Danıştay Kararı 10. Daire 2018/1240 E. 2022/6188 K. 20.12.2022 T.

Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2018/1240 E.  ,  2022/6188 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2018/1240
Karar No : 2022/6188

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından; 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu uyarınca asgari sermayenin yüzde beşi tutarında (1.000.000,00 TL) sisteme giriş payı bedeli istenilmesine ilişkin işlemin iptali ile ihtirazi kayıt ile ödenen 1.000.000,00 TL’nin iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla, davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesince, davalı idarenin istinaf başvurusu hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacı istinaf başvurusunun kabulü ile dava konusu işlemin iptaline ve tahsil edilen 1.000.000,00 TL’nin davacıya iadesine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava, davacı şirket tarafından; 6361 sayılı Kanun uyarınca asgari sermayenin yüzde beşi tutarında (1.000.000,00 TL) sisteme giriş payı bedeli istenilmesine ilişkin işlemin iptali ile ihtirazi kayıt ile ödenen 1.000.000,00 TL’nin iadesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 18/06/2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun’un 27. maddesiyle eklenen Geçici 8. maddesinde, bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümlerin, 2576 sayılı Kanun’un, bu Kanunla değişik 3. maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanacağı; 2577 sayılı Kanun’un 18/06/2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun’un 19. maddesiyle değişik 45. maddesinin 1. fıkrasında ise, idare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda farklı bir kanun yolu öngörülmüş olsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren 30 (otuz) gün içinde istinaf yoluna başvurulabileceği kurala bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun Geçici 8. maddesinde belirtilen bölge idare mahkemeleri İstanbul, Bursa, İzmir, Ankara, Konya, Samsun, Erzurum ve Gaziantep illerinde kurulmuş olup; anılan Bölge İdare Mahkemeleri, Adalet Bakanlığı tarafından 07/11/2015 tarih ve 29525 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bölge Adliye Mahkemeleri ve Bölge İdare Mahkemelerinin Tüm Yurtta Göreve Başlayacakları Tarihe İlişkin Karar uyarınca 20/07/2016 tarihinde göreve başlamıştır.
2577 sayılı Kanun’un, bakılan davada ilk olarak … İdare Mahkemesince E:…, K:… sayılı kararın verildiği 21/05/2014 tarihinde uygulanmakta olan ve 6352 sayılı Kanun ile değişik “itiraz” başlıklı 45. maddesinde sayılan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, idare ve vergi mahkemelerince verilen nihai kararlar ile tek hakimle verilen nihai kararlara, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemelerin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine itiraz edilebileceği hüküm altına alınmış olup; 46. maddesinde ise, itiraz yolu öngörülmeyen idare mahkemelerinin nihai kararlarının Danıştay’da temyiz edileceği belirtilmiştir.
Öte yandan; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar” başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasında, “Temyiz incelemesi sonunda Danıştay;
a) Kararı hukuka uygun bulursa onar. Kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa, kararı, gerekçesini değiştirerek onar.
b) Kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onar”;
2. fıkrasında ise “Temyiz incelemesi sonunda Danıştay;
a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması, sebeplerinden dolayı incelenen kararı bozar.”;
3. fıkrasında, “Kararların kısmen onanması ve kısmen bozulması hâllerinde kesinleşen kısım Danıştay kararında belirtilir.”;
4. fıkrasında, “Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümleri kıyasen uygulanır…” hükümlerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıdaki açıklamalar ve yürürlükteki mevzuat göz önüne alındığında; … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ilk kararının, 20/07/2016 tarihinden önce verildiği ve temyize tabi bir karar olduğu, anılan kararın taraflarca temyiz edilmesi üzerine Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 22/12/2015 tarih ve E:2015/5900, K:2015/6196 sayılı kararı ile bozulduğu ve söz konusu bozma kararına uyularak hasım düzeltildikten sonra … İdare Mahkemesi tarafından … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla dava dosyasının yetkili … İdare Mahkemesine gönderilmesi üzerine … İdare Mahkemesince … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla davanın reddine karar verildiği, bu kararın doğrudan temyize tabi olduğu ve temyiz incelemesinin de yine Danıştayda yapılacak olması karşısında, … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesince görevsizlik kararı verilerek dosyanın Danıştaya gönderilmesi gerekirken, tarafların istinaf başvurularının esasının incelenmesi suretiyle karar verilmesinde usul kurallarına uygunluk görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesinin davanın reddine ilişkin kararına yönelik olarak yapılan davalı idarenin istinaf başvurusu hakkında karar verilmesine yer olmadığı, davacı istinaf başvurusunun ise kabulü ile dava konusu işlemin iptali ve tahsil edilen 1.000.000,00 TL’nin davacıya iadesi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 20/12/2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.