Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2018/2539 E.  ,  2022/6192 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2018/2539
Karar No : 2022/6192

DAVACI : … Derneği
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DAVANIN_KONUSU : Tarım ve Orman Bakanlığının … tarihli ve … sayılı Oluru ile kabul edilen ve 16/01/2018 tarihinde Bakanlığın resmi internet sitesinde yayımlanan Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Merkez Döner Sermaye İşletmesi 2018 Yılı Birim Fiyat Listesinin Genel Hükümlerinin 1. maddesinde yer alan “Süresi sona eren belgelerden tam ücret alınır.” cümlesinin, 1. maddesinin 5. fıkrasının ve 3. maddesinin yeniden düzenlenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı’nın … tarihli ve … sayılı işlemi ile bu başvuruya konu düzenlemelerin iptali istenilmektedir.

DAVACININ_İDDİALARI : Davacı tarafından, 2017 yılındaki yüksek artış üzerine 2018 yılındaki artışın ciddi ekonomik yük oluşturduğu, süresi sona eren belgelerin yenilenmesinden tam ücret alınmasının ve her bir ürün için ayrı ayrı ücret alınmasının maliyeti çok artıracağı, müracaat sonrası işlem yapılmaması halinde ödenen ücretin iade edilmemesi veya diğer başvurular için kullanılamaması durumunun hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ_SAVUNMASI : Davalı idarece, öncelikle usule ilişkin olarak, davanın re’sen husumet, derdestlik, kesin hüküm, zamanaşımı ve 2577 sayılı Kanun’un 14. maddesi yönlerinden incelenmesi gerektiği, davacının dava açma süresi geçtikten sonra yapmış olduğu başvuruların süreleri canlandırmayacağı; esas yönünden ise, dava konusu birim fiyat listesi ve genel hükümlerin Bakanlıklarının yetkili temsilcilerinin katılımı ile birim fiyat belirleme toplantısında yapılan görüşmeler ve Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranı da dikkate alınarak belirlendiği, yapılan artışların makul düzeyde olduğu savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava; davacı Dernek tarafından, Merkez Döner Sermaye İşletmesi 2018 yılı Birim Fiyat Listesinin Genel Hükümlerinin 1, aynı maddenin 5’inci fıkrası ve 3’üncü maddelerinin yeniden düzenlenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığının … tarih ve … sayılı işlemi ile Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Merkez Döner Sermaye İşletmesi 2018 yılı Birim Fiyat Listesi Genel Hükümlerinin 1,1/5 ve 3’üncü maddelerinin iptali istemiyle açılmıştır.
Davalı İdare tarafından ileri sürülen davanın süresinde açılmadığı iddiası yerinde görülmeyerek, işin esasının incelenmesine geçilmiştir.
4736 sayılı Kamu Kurum Ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1’inci maddesinin 1’inci fıkrasında, “Genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idareler, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan fonlar, kefalet sandıkları, sosyal güvenlik kuruluşları, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım alan kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile müesseseleri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, özel bütçeli kuruluşlar, özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar, 24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanuna tâbi kuruluşlar ve özel hukuk hükümlerine tâbi, kamunun çoğunluk hissesine sahip olduğu kuruluşlar, kamu banka ve kuruluşları ile bunlara bağlı iş yerleri ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmaz.” hükmü yer almış; 31.1.2015 gün ve 29253 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Uygulama Yönetmeliğinin 8’inci maddesinin 2’nci fıkrasında; “…….üretimi yapılan aşı, serum, biyolojik ve kimyasal maddeler ile tahlil, analiz, muayene, kontrol ve sertifika hizmet satış bedeli ilgili Genel Müdürlüğün görüşü alınmak kaydıyla Başkanlıkça belirlenir……Bu fiyatlar maliyetin altında olamaz….”, hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen hükümlere göre, yasada sözü edilen hallerden birinin gerçekleşmesi halinde Merkez Döner Sermaye İşletmesi hizmet ücretlerinin Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığınca belirlenebileceği açıktır.
Dava konusu edilen fiyat listesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından, Bakanlık hizmet birimleri ile il kuruluş müdürlükleri temsilcileriyle 27 Kasım ila 1 Aralık 2017 tarihlerinde Antalya’da yapılan toplantıda bildirilen görüşler esas alınmak suretiyle 15.1.2018 tarihinde yayımlanmış olup; iptali istenilen düzenleyici işlemin genel hükümlerle ilgili kısmında, yukarıda yer verilen Kanunda yer alan hükümlere uygun ve ona paralel düzenlemeler içermesi nedeniyle hukuka, kamu yararı ve hizmet gereğine aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan, davacı dernek tarafından ileri sürülen diğer iddialarda da yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince; her ne kadar davacı tarafından, dava dilekçesinin netice ve talep kısmında Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Merkez Döner Sermaye İşletmesi 2018 Yılı Birim Fiyat Listesinin Genel Hükümlerinin 1. maddesinin tamamının iptali istenilmiş ise de, dava dilekçesinin içeriğinde 1. maddenin sadece “süresi sona eren belgelerden tam ücret alınacağı” yönündeki ikinci cümlesinin hukuka aykırı olduğunun ileri sürüldüğü görüldüğünden, anılan maddeye yönelik incelemenin, yalnızca davacının iddialarıyla sınırlı olarak ikinci cümle bakımından yapılmasına karar verilerek gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Dava, Tarım ve Orman Bakanlığının … tarih ve … sayılı Oluru ile kabul edilen ve 16/01/2018 tarihinde Bakanlığın resmi internet sitesinde yayımlanan Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Merkez Döner Sermaye İşletmesi 2018 Yılı Birim Fiyat Listesinin Genel Hükümlerinin 1. maddesinde yer alan “Süresi sona eren belgelerden tam ücret alınır.” cümlesinin, 1. maddesinin 5. fıkrasının ve 3. maddesinin yeniden düzenlenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı işlemi ile bu başvuruya konu düzenlemelerin iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun, “Dava açma süresi” başlıklı 7. maddesinde, “1. Dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür. …
4. İlanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar. Ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililer, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler. Düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olması bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olmaz.” kuralına; “Üst makamlara başvurma” başlıklı 11. maddesinde ise, “1. İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur.
2. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır.
3. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 7. maddesinin 1. fıkrasında, dava açma süresinin, özel yasalarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay’da ve idare mahkemelerinde altmış gün olduğu, aynı maddenin dördüncü fıkrasında, ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem ya da her ikisine karşı dava açabilecekleri belirtilmiştir.
Dairemizin 13/10/2022 tarihli ara kararına davalı idarece verilen cevaptan, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen Merkez Döner Sermaye İşletmesi 2018 Yılı Birim Fiyat Listesinin 16/01/2018 tarihinde davalı idarenin internet adresinde yayımlandığı anlaşılmaktadır.
Buna göre, uyuşmalığın esasının incelenebilmesi için bakılan davanın, ya iptali istenen düzenleyici işlemin ilan edildiği 16/01/2018 tarihinden itibaren 60 günlük süre içinde açılması ya da bu süre içinde idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem tesis edilmesi amacıyla yapılan başvurunun reddi üzerine kalan dava açma süresi içinde açılması veya düzenleyici işleme dayanılarak ilgililer hakkında uygulama işleminin tesis edildiği tarihten itibaren 60 günlük süre içinde açılmış olması gerekmektedir.
Davacı tarafından, 16/01/2018 tarihinde ilan edilen dava konusu düzenleyici işlemin bir kısmının geri alınması istemiyle 2577 sayılı Kanun’un 11. maddesi kapsamında 30/01/2018 tarihinde davalı idareye başvurulduğu, anılan başvurunun 05/03/2018 tarihli işlemle reddedilmesi üzerine de 18/04/2018 tarihinde süresi içerisinde dava açıldığı anlaşıldığından, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 7. maddesi uyarınca 60 günlük süre içinde açılan davada süre aşımı bulunmamakta olup, davalı Bakanlığın bu husustaki iddiası yerinde görülmemiştir.
Öte yandan, davalı idarenin usule ilişkin diğer iddiaları da yerinde görülmemiştir.
ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu’nun, “Resmî kontrollerin, veteriner ve bitki sağlığı hizmetlerinin finansmanı ve harcamalar” başlıklı 35. maddesinin 1. fıkrasında, “Bakanlık, bu Kanun kapsamında yürütülen faaliyetler ve yapılan resmî kontrollerin karşılığı olarak ücret alabilir. Hangi faaliyetlerden ve resmî kontrollerden ne miktarda ücret alınacağı her yıl Aralık ayında Bakanlıkça belirlenir.” kuralına; 2. fıkrasında, “Bu Kanun kapsamında elde edilecek gelirlerden 21/12/1967 tarihli ve 969 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Merkez ve Taşra Kuruluşlarına Döner Sermaye Verilmesi Hakkında Kanun ile ilgili olan faaliyet gelirleri, döner sermaye bütçelerine gelir olarak kaydedilir ve bu gelirler öncelikli olarak bu Kanun kapsamındaki faaliyetlerin yürütülmesinde kullanılır. Diğer gelirler genel bütçeye gelir kaydedilir.” kuralına; 6. fıkrasında, “Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile belirlenir.” kuralına yer verilmiştir.
969 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Merkez ve Taşra Kuruluşlarına Döner Sermaye Verilmesi Hakkında Kanun’un, “Sermaye kaynakları” başlıklı 2. maddesinde, döner sermayelerin; 549 ve 2654 sayılı Kanunlarla 4486 sayılı Kanun’un 18. maddesine bağlı işletmelerin döner sermaye varlıkları, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bütçesine konulacak ödeneklerle Hazinece yapılacak ayni yardımlar, Döner sermaye faaliyetlerinden elde edilecek kârlar ve diğer bağış ve yardımlardan elde edileceği; “Döner sermayenin faaliyet alanları” başlıklı 3. maddesinde, “İşletmeler, 441 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde belirtilen; bitkisel üretim, hayvansal üretim, su ürünleri, gıda, yem, kooperatifçilik, el sanatları ve hayvan hastalıklarıyla ilgili olarak üretim, ıslah, araştırma, yetiştirme, koruma, muayene, analiz, kontrol, deneme, öğretim, eğitim, yayım, yayın ve karantina ile ilgili döner sermaye faaliyetlerini yürütürler. Bu faaliyetlerin yürütülmesi için gerekli olan her türlü ahır, ağıl, kümes, sera, imalathane, depo, ambar, hangar, işçi evi, atölye, tesis ve bina yapılması ve yaptırılması ile gerekli hallerde taşıt edinme faaliyetlerinde bulunurlar.
İşletmeler, bu faaliyetlerin ifasında, gereken hallerde, gerçek ve tüzel kişilerle işbirliği yapar.
Döner sermaye işletmeleri, münhasıran Bakanlığın kaliteli ve verimli hizmet sunumunun sağlanması, genel bütçe imkânlarıyla karşılayamadığı ihtiyaçların giderilmesi, eğitim, araştırma ve geliştirme ile kontrol faaliyetlerinin desteklenmesi ve Bakanlıkça yapılacak diğer giderlere iştirak etmek amacıyla aylık gayrisafı hâsılattan aylık tahsil edilen tutarın yüzde beşini geçmemek üzere Bakanlıkça belirlenecek oranı Bakanlık Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Döner Sermaye Muhasebe Birimi Hesabına aktarırlar. Bu hesapta toplanacak tutarların harcanmasına ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Bakanlıkça belirlenir.
Döner sermaye işletmelerinden elde edilen kârın en fazla % 80’i, Bakanlık kadro ve pozisyonlarında bulunan personelden kârın elde edilmesinde emeği geçen 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ve bu Kanunun 4/B maddesine tâbi personele katkıları oranında, asgari ücretin yıllık brüt tutarının iki katını aşmamak üzere, üretimi teşvik primi olarak ödenebilir. Üretimi teşvik priminin miktarı ile ödenmesine ilişkin esas ve usûller; görev yapılan birimin iş hacmi, görev mahalli, görevin önem ve güçlüğü, personelin hizmet sınıfı, kadro unvanı ve çalışma süresi gibi kriterler dikkate alınarak, Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine, Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Üretimi teşvik primi dağıtımı işletme bünyesi ile sınırlıdır. İşletmenin zararı, izleyen yılların kârlarından mahsup edilir.” kuralına yer verilmiştir.
31/01/2015 tarih ve 29253 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Gelirler” başlıklı 8. maddesinin 1. fıkrasında, işletmelerin gelirlerinin; işletmelerin faaliyet alanlarıyla ilgili mal ve hizmetlerin satışlarından elde edilen gelirlerden, faiz gelirlerinden, işletmelere ait lüzumu kalmayan ve hurdaya ayrılan taşınır ve taşınmazların satış bedellerinden, istekli ve yüklenicilerden kesilecek gecikme cezaları ile gelir kaydedilecek teminatlardan, işletmelere ait taşınır ve lojmanlar hariç taşınmazlardan elde edilen kira bedellerinden, reklam gelirlerinden, benzeri diğer gelirlerden oluşacağı düzenlenmiş; 2. fıkrasında, “Her türlü imal ve üretim maddeleri toptan ve/veya perakende olarak işletmelerde, ticaret merkezlerinde, toptancı hal müdürlüklerinde ve işletmeler tarafından açılacak özel satış yerlerinde satılabilir. Fiyatlar, piyasa ve kalite dikkate alınarak Merkez Döner Sermaye İşletmesinde, İşletme Müdürünün başkanlığında, Başkanlık Mali Hizmetler Daire Başkanı, Muhasebe Yetkilisi ve ilgili Genel Müdürlüğün/Başkanlığın yetkili personelinin; taşra teşkilatında ise, işletme müdürünün başkanlığında, müdür yardımcıları, müdür yardımcısı olmayan işletmelerde gerçekleştirme görevlisi, muhasebe yetkilisi ve ilgili şube müdürü/bölüm başkanı/şube şefi/birim sorumlularından müteşekkil en az dört kişiden oluşturulacak Fiyat Tespit Komisyonu tarafından belirlenir. Komisyon eksiksiz olarak toplanır. Komisyon kararları çoğunlukla alınır. Kararlarda çekimser kalınamaz. Komisyon başkanı ve üyeleri oy ve kararlarından sorumludur, karşı oy kullanan komisyon üyeleri gerekçesini komisyon kararına yazmak ve imzalamak zorundadır. Komisyonca alınan kararlar komisyon başkan ve üyelerinin adları, soyadları ve görev unvanları belirtilerek imzalanır. Komisyonda oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu teşkil eder. Üretimi yapılan aşı, serum, biyolojik ve kimyasal maddeler ile tahlil, analiz, muayene, kontrol ve sertifika hizmet satış bedeli ilgili Genel Müdürlüğün görüşü alınmak kaydıyla Başkanlıkça belirlenir. Çiftçi kayıt sistemi belgesi, bitkisel ve hayvansal üretime verilen desteklemeler ile teşvik primleri ödemelerinde düzenlenen dosya ve basılı evrak bedelleri Başkanlıkça belirlenir. Fiyatlar mali yılın başından önce yayımlanır. Bu fiyatlar maliyetin altında olamaz. İşletme mahsul ve mamulleri, işletme personeline de ihtiyacı oranında bu fıkra hükümlerine göre satılır.” düzenlemesine; 3. fıkrasında, “İşletmelerin, her türlü imal ve üretim maddeleri, gerçek ve tüzel kişilere Bakan Oluru ile bayilik verilerek satılabilir. Bu fıkranın uygulanması ile ilgili esas ve usuller Bakanlıkça belirlenir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
04/08/1984 tarih ve 18479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliği’nin “Kuruluşlarca Üretilen Mal ve Hizmetlerin Satış İşlemleri Usul ve Bedel Tespiti” başlıklı 63. maddesinde, “Kuruluşların ürettikleri mal ve hizmetlerin satışında bu Yönetmeliğin 29 uncu maddesindeki ihale usullerinin uygulanması mecburi değildir.
Üretilen mal ve hizmetler maliyet bedelinin altında olmamak kaydıyla kuruluşlar tarafından tesbit edilecek bedelle ticari usullere göre satılır.
Sipariş alınarak yapılacak mal ve hizmet satışında sipariş bedelinin en az % 10’u peşin, geri kalanı işin tesliminde alınır.
Kuruluşun bağlı bulunduğu idarenin birinci derecedeki ita amirince izin verilecek mal ve hizmetler için kredili satış yapılması mümkündür. Bu takdirde, siparişle birlikte işin bedelinin % 10’u peşin alınır, mal veya hizmetin tesliminde işin bedelinin % 25’i ödenmiş olmak kaydıyla kalan bedel 12 ayı geçmemek üzere eşit miktarlarda takside bağlanabilir.” düzenlemesi yer almıştır.
Tarım ve Orman Bakanlığının … tarih ve … sayılı Oluruyla kabul edilen ve 16/01/2018 tarihinde Bakanlığın resmi internet sitesinde yayımlanan Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Merkez Döner Sermaye İşletmesi 2018 Yılı Birim Fiyat Listesinin Genel Hükümlerinin 1. maddesinde, tüm belgelerin değişikliklerinde başvuru ücretinin 1/2 oranında ücret alınacağı, süresi sona eren belgelerden ise tam ücret alınacağı; 1. maddesinin 5. fıkrasında, tek dilekçe ile birden fazla onay ve kayıt başvurusunda bulunan gerçek ve tüzel kişilerden her bir başvuru için ayrı ayrı ücret alınacağı; 3. maddesinde ise, listede belirtilen hizmetlerle ilgili yapılan müracaat sonrasında işlem yapılması, başvurunun olumsuz sonuçlandırılması, eksik belgenin süresi içerisinde tamamlanamaması, işlem yapılmış başvurunun gerçek veya tüzel kişilik tarafından geri çekilmesi halinde işlem ücretlerinin iade edilmeyeceği, sonraki başvurular ve diğer işlemler için kullanılamayacağı düzenlenmiştir.

Dava Konusu Düzenlemelerin İncelenmesi:
969 sayılı Kanun kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığının merkez ve taşra teşkilatı tarafından yürütülen faaliyetlere (üretilen mal ve verilen hizmetlere) ilişkin fiyat ve satış usul ile koşullarının belirlenmesi bakımından davalı Bakanlığın yetkili olduğu açıktır. Bununla birlikte, söz konusu düzenleme yetkisinin sınırsız olmadığında da kuşku yoktur.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinin incelenmesinden görüleceği üzere, döner sermaye işletmelerince üretilen mal ve hizmetlerin, maliyet bedelinin altında olmamak kaydıyla tespit edilecek bedelle ve ticari usullere göre satılması zorunlu olup; davalı idareye tanınan takdir yetkisi kapsamında mal ve hizmetlerin satışı bakımından belirlenecek olan usul ve koşulların kamu yararına ve hizmetin gereklerine uygun olması gerekmektedir.
Dava konusu edilen düzenlemeler incelendiğinde, birim fiyat listesinde belirlenen hizmetlerin verilmesine ilişin olarak, belge değişikliklerinde başvuru ücretinin 1/2’si oranında ücret alınacağı, süresi sona eren belgelerin değiştirilmesinde tam ücret alınacağı, tek dilekçe ile birden fazla onay ve kayıt başvurusunda bulunan gerçek ve tüzel kişilerden her bir başvuru için ayrı ayrı ücret alınacağı ve listede belirtilen hizmetlerle ilgili yapılan müracaat sonrasında işlem yapılması, başvurunun olumsuz sonuçlandırılması, eksik belgenin süresi içerisinde tamamlanamaması, işlem yapılmış başvurunun gerçek veya tüzel kişilik tarafından geri çekilmesi halinde işlem ücretlerinin iade edilmeyeceği, sonraki başvurular ve diğer işlemler için kullanılamayacağı kurallarının belirlendiği; davalı idarece de düzenlemelerin kamu hizmetinin etkili yürütülmesi için gerekli olduğunun belirtildiği görülmektedir.
Buna göre, dava konusu düzenlemelerin, kamu hizmetinin maliyeti ve devamlılığı gözetilerek, verilen hizmet ile orantılı olacak şekilde, daha nitelikli mal ve hizmet sunumunu ve bunun sürekliliğini sağlama amacına ulaşmayı sağlayacak ölçüde ve makul kurallar içerdiği, bu haliyle davalı idareye tanınan yetki kapsamında ve üst hukuk normlarına, kamu yararı ile hizmet gereklerine uygun bir şekilde tesis edildiği sonucuna varılmaktadır.
Bu itibarla, Tarım ve Orman Bakanlığının … tarih ve … sayılı Oluru ile kabul edilen ve 16/01/2018 tarihinde Bakanlığın resmi internet sitesinde yayımlanan Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Merkez Döner Sermaye İşletmesi 2018 Yılı Birim Fiyat Listesinin Genel Hükümlerinin 1. maddesinde yer alan “Süresi sona eren belgelerden tam ücret alınır.” cümlesi, 1. maddesinin 5. fıkrası ve 3. maddesi ile anılan kuralların yeniden düzenlenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı işleminde hukuka aykırılık bulunmamıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 20/12/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.