Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2016/6043 E.  ,  2020/3990 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/6043
Karar No : 2020/3990

DAVACI : … adına …

VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- … (Mülga Başbakanlık)
VEKİLLERİ: Hukuk Hiz. Baş. …
Huk. Müş. …
2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ: Av. …

DAVANIN ÖZETİ : … ili, … ilçesindeki kentsel dönüşüm alanında kalan mahallelerdeki iş yeri sahiplerine ve çevre kirliliği oluşturan, gürültü nedeniyle şikayetlere neden olan, umuma açık istirahat ve eğlence yeri kapsamında kalan, oto galeri faaliyeti yürüten ve ruhsatsız faaliyetleri nedeniyle mühürlenen ve devamında yapılan kontrollerde mühür fek işlemi uygulanarak Cumhuriyet Bassavcılığına suç duyurusunda bulunulan ruhsatsız iş yerleri haricinde kalan işletme sahiplerine; 1608 sayılı Kanun’un 1. maddesine göre 5278 sayılı Kanun’un 66. maddesinin 1. bendine istinaden 10/09/2013 tarihinden itibaren altı ay ek süre verilmesine ilişkin … Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının, … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinde iş yeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan ekmek fırını olarak faaliyet gösterildiğinin tespitine ilişkin … Belediye Başkanlığı Zabıta Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı tespit tutanağının ve bu işlemlerin dayanağı olduğu ileri sürülen İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ilişkin Yönetmelik’in 5. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde yer alan “ekmek fırını” ibaresinin iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Dava dilekçesinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14. maddesi uyarınca Tetkik Hâkiminin raporu ve sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra, dava dilekçesi ve ekleri incelenerek gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
… Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile … ili, … ilçesindeki kentsel dönüşüm alanında kalan mahallelerdeki iş yeri sahiplerine ve çevre kirliliği oluşturan, gürültü nedeniyle şikayetlere neden olan, umuma açık istirahat ve eğlence yeri kapsamında kalan, oto galeri faaliyeti yürüten ve ruhsatsız faaliyetleri nedeniyle mühürlenen ve devamında yapılan kontrollerde mühür fek işlemi uygulanarak Cumhuriyet Bassavcılığına suç duyurusunda bulunulan ruhsatsız iş yerleri haricinde kalan işletme sahiplerine; 1608 sayılı Kanun’un 1. maddesine göre 5278 sayılı Kanun’un 66. maddesinin 1. bendine istinaden 10/09/2013 tarihinden itibaren altı ay ek süre verilmesine karar verilmiştir.
… Belediye Başkanlığı Zabıta Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı tespit tutanağı ile … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinde bulunan iş yerinde 03/06/2014 tarihinde yapılan denetimde, Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı gereği ruhsat alınması için verilen altı aylık süre geçmesine rağmen … tarafından iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan ekmek fırını işletildiği tespit edilmiştir.
… adına …’a vekâleten Av. … tarafından, 08/09/2014 tarihinde kayda giren dilekçe ile söz konusu encümen kararının, tespit tutanağının ve bu işlemlerin dayanağı olduğu ileri sürülen İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ilişkin Yönetmelik’in 5. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde yer alan “ekmek fırını” ibaresinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 3. maddesinde, idari davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı, dilekçelerde, tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adreslerinin, davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin, davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihinin gösterileceği, ayrıca dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örneklerinin dava dilekçesine ekleneceği, dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 5. maddesinde, her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı; ancak aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep-sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabileceği, 15. maddesinin 1/(d) bendinde ise 3. ve 5. maddeye uygun olmayan dava dilekçesinin otuz gün içinde yeniden dava açılmak üzere reddedileceği hükmüne yer verilmiştir.
1608 sayılı Umuru Belediyeye Müteallik Ahkâmı Cezaiye Hakkında 16 Nisan 1340 Tarih ve 486 Numaralı Kanunun Bazı Maddelerini Muaddil Kanun’un 1. maddesinde; “Belediye meclis ve encümenlerinin kendilerine kanun, nizam ve talimatnamelerin verdiği vazife ve salahiyet dairesinde ittihaz ettikleri kararlara muhalif hareket edenlerle belediye kanun ve nizam ve talimatnamelerinin men veya emrettiği fiilleri işleyenlere veya yapmayanlara belediye encümenince Kabahatler Kanununun 32 nci maddesi hükmüne göre idarî para cezası ve yasaklanan faaliyetin menine karar verilir. Bu kararda ilgili kişiye bir süre de verilebilir. Belediye encümeni kararında belli bir fiilin muayyen bir süre zarfında yapılmasını da emredebilir. Emredilen fiilin ilgili kişi tarafından yapılmaması hâlinde, masrafları yüzde yirmi zammı ile birlikte tahsil edilmek üzere belediye tarafından yerine getirilir. Bu madde hükümleri ilgili kanunda ayrıca hüküm bulunmayan hâllerde uygulanır.
” hükmüne yer verilmiştir.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in “İşyerlerinde aranacak genel şartlar” başlıklı 5. maddesinin 1. fıkrasında; “İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri aşağıda belirtilen şartları taşımak zorundadır: … c) Özel yapı şeklini gerektiren sinema, tiyatro, düğün salonu, otel, hamam, sauna; ekmek fırını ile akaryakıt, sıvılaştırılmış petrol gazı, sıvılaştırılmış doğal gaz ve sıkıştırılmış doğal gaz istasyonu için yapı kullanma izin belgesinin alınmış olması, …” düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME
Dava dilekçesinin “davacı” kısmının ve dilekçeye eklenen vekâletnamenin incelenmesi:
Bursa 21. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı vekâletnamesi ile … adına … tarafından, Av. … vekil tayin edilmiştir. Anılan vekâletnamede, Bursa 10. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı, … tarafından … adlı kişiye verilen vekâletnamenin incelenmesinden, …’un bu işlemi yapmaya yetkisi olduğunun görüldüğü belirtilmiştir.
Bursa 21. Noterliğince düzenlenen vekâletnameye istinaden, dava dilekçesinin “davacı” kısmı “… adına …” olarak yazılmış, vekil olarak “Av. …” gösterilmiş ve dilekçe anılan avukat tarafından imzalanmıştır.
Dava konusu edilen tespit tutanağının …’e yönelik olarak tesis edildiği göz önüne alındığında, dava dilekçesinin mevzuata uygun olabilmesi için ilgili kısımlarının …’e göre düzenlenmesi gerekmektedir.
Dava konusu edilen işlemlerin incelenmesi:
… Belediye Başkanlığının dava konusu encümen kararı, … ilçesi sınırlarında bulunan ve belli nitelikleri taşıyan ya da taşımayan iş yerlerine yönelik olarak alınmış; tespit tutanağı ise bu encümen kararından söz edilerek, … tarafından, ekmek fırınında ruhsatsız olarak faaliyet gösterilmesinden dolayı düzenlenmiş ve işlemler 1608 sayılı Kanun’a dayandırılmıştır. Bu işlemlerin dayanağı olduğu ileri sürülen İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in 5. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde ise ekmek fırını ve bentte sayılan diğer iş yerlerinin, özel yapı şeklini gerektiren yapı kullanma izin belgesine sahip olması gerektiği kurala bağlanmıştır. Bu durumda, dava konusu edilen uygulama işlemleri ile Yönetmelik’in ilgili kısmında hukuki yönden bir bağlılık bulunmamaktadır.
Dava dilekçesinde, iş yerinde ruhsatsız olarak faaliyet gösterilmesinin, yapı kullanma izin belgesi alınamamasından kaynaklandığı dolaylı olarak ifade edilmişse de dosya kapsamında, … tarafından yapılmış bir iş yeri açma ve çalışma ruhsatı başvurusunun ya da bu başvurunun anılan Yönetmelik hükmü uyarınca reddedilmesine ilişkin davalı belediye işleminin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu nedenlerle, dava tarihi itibarıyla Yönetmelik’in 5. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi ile birlikte … arasında hukuki bağlantı kurulabilecek bireysel işlem(ler)in dava konusu edilmesi ve dava dilekçesinin “davacı” kısmı ile yukarıda belirtilen şekilde eksikliklerin tamamlanması ve düzeltilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 15. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi uyarınca, bu kararın tebliğinden itibaren otuz (30) gün içinde, yukarıda belirtilen eksiklikler giderilmek suretiyle imzalı karşı taraf sayısından bir fazla dilekçe ile yeniden harç ve posta gideri yatırılmaksızın dava açmakta serbest olmak üzere DAVA DİLEKÇESİNİN REDDİNE,
2. 2577 sayılı Kanun’un 15. maddesinin 3. fıkrası hükmüne göre dilekçenin reddi üzerine yeniden verilen dilekçede de aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği hususunun davacıya duyurulmasına,
3. Dava dilekçesi örneği ile eklerinin istemi hâlinde davacıya iadesine, 20/10/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.