Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2019/2871 E. , 2020/3519 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No: 2019/2871
Karar No: 2020/3519
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, … ili, merkeze bağlı … köyünü terör olayları nedeniyle terketmek zorunda kaldığı iddiasıyla uğradığını ileri sürdüğü zararların 5233 sayılı Kanun kapsamında karşılanması talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin Tunceli Valiliği Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan 1 No’lu Zarar Tespit Komisyonunun … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu yerleşim yerine ilişkin olarak Danıştay Onbeşinci Dairesi’nin E.2011/8530, K.2011/3275 sayılı kararı ve Mahkemenin E…., K…. sayılı dosyası ile dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin birlikte incelenmesinden; … köyünün yörede yaşanan terör olayları nedeniyle tamamen boşaltılan yerleşim yerleri arasında olduğu; bu durumda, davalı idarece, Kanun tarafından kendisine tanınan yetkilerden de yararlanmak suretiyle … tarihinde mahallinde yapılan keşif sonucu tespit edilen malvarlıkları da dikkate alınarak davacının terör olayları nedeniyle zarar gören bir malvarlığı ve yine ayrıca güvenlik kaygısı nedeniyle ulaşamaması sebebiyle zarara uğrayan malvarlığı (taşınır – taşınmaz) bulunup bulunmadığı, şayet böyle bir malvarlığı var ise kapsamını ve niteliğini tespite yönelik olarak gerekirse yeniden keşif yapılmak suretiyle Kanun kapsamında tazmini gereken bir zarar bulunup bulunmadığının ortaya konulması gerekirken, davacının başvurusunun, “davacının köyünü terör nedeniyle terk ettiğini ve bunun sonucunda malvarlığının zarara uğradığını ispatlayan bilgi ve belgenin dosyada bulunmadığı, 1990’lı yıllardan önce köyü ekonomik ve sosyal sebeplerle terk ettiği” gerekçesiyle reddedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Zarar Tespit Komisyonunun tazminat taleplerinin değerlendirilmesinde olay mahallinde keşif yaptığı, ancak kişilerin gerçekten zarara uğrayıp uğramadığı, bir zarara uğramışlarsa bunun terörden kaynaklanıp kaynaklanmadığını tespit ederken yalnız keşif sonucu ile yetinmediği, delil olarak kullanılabilecek her türlü bilgi ve belgeden yararlandığı, davacıya ait zarar tespit dosyası incelendiğinde mahallinde yapılan keşifte başvurucunun köyünü terör dışı nedenlerle (ekonomik ve sosyal) terk ettiğinin rapor edildiğinin ve tutanak tutulduğunun görüleceği, usul ve yasaya aykırı Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 06/10/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY
Davacının, … ili, merkeze bağlı … köyünü terör olayları nedeniyle terketmek zorunda kaldığı iddiasıyla, uğradığını ileri sürdüğü zararların 5233 sayılı Kanun kapsamında karşılanması talebiyle yaptığı başvurusu, Tunceli Valiliği Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan 1 No’lu Zarar Tespit Komisyonunun … tarih ve … sayılı işlemi ile, başvurucu adına zarar tespiti yapılmışsa da dosyasında mal varlığını tevsik edecek bilgi ve belgenin olmadığı, başvurucunun terörden zarar gördüğü, köyünü terörden dolayı terk ettiği ve bunun sonucunda mal varlığının zarar gördüğüne ilişkin bilgi ve belgenin bulunmadığı, nüfus kaydı incelendiğinde çocuklarının …, … ve … yıllarında İstanbul Fatih’te dünyaya geldiği, yoğun terör olaylarının yaşandığı 1990’lı yıllardan önce ekonomik ve sosyal nedenlerle köyünü terk ettiği gerekçesiyle reddedilmiş ve yargılama devam ederken de davalı idarece, zarar tespit dosyası incelendiğinde mahallinde yapılan keşifte başvurucunun köyünü terör dışı nedenlerle (ekonomik ve sosyal) terk ettiğinin rapor edildiği ve tutanak tutulduğu savunulmuştur.
Bu durumda, İdare Mahkemesi tarafından, savunmada da ileri sürülen ve davanın esasını ilgilendiren davacının köyünden sosyal ekonomik nedenlerle göç ettiği iddiası araştırılmadan, bu bağlamda, dava konusu istemin 5233 sayılı Kanunun 2. maddesinin 2. fıkrasının (d) bendi kapsamında kalıp kalmadığı değerlendirilmeden eksik inceleme sonucu verilen dava konusu işlemin iptaline yönelik kararda hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile usul ve hukuka aykırı olan temyize konu kararın bozulması gerektiği oyuyla aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.