Danıştay Kararı 10. Daire 2019/12437 E. 2023/2704 K. 23.05.2023 T.

Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2019/12437 E.  ,  2023/2704 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/12437
Karar No : 2023/2704

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1) …
2) …
3) …
4) …
5) …
6) …
7) …
8) …
VEKİLLERİ : Av. …

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : 1. Huk. Müş. Yrd. V. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

DAVANIN KONUSU : Davacılar tarafından, yakınları …’ın güvenlik korucusu olarak görev yapmakta iken 27/10/2016 tarihinde Siirt ili, Merkez ilçesi, … Köyü, … bölgesindeki operasyonda çıkan çatışmada şehit olmasında davalı idarenin kusursuz sorumluluğu bulunduğu ileri sürülerek müteveffanın babası … ve eşi … için ayrı ayrı 1.000,00 TL maddi, 60.000,00 TL manevi, çocukları …, …, …, …, … ve … için ayrı ayrı 1.000,00 TL maddi, 30.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

YARGILAMA SÜRECİ :
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla, dava konusu olay neticesinde şehit olan davacılar yakını …’ın mirasçılarına, davalı idarenin Nakdi Tazminat Komisyonu’nun …tarih ve …sayılı kararı uyarınca, 2330 sayılı Kanun uyarınca 91.255,00 TL nakdi tazminat ödendiği, Sosyal Güvenlik Kurumu Siirt İl Müdürlüğü’nün 27/03/2018 tarihinde sunulan ara karar cevabının incelenmesinden; …’ın şehit olması nedeniyle 15/11/2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere şehidin eşi olan davacılardan …’a 1.544,58 TL, şehidin çocukları olan davacılardan … ve …’a ve şehidin babası olan davacılardan …’a 779,71 TL aylık bağlandığı, şehidin çocukları olan davacılardan … ve …’ın sırasıyla 25 ve 27 yaşlarında olup çalışmakta oldukları, aylık tutarlarının sırasıyla 3.138,02 TL ile 2.072,00 TL olduğu, davacılardan …’ın ise kamu görevlisi olarak çalıştığı ve maaş tutarının 2.745,82 TL olduğu, şehidin çocuğu olan davacılardan …’ın ise 26 yaşında olup evli olduğu, 26/04/2018 tarihinde sunulan ara karar cevabı ekindeki bir güvenlik korucusunun 2016-2017-2018 yıllarındaki maaş tutarlarını gösteren çizelgenin incelenmesinden 2016 yılı kasım ayına ilişkin maaş tutarının 1.371,00 TL olduğu, 2018 yılına ilişkin güncel maaş tutarının ise 1.595,00 TL olduğu görülmüş olup; davacılardan …, …, … ve …’a murisleri …’ın şehit olması sebebiyle aylık bağlandığı, …’ın ise muris …’ın şehit olması dolayısıyla kamu görevlisi olarak işe başladığı ve aylık aldığı ve destekten yoksun kalanların aylık tutarlarının incelenmesinden güvenlik korucularının güncel maaş tutarının muris … ile destekten yoksun kalan davacı sayısına (6) bölündüğünde çıkan 265,83 TL’den fazla olduğunun özel ve teknik bilgi gerektirmeksizin açıkça görüldüğü, dolayısıyla davacılardan …, …, …, … ile …’ın muris …’ın şehit olmasından önceki sosyal ve ekonomik yaşam düzeyinin sağlanarak destekten daha fazla tutarda aylık bağlandığı anlaşıldığından destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmemesi gerektiği, davacılardan … ve …’ın ise sırasıyla 25 ve 27 yaşlarında olup çalışmakta oldukları, diğer davacı …’ın ise 26 yaşında olup evli olduğu ve muris şehit …’ın vefatından önceki sosyal ve ekonomik yaşam düzeylerinin vefattan sonra değişmediği görüldüğünden destekten yoksun kalma tazminatının koşullarının oluşmadığı teknik ve özel bilgi gerektirmeksizin açıkça görüldüğünden bilirkişi incelemesi yaptırılmaksızın davacıların maddi tazminat (destekten yoksun kalma tazminatının) ödenmesine karar verilmesi istemlerinin destekten yoksun kalma maddi zararının bulunmadığı gerekçesiyle reddi ile dava konusu olay nedeniyle takdiren şehidin eşi …’a 20.000,00 TL, babası …’a 20.000,00 TL, çocukları …, …, …, …, … ve … için ayrı ayrı 15.000,00 TL manevi tazminatın idareye başvuru tarihi olan 10/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat istemlerinin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince, davalı idarenin istinaf başvurusu ile davacıların maddi tazminatın reddine ilişkin kısmına yönelik istinaf başvurularının reddine, davacıların yakını olan …’ın görevini ifa ettiği sırada PKK’lı teröristlerce gerçekleştirilen silahlı saldırı sonucu şehit olması nedeniyle yaşadıkları elem ve ızdırap nedeniyle maruz kaldıkları özel ve olağanüstü nitelikteki manevi zararlarının kusursuz sorumluluk ilkesi gereğince karşılanması gerektiği, bu yönüyle istinafa konu idare mahkemesi kararının gerekçesi yerinde görülmüş ise de, zararın niteliği ve boyutu, zarara yol açan olayın oluş şekli, davacıların iktisadi ve toplumsal durumu ile müteveffaya olan yakınlıkları birlikte değerlendirildiğinde, idare mahkemesince hükmedilen manevi tazminat miktarının, duyulan üzüntü ve sıkıntıyı kısmen de olsa giderecek düzeyde olmadığı; buna göre, manevi tazminatın amaç ve niteliği ile yukarıda belirtilen ölçütler dikkate alındığında, …’ın vefatı nedeniyle duyulan acı, üzüntü ve manevi sarsıntının kısmen de olsa giderilmesi amacıyla davacılar tarafından talep edilen (baba için 60.000,00 TL, eş için 60.000,00 TL ve çocukların her biri için 30.000,00 TL olmak üzere toplam 300.000,00 TL) manevi tazminat miktarının hukuken makul ve kabul edilebilir olduğu gerekçesiyle davacıların manevi tazminata yönelik istinaf başvurularının kabulü ile …İdare Mahkemesi’nce verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararın manevi tazminatın reddine ilişkin kısmının kaldırılmasına, davacıların manevi tazminat taleplerinin kabulü ile toplam 300.000,00 TL manevi tazminatın idareye başvuru tarihi olan 10/08/2017 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacılara ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacılar tarafından, yasa gereği bağlanan aylıkların yarar olarak kabul edilemeyeceği, bilirkişi marifetiyle destekten yoksun kalma zararlarının belirlenerek maddi tazminat istemlerinin karşılanması gerektiği, aleyhlerine hükmedilen yargılama giderlerinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Davalı idare tarafından, Nakdi Tazminat Komisyonunca yapılan ödemenin davacıların maddi ve manevi zararlarının karşılığı olduğu, davanın reddi gerektiği ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Davacılar tarafından, davalı idarenin, davalı idare tarafından, davacıların temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz istemlerinin REDDİNE,
2. Maddi tazminat istemlerinin reddine; manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulü ile kısmen reddine ilişkin …İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kısmen kabulü, kısmen reddi yolundaki temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz yargılama giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin yatıran tarafa iadesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın …İdare Mahkemesine gönderilmesine, 23/05/2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.