Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2016/14921 E.  ,  2020/4501 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/14921
Karar No : 2020/4501

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı / …
VEKİLİ : 1. Hukuk Müşaviri Yrd. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı dava konusu işlemin iptaline ilişkin kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Suriye uyruklu olan davacının Türk vatandaşlığına alınma talebinin reddedilmesine ilişkin Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve …sayılı işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının Türk vatandaşlığına alınma talebiyle yaptığı başvuru sonrasında …Valiliğince oluşturulan Komisyon marifetiyle 05/09/2013 tarihinde yapılan mülakatta; davacının mülakat tarihi itibarıyla 7 yıl 4 ay kanuni ve kesintisiz ikamet sahibi olduğu, başvuru için mevzuat hükümleri uyarınca aranan şartları taşıdığı kabul edilerek Türk vatandaşlığına alınması hususunda oy birliğiyle olumlu mütalaa verildiği, Türk vatandaşlığına alınması hususunda mevzuat hükümlerinde aranan şartları taşıdığı Komisyon kararıyla kabul edilen ve yapılan arşiv araştırması sonucunda da kendisine yönelik herhangi bir suç, sabıka kaydı gibi olumsuz bilgi ve belgeye rastlanılmadığı sabit olan davacının, annesine ilişkin somut bilgi, belgeye dayanmayan, söylenti boyutunda kalan iddialar ve davacıyı bağlamayacak olan babasının geçmişteki söylemleri gerekçe gösterilerek vatandaşlığa alınma talebinin reddine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının annesinin …’nin … Büyükelçiliği’nde çalıştığı dönemde … diplomatlar ile gayri ahlaki ilişkiler yaşadığı yönünde söylentiler bulunmasının yanı sıra, davacının babasının öğrencilik yıllarında …yanlısı … Birliği üyesi olduğu ve …’de Türkiye ve Türkler aleyhinde beyanatlar verdiği hususlarının istihbar edildiği, bu durumda davacının “iyi ahlak sahibi olma” ve “milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek blr hali bulunmama” şartlarını taşımadığı, idarenin takdiri ile hukuka uygun olarak işlem tesis edildiği, bu nedenle Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve kanuna uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Suriye uyruklu olan davacı tarafından, 08/03/2013 tarihli dilekçeyle 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 11. maddesi hükmüne göre Türk vatandaşlığına alınma talebinde bulunulmuş olup, davalı idarece anılan Kanunu’nun 11. maddesinin 1. fıkrasının (d) ve (g) bentleri uyarınca talebin uygun görülmediğinin bildirilmesi üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun “Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması” başlıklı 10. maddesinde, “Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen bir yabancı, bu Kanunda belirtilen şartları taşıması halinde yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilir. Ancak, aranan şartları taşımak vatandaşlığın kazanılmasında kişiye mutlak bir hak sağlamaz.”; hükmü,
Aynı Kanun’un “Başvuru için aranan şartlar” başlıklı 11. maddesinde, “Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılarda;
a) Kendi millî kanununa, vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,
b) Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmek,
c) Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmek,
ç) Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak,
d) İyi ahlak sahibi olmak,
e) Yeteri kadar Türkçe konuşabilmek,
f) Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak,
g) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak,
şartları aranır.” hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık, davacının yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması için yaptığı başvurunun, Kanunun aradığı şartları taşıyıp taşımadığı ve vatandaşlığa kabul konusunda idarenin takdir hakkının kapsamına ilişkindir.
Dosyanın incelenmesinden, başvuruda bulunan davacı ve annesi ile ilgili olarak … İl Emniyet Müdürlüğünce yapılan tahkikat neticesinde düzenlenen 01/07/2013 tarihli Vatandaşlık Tahkikat Formu ile davacının (ve annesinin) tahkikat tarihi itibarıyla 7 yıl, 4 ay, 3 gün süreyle yasal ve kesintisiz ikamet sahibi olduğu, davacının doğduktan sonra annesinden dolayı … Bakanlığının Yab. Mis. Ter. kimlik kartı ile annesinin yanında kaldığı, öğrenim amaçlı ikamet tezkeresine bağlandığı, iyi derecede Türkçe konuştuğu, herhangi bir suç kaydına rastlanmadığı hususlarının tespit edildiği, dava konusu işlemle davacının talebinin, 5901 sayılı Kanun’nun 11. maddesinin 1. fıkrasının (d) ve (g) bentleri uyarınca uygun görülmediğinden dolayı reddine karar verildiği görülmektedir.
Yukarıda anılan mevzuat hükümleri uyarınca yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması için mevzuatta sayılan belli şartları taşımak yanında, vatandaşlığa kabul hususunda idareye kanunla tanınan takdir hakkının da olumlu yönde olması gerektiği, somut olayda idarece, davacı hakkında “iyi ahlak sahibi olma” ve “Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak” şartları bakımından olumlu bir kanaat edinilmediği ve takdir hakkının başvurunun reddi yönünde kullanıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, idareye kanunen tanınan takdir hakkının hukuken geçerli nedenlere dayalı olarak kullanıldığı sonucuna varıldığından, bu kapsamda tesis edilen işleme karşı açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yetkili makam kararıyla Türk vatandaşlığını kazanmaya ilişkin şartları taşıdığı gerekçesiyle davacı tarafından Türk vatandaşlığına alınma istemiyle yapılan başvurunun reddine dair işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/11/2020 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Temyizen incelenen mahkeme kararı, usul ve hukuka uygun bulunduğundan, davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararının onanması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyoruz.