Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2016/8549 E. , 2020/4622 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/8549
Karar No : 2020/4622
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Petrol Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir ili, … ilçesi, … Caddesi, No:… adresinde davacı şirket tarafından işletilen akaryakıt istasyonunun eksiklikleri giderilinceye kadar faaliyetten men edilerek kapatılmasına ilişkin … Büyükşehir Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesince; yapılan uyarılara ve verilen sürelere rağmen eksikliklerin tamamlanmaması nedeniyle, davacıya ait işletmenin eksiklikleri tamamlanıncaya kadar faaliyetten men edilerek kapatılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik” başlıklı 26. maddesinde; “1. Dava esnasında ölüm veya herhangi bir sebeple tarafların kişilik ve niteliğinde değişiklik olursa, davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar; gerçek kişilerden olan tarafın ölümü halinde, idarenin mirasçıları aleyhine takip yenilemesine kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına ilgili mahkemece karar verilir. Dört ay içinde yenileme dilekçesi verilmemiş ise, varsa yürütmenin durdurulması kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. 2. Yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir…” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
02/01/2018 tarih ve 9485 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 1024. sayfası incelendiğinde, davacı … Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.’nin tüm aktif ve pasifiyle birlikte devralınması nedeniyle re’sen terkin edildiğinin ilan olunduğu anlaşılmaktadır.
Tüzel kişilerin davacı oldukları bir dava devam ederken çeşitli sebeplerle (kapatılma, dağılma, birleşme, tür değiştirme, sicilden silinme, devir gibi) tüzel kişilikleri sona erebilmektedir. Dolayısıyla artık medeni haklardan yararlanma ehliyeti sona eren tüzel kişinin taraf ehliyeti de son bulmaktadır.
Davacı şirketin ticaret sicilinden terkin edildiği dikkate alındığında, İdare Mahkemesince, 2577 sayılı Kanun’un 26. maddesi gereğince dosya hakkında yeniden karar verilmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 26. maddesi hükümlerinin uygulanmasını teminen …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
2. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
3. 2577 sayılı Kanun’un (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09/11/2020 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY (X):
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 26. maddesinde, dava esnasında ölüm veya herhangi bir sebeple tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik olursa, davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar, gerçek kişilerden olan tarafın ölümü hâlinde, idarenin mirasçılar aleyhine takibi yenilemesine kadar, dosyanın işlemden kaldırılmasına ilgili mahkemece karar verileceği, yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçelerin iptal edileceği, dosyanın işlemden kaldırılmasına dair kararların diğer tarafa tebliğ edileceği kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, Mahkeme kararının temyizen incelenmesi aşamasında, davacı şirketin 02/01/2018 tarihinde ticaret sicilinden re’sen terkin edildiği anlaşıldığından, yukarıda anılan Kanun hükmü uyarınca varsa davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar dosyanın işlemden kaldırılması gerektiği kuşkusuz ise de, temyize konu kararın taraflara tebliğinden sonra, dosyanın tekemmülü sağlandıktan, dolayısıyla dosyanın temyiz incelemesi yapılabilecek hâle geldikten sonra davacı şirketin ticaret sicilinden re’sen terkin edildiği, diğer yandan varsa davayı takip hakkı kendisine geçenlerin başvurması üzerine dosyanın yeniden işleme konulması hâlinde yargılama safahatının geriye götürülmemesi, yargılama süresinin gereksiz uzatılmaması ve usûl ekonomisi yönlerinden adil yargılanma hakkına daha uygun düşeceğinden Dairemizce bu aşamada temyiz incelemesi yapılarak gerekli olan kararın verilmesi ve davacı şirket yönünden de 2577 sayılı Kanun’un 26. maddesi hükümlerinin temyiz kararından sonraki safahata yönelik olarak uygulanmak üzere dosyanın …. İdare Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği oyu ile salt davacı şirketin tüzel kişiliğinin sona ermiş olması nedeniyle temyize konu Mahkeme kararının bozulması yönündeki çoğunluk kararına katılmıyoruz.