Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2016/1168 E.  ,  2020/3410 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/1168
Karar No : 2020/3410

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- … / …
(Mülga …)
VEKİLLERİ : Hukuk Hizmetleri Başkanı …
Hukuk Müşaviri …
2- … Bakanlığı / …
(Mülga …)
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DAVANIN KONUSU :
Davacı tarafından, 19/01/2016 tarih ve 29598 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesiyle, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16. maddesine eklenen 13. fıkranın iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30. maddesiyle, sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Sigorta Tahkim Komisyonunun kurulduğu, genellikle düşük meblağlar için sigortalılar tarafından başvurulan Sigorta Tahkim Komisyonunda talebi kısmen veya tamamen reddedilen taraf için, yargılama giderleri arasında yer alan avukatlık ücretinin uyuşmazlık konusu miktarla karşılaştırıldığında yüksek kalabildiği dikkate alınarak 5684 sayılı Kanun’un 30. maddesinin 17. fıkrasında düzenlemenin yapıldığı, dava konusu Yönetmelik değişikliği ile, Kanunda yer alan bu kuralın her iki taraf aleyhine hükmedilecek vekalet ücretini kapsar nitelikte genişletildiği ve düzenlemenin dayanağı olan Kanun hükmüne aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALILARIN SAVUNMALARI :
Davalı … Savunması: 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun ”Tahkim” başlıklı 30. maddesinin 17. fıkrasında, ”Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir.” hükmü yer almış olup, 23. fıkrasında ise bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun hükümlerinin, sigortacılıktaki tahkim hakkında da kıyasen uygulanacağı hükmünün bulunduğu, Kanunda talebin tanımının yapılmadığı, talep tanımına HMK’de de yer verilmemekle birlikte talep kavramından bahsedildiği, HMK’nin 119. maddesinde dava dilekçesinde ”açık bir şekilde talep sonucuna” yer verilmesi, 129. maddesinde ise cevap dilekçesinde de “açık bir şekilde talep sonucuna” yer verilmesi gerektiğinin belirtildiği, tarafların hükmolunmasını istedikleri sonucun talep olarak kabul edilmesi, dava konusu miktarın davacı tarafından belirlenmesinin sonucu değiştirmeyeceği, Sigortacılık yapan kuruluşun da karşı tarafın haksız olduğunu iddia ederek kendi lehine hüküm kurulmasını talep ettiği, ”Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler” şeklinde çoğul bir ifade kullanılarak talep kavramının tüm tarafları kapsayacak şekilde düzenlendiği dava konusu hükmün Kanun’un 30. maddesinin 17. fıkrasının açıklanmasından ibaret olduğu belirtilerek dava konusu düzenlemenin hukuka ve üst normlara uygun olduğu savunulmaktadır.
Davalı … Bakanlığının Savunması: 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun ”Tahkim” başlıklı 30. maddesinin 17. fıkrasında, ”Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir.” hükmü yer almış olup, 23. fıkrasında ise bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun hükümlerinin, sigortacılıktaki tahkim hakkında da kıyasen uygulanacağı hükmünün bulunduğu, Kanunda talebin tanımının yapılmadığı talep tanımına HMK’de de yer verilmemekle birlikte talep kavramından bahsedildiği, HMK’nin 119. maddesinde dava dilekçesinde ”açık bir şekilde talep sonucuna” yer verilmesi, 129. maddesinde ise cevap dilekçesinde de “açık bir şekilde talep sonucuna” yer verilmesi gerektiğinin belirtildiği, tarafların hükmolunmasını istedikleri sonucun talep olarak kabul edildiği, dava konusu miktarın davacı tarafından belirlenmesinin sonucu değiştirmeyeceği, Sigortacılık yapan kuruluşun da karşı tarafın haksız olduğunu iddia ederek kendi lehine hüküm kurulmasını talep ettiği, ”Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler” şeklinde çoğul bir ifade kullanılarak talep kavramının tüm tarafları kapsayacak şekilde düzenlendiği belirtilerek dava konusu düzenlemenin hukuka ve üst normlara uygun olduğu savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY_SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ :19/01/2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesiyle, Yönetmeliğin 16. maddesine eklenen 13. fıkranın iptali istemiyle açılmıştır.
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun ”Tahkim” başlıklı 30. maddesinin 17. fıkrasında, ”Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir.” hükmü yer almış, söz konusu hükmün gerekçesinde, Sigorta Tahkim Komisyonuna genellikle düşük meblağlar için başvurulduğu, bu durumda talebi kısmen ve tamamen reddedilen taraf için, yargılama giderleri arasında yer alan avukatlık ücretinin uyuşmazlık konusu miktarla karşılaştırıldığında yüksek kalabildiği dikkate alınarak gerekli düzenlemenin yapıldığı belirtilmiştir.

19/01/2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesiyle, Yönetmeliğin 16. maddesine eklenen 13. fıkrada, ”Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanun hükmünde ”Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler” şeklinde çoğul bir ifade kullanıldığı, bu ifadenin uyuşmazlığın tüm taraflarını kapsadığı, zira Sigorta Tahkim Komisyonuna giden kişinin bir talepte bulunduğu gibi karşı taraf konumunda bulunan sigortacılık yapan kuruluşun da uyuşmazlığa ilişkin bir talebinin mevcut olduğu açıktır.
Bu durumda, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun anılan hükmü ile aynı yönde düzenleme içeren dava konusu Yönetmelik hükmünde hukuka aykırılık bulunmadığından davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince duruşma için taraflara önceden bildirilen 01/10/2020 tarihinde, davacı vekili Av. …’nın ve davalı idareler vekili Hukuk Müşaviri …’ın geldiği, Danıştay Savcısının hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı. Taraflara usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan sonra taraflara son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
19/01/2016 tarih ve 29598 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesiyle, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16. maddesine eklenen 13. fıkrada yer alan “Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.” düzenlemesinin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30. maddesinin 1. fıkrasında, “Sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile riski üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden veya Hesaptan faydalanacak kişiler ile Hesap arasında doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Birlik nezdinde Sigorta Tahkim Komisyonu oluşturulur.” hükmüne,

5684 sayılı Kanun’un 30. maddesine, 6327 sayılı Kanun’un 58. maddesiyle eklenen 17. fıkrasında ise “Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir.” hükmüne yer verilmiştir.
Dava Konusu Yönetmeliğin İncelenmesi:
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun ” Sigortacılıkta Tahkim” başlıklı 30. maddesinin 17. fıkrasında, ”Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir.” hükmü yer almış, söz konusu hükmün gerekçesinde, Sigorta Tahkim Komisyonuna genellikle düşük meblağlar için başvurulduğu, bu durumda talebi kısmen veya tamamen reddedilen taraf için, yargılama giderleri arasında yer alan avukatlık ücretinin uyuşmazlık konusu miktarla karşılaştırıldığında yüksek kalabildiği dikkate alınarak gerekli düzenlemenin yapıldığı belirtilmiştir.
Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuran kişi, zararının giderilmesi talebinde bulunduğu gibi davalı konumunda bulunan sigortacılık yapan kuruluşların da bu başvurunun reddedilmesine yönelik bir talebinin bulunduğu, Kanun hükmünde ”Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler” şeklinde çoğul bir ifade kullanıldığı dikkate alındığında uyuşmazlığın tüm taraflarının bu hüküm kapsamında değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
19/01/2016 tarih ve 29598 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesiyle, Yönetmeliğin 16. maddesine eklenen 13. fıkrada, ”Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.” hükmüne yer verilerek hem başvurucu konumunda bulunan kişiyi hem de davalı konumunda bulunan sigortacılık yapan kuruluşu kapsar şekilde düzenleme yapılmıştır.
Bu durumda, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun anılan hükmü ile aynı yönde düzenleme içeren dava konusu Yönetmelik hükmünde hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için belirlenen … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5.Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 01/10/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.