Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2016/8098 E.  ,  2020/4134 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No: 2016/8098
Karar No: 2020/4134

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Valiliği / …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı … / …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA_SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı idare tarafından, Manisa Belediye Meclisinin 8 nolu içkili yer bölgesi tespitine ilişkin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; yapılan bilirkişi keşif incelemesi sonucunda 8 nolu içkili yer bölgesinin, en yakın eğitim kurumuna Yönetmeliğin aradığı şekle uygun olarak 110 metre mesafede olduğunun tespit edildiği ve Yönetmeliğin aradığı diğer yer, tesis ve kurumlara mesafe yönünden aykırılık taşımadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, belirlenen içkili yer bölgesinin kuzeyinde Anadolu Lisesi ve iki adet halı saha, kuzey batısında halk eğitim merkezi, akşam sanat okulu ve Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Müdürlüğü, çok sayıda çok katlı ikametgahların, parkların ve yürüyüş yollarının bulunduğu, trafiğin yoğunluğunu artıracağı ve halkın huzur ve sükununu bozabileceğinden bahisle genel güvenlik ve asayiş yönünden sakıncalı olduğu, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 29. maddesi uyarınca mülki idare amirinin görüşü doğrultusunda içkili yer bölgesi tespit edilebileceği ileri sürülerek İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, tespit edilen bölgenin şehrin en merkezi yerlerden biri olduğu, asayiş ve güvenlik sorunu bulunmadığı, işlemin hukuka ve mevzuata uygun tesis edildiği belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, 6360 sayılı yasa gereği Yunusemre Belediye Başkanlığının hasım mevkiine alınarak Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Manisa ili, … Mahallesi, … Parkı İçi, No:… adresinde içkili kafeterya ve restaurant açmak isteyen … Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ünvanlı firmanın işyeri açma ve çalışma ruhsatı başvurusunu değerlendiren davalı idarenin, açılmak istenilen işyerinin bulunduğu adresin içkili yer bölgesi dışında olduğunun tespiti üzerine, Manisa ili … Mahallesi, … Caddesinin 1 ve 2 nolu noktalar arasında kalan bölgesinin, (1 nolu nokta:… Sokağın batısından … Caddesine bağlanan yol ile … Caddesinin kesiştiği nokta, 2 nolu nokta: … Sokağın … Caddesi ile kesiştiği nokta) Manisa Belediye Meclisinin 8 nolu içkili yer bölgesi olarak tespit edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinde, “Bu Yönetmelikte geçen deyimlerden; (…) h) İçkili yer bölgesi: Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediye meclisi, bu sınırlar dışında il genel meclisi tarafından valilik veya kaymakamlığın görüşü alınarak tespit edilen ve içerisinde şarap ve bira dahil her türlü alkollü içeceğin verilebileceği işyerlerinin açılabileceği bölgeyi, (…) ifade eder.”; “İçkili yer bölgesinin tespiti” başlıklı 29. maddesinde, “İçkili yer bölgesi, mülkî idare amirinin genel güvenlik ve asayiş durumu hakkındaki görüşü doğrultusunda belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediye meclisi, bu sınırlar dışında il genel meclisi tarafından tespit edilir.
İçkili yer bölgesi haricinde içkili yer açılamaz.”; “Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin açılması” başlıklı 32. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, “(…) İl özel idaresi ve belediyeler, umuma açık istirahat ve eğlence yeri ruhsatını vermeden önce kolluk kuvvetinin görüşünü alır.
Yetkili kolluk kuvveti, açılacak yerin genel güvenlik ve asayişin korunması açısından kolaylıkla kontrol edilebilecek bir yerde ve konumda olup olmadığını dikkate alarak, işyeri hakkındaki görüşünü mülki idare amiri vasıtasıyla yedi gün içinde bildirir. …
Meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerlerin, resmî ve özel okul binalarından ve ilk ve orta öğretim öğrencilerinin barındığı öğrenci yurtları ile anaokullarından, kapıdan kapıya en az yüz metre uzaklıkta bulunması zorunludur.” düzenlemeleri yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden, içkili yer bölgesinin belirlenmesi aşamasında mülki idare amirinin, umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin ruhsatlandırılması aşamasında mülki idare amiri vasıtasıyla yetkili kolluk kuvvetinin genel güvenlik ve asayiş durumuna ilişkin görüşünün alınması gerektiği, içkili yer bölgesi dışında içkili yer açılamayacağı, içkili yer bölgesi içerisinde olsa dahi açık alkollü içki satışı yapılan yerlere ilişkin mesafe kısıtlamaları bulunduğu anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, mevcut içkili yer bölgesi dışında içkili kafeterya ve restaurant açmak isteyen … Gıda Turizm İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin başvurusu üzerine, işyerinin bulunduğu alanın içkili yer bölgesine dahil edilebilmesini teminen, İşyeri Açma ve Çalışma Yönetmeliğinin 29. maddesi uyarınca İl Emniyet Müdürlüğünden bölgenin genel güvenlik ve asayiş durumu hakkında görüşünü istediği, İl Emniyet Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı yazısıyla; açılmak istenilen işyerinin merkezi bir konumda olduğu, yeni yapılmakta olan … Parkı içinde iki katlı bir bina ve bahçesinin olduğu, açılmak istenilen işyerinin kuzey kısmında yaklaşık 15 metre mesafede … Lisesi ve iki adet … bulunduğu, işyerinin kuzeybatısında … Okulu ve … Müdürlüğü, çok sayıda çok katlı ikametler bulunduğu vatandaşların dinlenip yürüyüş yaptığı parkın olduğu, söz konusu alanın trafiğin yoğun olduğu … Caddesi üzerinde bulunduğu, gece geç saatlere kadar müşteri giriş çıkışının olacağı, trafik yoğunluğunun artacağından, vatandaşların güvenliği ve istirahati açısından anılan bölgenin içkili yer olarak belirlenmesi halinde halkın huzur ve sükununu bozabileceğinden genel güvenlik ve asayiş yönünden sakıncalı olduğu belirtildikten sonra İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğinin 29. maddesinde belirtilen resmi ve özel okul binaları, öğrenci yurtları ile ana okullarına yüz metreden yakın mesafede içkili yer bölgesi belirlenemeyeceği şeklinde görüş bildirdiği görülmüştür.
İdare Mahkemesince konuyla ilgili olarak bilirkişi incelemesi yapıldığı, düzenlenen bilirkişi raporunda içkili yer bölgesinin eğitim kurumlarına olan mesafesi yönünden tespitlere yer verildiği, bunun dışında bir değerlendirmede bulunulmadığı, Mahkemenin de belirtilen bilirkişi raporunu esas alarak karar verdiği görülmüştür.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte, genel güvenlik ve asayiş yönünden değerlendirmenin mülki idare amirinin görüşü doğrultusunda yapılması gerektiğinin belirtildiği, olayda da yerin en büyük mülki idare amiri olan Vali imzasıyla genel güvenlik ve asayiş yönünden sakıncaların neler olduğu somut olarak ortaya konulmuş olması nedeniyle bu değerlendirmeye itibar edilmesi gerektiği asıldır.
Bu durumda, içkili kafeterya ve restaurant işyeri açılmak istenilen Manisa ili, … Mahallesi, … Parkı İçi, No:… adresinin de dahil olduğu bölgenin, 8 nolu içkili yer bölgesi olarak belirlenmesi halinde, geniş anlamda genel güvenlik ve asayiş yönünden sakıncalar doğurabilceği ve halkın huzur ve sükununu bozacağından, Belediye Meclis Kararıyla içkili yer bölgesi tespitine ilişkin dava konusu işlemde ve İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/10/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.