Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2016/8913 E.  ,  2020/4133 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No: 2016/8913
Karar No: 2020/4133

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Belediye Başkanlığı … / …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Gıda İnşaat Turizm Petrol Rek. Organizasyon Tekstil İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av…

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara ili, Çankaya ilçesi, Üniversiteler Mahallesi, … Sitesi, … Blokları, No:… adresinde bulunan işyerine ait, 3. sınıf lokanta faaliyet konulu işyeri açma ve çalışma ruhsatının, imara aykırı oluşturulan ve tespit zabtıyla hüküm altına alınan projeye aykırı hususların giderilmesi için 15 gün süre verildiği ancak davacının söz konusu aykırılıkları giderdiğine ilişkin davalı idareye başvurmadığından bahisle iptaline ilişkin Çankaya Belediye Başkanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen taşınmazda dava konusu işlemden önce yapılması gereken denetimlerin yapılmadığı, dava konusu işlemden sonra 06/09/2013 tarihinde yapılan denetimde ise taşınmazda herhangi bir aykırılığın bulunmadığının tespit edildiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, tespit edilen imara aykırılıklar nedeniyle davacıya süre verildiği ancak aykırılıkların giderilmemesi nedeniyle dava konusu işlemin tesis edildiği ileri sürülerek İdare Mahkemesinin kararının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Ankara ili, Çankaya ilçesi, Üniversiteler Mahallesi, … Sitesi, … Blokları, No:… adresinde yer alan 3. sınıf lokanta faaliyet konulu işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunan işyeriyle ilgili, Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü tarafından İmar ve Şehircilik Müdürlüğünden işyerinin projesine uygun olup olmadığı hususunun sorulması üzerine verilen cevap yazısında, söz konusu işyeriyle ilgili Belediye Encümeninin … tarih …sayılı kararının bulunduğu ve Encümen Kararında belirtilen projesine aykırı hususların durumunu koruduğunun bildirilmesi üzerine, davacı şirketten ruhsatlandırılan alan dışında imara aykırı oluşturulan ve tespit zabtıyla hüküm altına alınan projeye aykırı hususların 15 gün içerisinde giderilerek idareye başvurmaları gerektiği aksi halde yasal işlem yapılacağının bildirildiği ancak davacı şirket tarafından aykırılıkların giderildiği hususunda herhangi bir başvuru yapılmadığından bahisle işyeri açma ve çalıştırma ruhsatının iptal edilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3572 sayılı işyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Yasa’nın 4. maddesinde, “3 üncü maddede belirtilen merciler, iznin verilmesi için yapılacak beyan ve incelemelerde aşağıda öngörülen genel kriterlere göre düzenlenecek yönetmeliği esas alırlar. a) İnsan sağlığına zarar vermemek, b) Çevre kirliliğine yol açmamak, c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak.” hükmüne, 6. maddesinin ikinci fıkrasında da; “Ruhsat verilmesini takiben yapılacak kontrol ve denetimlerde, 4 üncü maddede belirtilen yönetmelikte öngörülen kriterlere aykırı beyan ve durumun tespiti halinde; verilmiş olan ruhsat, ilgili mevzuattaki hükümler çerçevesinde yetkili merci veya mülki idare amirince iptal edilerek işyeri kapatılır ve ilgililer hakkında ayrıca işlem yapılır.” hükmü ile;
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesinde, “İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanuni işlem yapılır. İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir. Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır. Ayrıca ilgililerin yalan, yanlış ve yanıltıcı beyanı varsa haklarında kanunî işlem yapılır.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen taşınmazda, idare tarafından 24/11/2011 tarihinde yapılan denetimde, işyerinin onaylı mimari projesine aykırı imalatlar nedeniyle davacıya süre verildiği, 30/01/2012 tarihinde yapılan ikinci kontrolde aykırılıkların getirilmediğinin tespit edildiği ve anılan değişikliklerin yıkımı için … tarih ve … sayılı encümen kararının alındığı, bu karara karşı açılan davada … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kısmen iptal kısmen ret kararında; T2 nolu (tapu tescil belgesinde T1 Blok 2 nolu dükkan) dükkan giriş ön cephesi sol köşesinde WC’lerin iptal edilerek, mimari projesinde T1 nolu (tapu tescil belgesinde T1 Blok 1 nolu dükkan) dükkan arka cephe sol köşesine (2.50×2.00)=5.00 m2’lik alana bay-bayan WC yapılması ve T1 nolu dükkan ön cephesi sol köşeye (4.00×4.50)=18.00 m²’Iİk alanın mutfak olarak düzenlenmesi, T1 nolu dükkan ön cephesi sol giriş kapısı önüne havalandırma amaçlı chiller grubunun konulmasına ilişkin tadilatların yıkımına ilişkin kısmına ilişkin tadilatların ruhsat gerektirmediği gerekçesiyle işlemin bu kısmının hukuka aykırı olduğu, T1 nolu dükkan ön cephesi sağ giriş kapısı önü (1.50×3.00)=4,50 m²’lik alanın PVC+cam ile kapatılmasına ilişkin tadilatın ruhsat gerektirmesi nedeniyle yıkımında hukuka aykırılık görülmediği sonucuna varılması üzerine bakılan davada, dava konusu işlem tesis edilirken belirtilen kararın dikkate alınmadığı, 06/09/2013 tarihinde yapılan denetimde ise aykırılığın giderildiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verdiği anlaşılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, Mahkemenin kararına dayanak gösterdiği … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizi üzerine Danıştay Ondördüncü Dairesinin 27/05/2015 tarih ve E:2013/9810, K:2015/4497 sayılı kararıyla, “…bağımsız bölümler arasında duvar kaldırılarak tek bağımsız bölüm haline getirilmenin onaylı proje ve ruhsata işlenmesi gereken tadilatlardan olduğu; olayda, ayrı birer bağımsız bölüm olan T1, T2 ve T3 nolu dükkanların ara duvarlarının kaldırılarak tek dükkan halinde kafeterya olarak işletilmesine matuf tadilatlar olan T2 nolu (tapu tescil belgesinde T1 Blok 2 nolu dükkan) dükkan giriş ön cephesi sol köşesinde WC’lerin iptal edilerek, mimari projesinde T1 nolu (tapu tescil belgesinde T1 Blok 1 nolu dükkan) dükkan arka cephe sol köşesine (2.50×2.00)=5.00 m2’lik alana bay-bayan WC yapılması ve T1 nolu dükkan ön cephesi sol köşeye (4.00×4.50)=18.00 m2’Iİk alanın mutfak olarak düzenlenmesi hususunun da onaylı proje ve ruhsata işlenmesi gerektiği açık olduğundan, davalı idarece tesis edilen işlemde hukuka aykırılık, iptal yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmediği” gerekçesiyle kararın iptaline ilişkin kısmının bozulduğu ve … İdare Mahkemesinin bozma kararına uyarak davanın reddi yolunda verdiği kararın temyiz edilmeksizin kesinleştiği görülmüştür.
Bu durumda davacıya ait işyerindeki imara aykırılıkların yargı kararıyla ortaya konduğu göz önüne alındığında, artık imara aykırılık durumunun yokluğundan bahsedilemeyeceğinden işlem tarihinde var olan imara aykırılık karşısında dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/10/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.