Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2016/2360 E. , 2020/3491 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/2360
Karar No : 2020/3491
KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : İçişler Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : I. Hukuk Müşv. Yrd. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- … 2- …
VEKİLLERİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kısmen onanmasına, kısmen bozulmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 08/10/2015 tarih ve E:2012/5741, K:2015/4163 sayılı kararının, davalı idare tarafından, aleyhine olan kısmının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun Geçici 8. maddesi ile uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacıların oğlu …’ın … İli, …ilçesinde 19/11/2008 tarihinde “dur” ihtarına uymayarak kaçmaya başlaması sonucunda, polis memuru tarafından ateş edilerek öldürülmesi olayında hizmet kusuru bulunduğu iddialarıyla anne ve babası için uğranıldığı ileri sürülen zararlara karşılık ayrı ayrı … TL destekten yoksun kalma tazminatı ile … TL manevi tazminat olmak üzere toplam … TL tazminatın olay tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, idarenin ajanı konumunda olan polis memurunun kusuru ile ölüm olayının meydana geldiği, ceza yargılaması açısından yapılan yargılama sonucunda kusurlu bulunması nedeniyle davalı idarenin hizmet kusurunun bulunduğu ve idarenin hizmet kusuru sonucu uğranılan zarardan sorumlu olması gerektiği, davacıların oğlu …’ın ölümü ile davacıların destekten yoksun kaldıkları maddi tazminat miktarlarını belirlemek amacıyla yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen 20/03/2012 tarihli bilirkişi raporunda özetle; baba …’ın destekten yoksun kalma zararının; … TL, anne …’ın destekten yoksun kalma zararının ise … TL olarak belirlendiği, davalı idarece bilirkişi raporuna yapılan itirazların bilirkişi raporunu kusurlandıracak nitelikte görülmediği, davacıların manevi tazminat taleplerine gelince; dava konusu olayın gelişiminde davacıların oğlunun da kusuru bulunduğu dikkate alınarak; anne ve babasının büyük üzüntü duydukları, elem ve ızdırab çektikleri kuşkusuz olduğundan, çekilen elem ve ızdırabın karşılığında annesi için … TL, babası için … TL olmak üzere toplam … TL manevi tazminatın ödenmesi gerektiği kanaatine varıldığı gerekçesi ile; baba …için … TL maddi … TL manevi, anne …’ın için ise … TL maddi … TL manevi olmak üzere toplam … TL maddi tazminat ve … TL manevi tazminat isteminin kabulüne, belirtilen bu miktarların idareye başvuru tarihi olan 18/11/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizle birlikte tazminine, fazlaya ilişkin faiz ve tazminat isteminin reddine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tespit edilen …TL vekalet ücretinin davalı idarece davacılara verilmesine, davalı idare davada hukuk müşaviri tarafından temsil edildiğinden 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 14. maddesi uyarınca Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen … TL vekalet ücretinin davacılar tarafından davalı idareye ödenmesine, karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Tarafların temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onuncu Dairesince, olayın meydana gelmesinde, polis memuruna direnen ve saldıran davacılar yakınının da müterafik kusurunun bulunduğu, bu husus gözetilmeksizin, bilirkişice hesaplanan maddi zararın tamamına hükmedilmesinde hukuka uyarlık görülmediği, olayın oluş şekli ve niteliği dikkate alındığında, Mahkemece hükmedilen manevi tazminat miktarının, olay nedeniyle duyulan elem ve üzüntüyü kısmen de olsa giderecek tutarda olmadığı, kararın manevi tazminat isteminin kısmen reddine ilişkin bölümünde hukuka uyarlık bulunmadığı, 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca idareler lehine vekalet ücreti takdirinin, ancak bu Kanun Hükmünde Kararname’nin yürürlüğe girdiği 02/11/2011 tarihinden sonra açılan davalarda söz konusu olabileceği, bakılan davanın 08/02/2010 tarihinde açıldığı, davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesinde hukuka uygunluk görülmediği gerekçesi ile, tarafların temyiz istemlerinin kısmen reddi ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne ilişkin bölümü ile maddi tazminat isteminin kısmen reddine ilişkin bölümünün ONANMASINA, tarafların temyiz istemlerinin kısmen kabulü ile anılan Mahkeme kararının, davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin bölümünün, maddi tazminat isteminin kısmen kabulüne ilişkin bölümü ile manevi tazminat isteminin kısmen reddine ilişkin bölümünün BOZULMASINA, karar verilmiştir.
KARAR_DÜZELTME
TALEP_EDENİN_İDDİALARI:Davalı idare tarafından, temyiz aşamasında ileri sürdüğü iddiaların değerlendirilmediği, söz konusu olayda polis memurunun silah kullanma yetkisinin oluştuğu, idarenin hizmet kusuru olmadığı, polis memuru hakkında adli açıdan “hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı”, idari açıdan “ceza tayinine mahal olmadığı kararı” verildiği, vefat eden şahsın esaslı kusuru olduğu, manevi tazminat koşullarının oluşmadığı, idare lehine vekalet ücreti hükmedilmesi gerektiği, vekalet ücreti yönünden verilen bozma kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın aleyhine olan kısmının düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacılar tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY_TETKİK_HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin, vekalet ücretine ilişkin kısmı yönünden kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Davalı … Bakanlığının Maddi ve Manevi Tazminata İlişkin Karar Düzeltme İsteminin İncelenmesi
Danıştay dava daireleri ile İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarının temyiz üzerine verilen kararları hakkında, ancak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmaya devam edilen) 54. maddesinde yazılı nedenlerle kararın düzeltilmesi istenebilir.
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde maddi ve manevi tazminata ilişkin olarak öne sürülen hususlar ise, anılan maddede yazılı nedenlerden hiçbirine uymamaktadır.
Bu nedenle, davalı … Bakanlığının, Danıştay Onuncu Dairesinin 08/10/2015 tarih ve E:2012/5741, K:2015/4163 sayılı kararının maddi ve manevi tazminata ilişkin kısmının aleyhine olan kısmına yönelik kararın düzeltilmesi isteminin reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Davalı …Bakanlığının Vekalet Ücretine İlişkin Karar Düzeltme İsteminin İncelenmesi
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde vekalet ücreti yönünden ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun’un geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kısmen kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 08/10/2015 tarih ve E:2012/5741, K:2015/4163 sayılı kararının vekalet ücretine ilişkin bozma kısmı kaldırılarak bu kısım yönünden uyuşmazlık yeniden incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollama yaptığı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 323. maddesinde, vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış; 326. maddesinde ise, yargılama giderlerinin aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun “Avukatlık ücreti” başlıklı 164. maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği; 168. maddesinin son fıkrasında ise, avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifenin esas alınacağı kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, 02/11/2011 tarih ve 28103 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 6. maddesi ile, idareleri idari yargı mercilerinde temsil etme yetkisi, hukuk birimi amirlerine, muhakemat müdürlerine, hukuk müşavirlerine ve avukatlara tanınmış; aynı Kanun Hükmünde Kararname’nin 14. maddesinde ise, “Tahkim usulüne tabi olanlar dahil adli ve idari davalar ile icra dairelerinde idarelerin vekili sıfatıyla hukuk birimi amirleri, muhakemat müdürleri, hukuk müşavirleri ve avukatlar tarafından yapılan takip ve duruşmalar için, bu davaların idareler lehine neticelenmesi halinde, bunlar tarafından temsil ve takip edilen dava ve işlerde ilgili mevzuata göre hükmedilmesi gereken tutar üzerinden idareler lehine vekâlet ücreti takdir edilir. ” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalı … Bakanlığının; yargılama aşamalarına, hukuk müşaviri aracılığıyla katkıda bulunduğu, bu durumda, ret veya kısmen ret ile sonuçlanan davalarda, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından da benimsendiği üzere, 659 sayılı KHK’nın yürürlüğe girmesinden önce açılmış olsa dahi, 659 sayılı KHK’nın yürürlüğünden sonra karar verilmiş olması nedeniyle, ilgili mevzuata göre hükmedilmesi gereken tutar üzerinden idare lehine vekâlet ücreti takdir edilmesi zorunlu olup, “ilgili mevzuat” ifadesinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin anlaşılması gerektiği de açıktır.
Öte yandan; bakılmakta olan dava … TL maddi ve … TL manevi olmak üzere toplam … TL tazminat istemiyle açılmış olup, İdare Mahkemesince, … TL maddi tazminat ve … manevi tazminat isteminin kabulüne, … TL vekalet ücretinin davalı idarece davacılara verilmesine, … TL vekalet ücretinin davacılar tarafından davalı idareye ödenmesine karar verilmiş, Dairemizce tarafların temyiz istemlerinin kısmen reddi ile anılan Mahkeme kararının manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne ilişkin bölümü ile maddi tazminat isteminin kısmen reddine ilişkin bölümünün onanmasına, davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin bölümünün, maddi tazminat isteminin kısmen kabulüne ilişkin bölümü ile manevi tazminat isteminin kısmen reddine ilişkin bölümünün bozulmasına karar verilmiştir.
Bu durumda; bozma kararı doğrultusunda yeniden yapılacak yargılama sonucunda, davalı idare lehine Mahkeme kararının verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre reddedilen maddi ve manevi tazminat istemleri yönünden vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden, Dairenin 08/10/2015 tarih ve E:2012/5741, K:2015/4163 sayılı kararının, “İdare mahkemesi kararının davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesine” ilişkin bölümünün bozulmasına dair kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Öte yandan, İdare Mahkemesinin kararının kısmen bozulması nedeniyle, maddi ve manevi tazminat istemi yönünden yeniden karar verileceğinden, bu aşamada; kararın vekalet ücreti tutarına ilişkin kısmının incelenemeyeceği açıktır.
Açıklanan nedenlerle, Danıştay Onuncu Dairesinin 08/10/2015 tarih ve E:2012/5741, K:2015/4163 sayılı kararının, “İdare mahkemesi kararının davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesine” ilişkin bölümünün bozulmasına dair kısmı bakımından, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulüne, maddi ve manevi tazminata ilişkin kısmı bakımından, kararın düzeltilmesi isteminin reddine, 06/10/2020 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.