Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2016/15370 E. , 2020/5398 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/15370
Karar No : 2020/5398
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Azerbaycan uyruklu davacının aile ikamet izni süresinin uzatılmasına ilişkin başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı … Valiliği işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; aile ikamet izninin uzatılması istemiyle başvuruda bulunan Azerbaycan uyruklu davacıdan 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 35. maddesinin 3. fıkrasında aranılan şartları taşıdığına ilişkin belgelerin istenebileceği, anılan belgeler arasında adli sicil belgesi bulunmadığı, bu belgenin 35. maddenin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca, destekleyiciden isteneceği, kaldı ki, yasada aile ikamet izni başvurusu için gerekli olan belgelerin idareye ibraz edilmesi için bir süre öngörülmediği, bu sebeple, davacının aile ikamet izin süresinin uzatılmasına ilişkin başvurusunun, istenilen belgeleri süresinde ibraz etmediği gerekçesiyle reddedilemeyeceği belirtilerek, davacının aile ikamet izni şartlarını taşımadığına ilişkin davalı idarece yapılmış bir tespit olmadığı anlaşıldığından, davacının aile ikamet izninin uzatılması talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlem iptal edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının, kendisine yapılan bildirime rağmen 30 günlük süre içerisinde istenilen evrakları kuruma ulaştırmadığı için aile ikamet izni uzatma başvurusunun reddedildiği belirtilerek İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Azerbaycan uyruklu davacı, Tacikistan uyruklu olup yasal ikamet izni ile ülkemizde bulunan … isimli kişi ile evlenmiş, bu evliliği dolayısıyla davacıya aile ikamet izni verilmiş ve bu izin ile ülkemizde ikamet etmiştir. Daha sonra aile ikamet izin süresinin sona ermesi üzerine, davacı tarafından ikamet izni süresinin uzatılması için 21/09/2015 tarihinde davalı idareye başvuruda bulunulması sonucu davalı idarece, istenilen evrakların 30 gün içinde ibraz edilmemesi sebebiyle … tarih ve … sayılı işlem ile davacının aile ikamet izni uzatma başvurusunun reddine karar verilmiş, bu işlemin iptali istemiyle de bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
İşlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun “Aile İkamet İzni” başlıklı 34. maddesinin 1. fıkrasında, “(1) Türk vatandaşlarının, 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi kapsamında olanların veya ikamet izinlerinden birine sahip olan yabancılar ile mültecilerin ve ikincil koruma statüsü sahiplerinin;
a) Yabancı eşine,
b) Kendisinin veya eşinin ergin olmayan yabancı çocuğuna,
c) Kendisinin veya eşinin bağımlı yabancı çocuğuna,
her defasında iki yılı aşmayacak şekilde aile ikamet izni verilebilir. Ancak, aile ikamet izninin süresi hiçbir şekilde destekleyicinin ikamet izni süresini aşamaz.” hükmü; “Aile ikamet izninin şartları
” başlıklı 35. maddesinde, ” (1) Aile ikamet izni taleplerinde, destekleyicide aşağıdaki şartlar aranır:
a) Toplam geliri asgari ücretten az olmamak üzere, ailedeki fert başına asgari ücretin üçte birinden az olmayan aylık geliri bulunmak
b) Ailenin nüfusuna göre, genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak ve tüm aile fertlerini kapsayan sağlık sigortası yaptırmış olmak
c) Başvuru tarihi itibarıyla, beş yıl içinde aile düzenine karşı suçlardan herhangi birinden hüküm giymemiş olduğunu adli sicil kaydıyla belgelemek
ç) Türkiye’de en az bir yıldır ikamet izniyle kalıyor olmak
d) Adres kayıt sisteminde kaydı bulunmak
(2) Bilimsel araştırma amaçlı ikamet izni ya da çalışma izni bulunanlar, 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi kapsamında olanlar veya Türk vatandaşlarıyla evli olan yabancılar hakkında, birinci fıkranın (ç) bendi uygulanmaz.
(3) Türkiye’de, destekleyicinin yanında kalmak üzere aile ikamet izni talebinde bulunacak yabancılarda aşağıdaki şartlar aranır:
a) 34 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında olduğunu gösteren bilgi ve belgeleri ibraz etmek
b) 34 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen kişilerle birlikte yaşadığını veya yaşama niyeti taşıdığını ortaya koymak
c) Evliliği aile ikamet izni alabilmek amacıyla yapmamış olmak
ç) Eşlerden her biri için on sekiz yaşını doldurmuş olmak
d) 7 nci madde kapsamına girmemek
(4) Türkiye’de bulunan mülteciler ve ikincil koruma statüsü sahiplerinde, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen şartlar aranmayabilir.” hükmü; “Aile ikamet izni talebinin reddi, iptali veya uzatılmaması” başlıklı 36. maddesinde,” (1) Aşağıdaki hâllerde aile ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir, süresi bitenler uzatılmaz:
a) 35 inci maddenin birinci ve üçüncü fıkralarında aranan şartların karşılanmaması veya ortadan kalkması
b) Aile ikamet izni alma şartları ortadan kalktıktan sonra kısa dönem ikamet izni verilmemesi
c) Hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması
ç) Aile ikamet izninin, veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi
d) Son bir yıl içinde toplamda yüz seksen günden fazla süreyle yurt dışında kalınması” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde, Türkiye’de en az 1 yıl süreyle ikamet izniyle kalan yabancıya bağlı olarak aile ikamet izni alınabileceği belirtildikten sonra, aile ikamet izni verilmesi için destekleyici konumundaki kişi ile aile ikamet izin talebinde bulunan yabancı açısından aranan şartlar ayrı ayrı kurala bağlanmış, bu şartlara aykırılık durumu halinde tesis edilecek işlemlerde ayrıca düzenlenmiştir.
6458 sayılı Kanun’un 35. maddesinde, destekleyicinin, başvuru tarihi itibarıyla beş yıl içinde aile düzenine karşı suçlardan herhangi birinden hüküm giymemiş olduğunu adli sicil kaydıyla belgelemenin aile ikamet izni şartlarında biri olarak düzenlendiği ve bu şartın sağlanmaması durumunda anılan Kanun’un 36. maddesi uyarınca aile ikamet izni talebinin reddi, iptali ve uzatılmaması hususunda idarenin bağlı yetki içerisinde olduğu görülmektedir.
Uyuşmazlıkta; aile ikamet izninin uzatılması istemiyle yapılan başvuruda, davacının destekleyicisi olarak belirttiği Tacikistan uyruklu eşine ait Kanun’un destekleyici açısından aradığı adli sicil kaydına ilişkin belgeyi süresi içinde davalı idareye sunmadığı, bu hususun dava dilekçesinde davacı tarafça da kabul edildiği dikkate alındığında; anılan adli sicil belgesinin eksikliği halinde davalı idareden, destekleyicinin, Kanun’un öngördüğü şartı sağladığı varsayımından hareket ederek aile ikamet izni uzatma başvurusunun kabul edilmesi yolunda işlem tesis edilmesinin beklenemeyeceği gibi bu durumlarda başvurunun reddi hususunda 6458 sayılı Kanun’un 36. maddesi kapsamında davalı idarenin bağlı yetki içerisinde bulunduğu anlaşıldığından, davacının aile ikamet izninin uzatılması başvurusunun reddi yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılarak işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/11/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.