı davalı idarece yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın kabulüne ilişkin … İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 03/11/2020 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.