Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2016/9388 E. , 2020/4601 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No: 2016/9388
Karar No: 2020/4601
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Belediye Başkanlığı / …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara ili, Çankaya ilçesi, … Caddesi, No: … adresinde yer alan … nolu dükkanın ön bahçesinin mimari projesinde oto park olarak ayrılmasına karşın dükkan kullanımına katılması nedeniyle yıkıma ilişkin tesis edilen … tarih ve … sayılı Çankaya Belediye Encümeni kararında belirtilen aykırılıkların devam ettiğinden bahisle imara aykırı hususlar giderilinceye kadar işyerinin faaliyetten men’ine ilişkin Çankaya Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu bağımsız bölümün önünde yapılan tadilatların onaylı mimari projesine aykırı olduğu, ruhsat eki projeleri ve cephe görünümünü değiştirdiği için esaslı tadilatlar kapsamına girdiği ve ruhsata tabi olduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir
TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI: Davacı tarafından, yıkım işlemine açılan davada mahkemenin yürütmenin durdurulması kararı verildiği, bu nedenle dava konusu işlemin gerekçesinin kalmadığı ileri sürülerek İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Ankara ili, Çankaya ilçesi, … Caddesi, No:… adresinde ve imarın …ada ve … sayılı parselinde yer alan taşınmazda onaylı mimari projesine aykırı olarak dükkanın cephe hizasında 2,50 metre yüksekliğinde çelik konstrüksiyon ve branda malzemeden gölgelik ile 0,90 metre yüksekliğinde korkuluk yapılması nedeniyle araç park edilmesinin mümkün olmadığının tespit edilmesi üzerine aykırılıkların giderilmesi için davacıya 3 aylık süreli tebligat yapıldığı, tespit edilen eksikliklerin giderilmediğinin 04/10/2010 tarihinde yapılan ikinci kontrol sonucu tespit edilmesi üzerine ise Çankaya Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile 3194 sayılı Kanun’un 37. maddesi uyarınca söz konusu imalatların yıkımına ve 2.000,00 TL para cezası verilmesine karar verildiği, Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün 03/11/2010 tarihli işlemiyle davacıya tespit edilen imara aykırı hususların giderilmesi için on beş gün süre verildiği, aksi durumda işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edileceğinin bildirildiği, İmar ve Şehircilik Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı yazısıyla aykırılıkların devam ettiğinin bildirilmesi üzerine de aykırılıklar giderilinceye kadar işyerinin faaliyetten men’ine ilişkin davaya konu Çankaya Belediye Encümeninin … tarihli ve … sayılı kararının alındığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3572 sayılı işyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Yasa’nın 4. maddesinde, 3. maddede belirtilen mercilerin, iznin verilmesi için yapılacak beyan ve incelemelerde; a) İnsan sağlığına zarar vermemek, b) Çevre kirliliğine yol açmamak, c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak genel kriterlerine göre düzenlenecek yönetmeliği esas alacakları kuralı yer almıştır.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesinde; “İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanunî işlem yapılır. İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir. Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır. Ayrıca ilgililerin yalan, yanlış ve yanıltıcı beyanı varsa haklarında kanunî işlem yapılır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, davacının işletmekte olduğu 3. sınıf hamburgerci faaliyet konulu işyerinin bulunduğu taşınmazda imara ve mimari projeye aykırı hususlar tespit edilmiş ve bu aykırılıkların giderilmesi için davacıya on beş günlük süre verilmiş ve süre sonunda aykırılıkların giderilmediği gerekçesiyle işyerinin imara aykırılıklar giderilinceye kadar faaliyetten menine karar verilmiş ise de, dava konusu işlem tesis edilmeden önce işyerine ilişkin 12/04/1999 tarih ve 10088 sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilmemiştir.
Hukuka uygun şekilde alınmış bir işyeri açma ve çalışma ruhsatına istinaden faaliyet gösteren bir işyerinin ancak mevzuatta öngörülen şartların oluşması halinde yine mevzuatta öngörülen usul izlenerek kapatılabilmesi mümkündür.
Bu durumda; her ne kadar işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesi için işyerinin imara ve imarla ilgili düzenlemelere uygun olması gerekmekte ve İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin yukarıda metnine yer verilen 13. maddesi uyarınca, işyerinde tespit edilen imara aykırılıkların giderilmesi için verilen on beş günlük sürenin sonunda bu hususların giderilmemesi halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesi ve akabinde kapatılması mümkün ise de, davacıya ait işyeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilmeksizin imara aykırı hususlar giderilinceye kadar işyerinin faaliyetten men’ine kararının verildiği anlaşıldığından davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, imara aykırılıklar ve para cezasına ilişkin işlemin iptali için açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 26/06/2014 tarih ve E: 2012/3108, K:2014/7069 sayılı kararıyla gerekçesi değiştirilerek onandığı görülmüştür.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05/11/2020 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Yukarıya alınan mevzuat hükümlerine göre, işyerinde tespit edilen imar aykırılıkların giderilmesi için verilen 15 günlük sürenin sonucunda bu aykırılıkların giderilmemesi halinde işyeri açma ve çalıştırma ruhsatının iptali gerekmekte ise de, idarece davacının lehine bir uygulama yapılarak ruhsatın iptali yoluna gidilmeyip ruhsat alınıncaya kadar faaliyetten men yönündeki dava konusu işlemin tesis edildiği, anılan faaliyetten men işlemine karşı açtığı bir davada davacının ruhsatının iptali sonucu doğuracak şekilde iptal kararı verilmesinin aleyhine olacağı, bunun ise iptal davası formuna uygun düşmeyeceği dikkate alındığında, temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun olan İdare Mahkemesi kararının, bu gerekçenin de eklenmesi suretiyle, onanması gerektiği oyuyla “bozma” yönündeki Daire kararına katılmıyorum.