Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2016/10377 E. , 2020/6820 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/10377
Karar No : 2020/6820
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kaymakamlığı
DAVALI YANINDA MÜDAHİL : … Köyü Tüzel Kişiliği
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, Siirt ili, Pervari ilçesi, … Köyü ile… Köyü arasındaki sınırın yeniden belirlenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin Pervari Kaymakamlığı’nın … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararıyla; dava dosyasına her iki köy arasındaki sınır noktalarının belirginlik ve değişmezlik niteliklerini yitirdiği ve idari birimlerin sosyal, ekonomik, idari ve coğrafi durumlarında eskiye oranla farklılıkların meydana geldiği hususunda somut herhangi bir bilgi ve belge sunulamadığından, ayrıca yeni bir sınır çizilmesini gerektiren idari coğrafi, ekonomik, sosyal ve yasal bir zorunluluk da bulunmadığından tesis edilen dava konusu işlemde sınır anlaşmazlığına ilişkin yönetmelik hükümlerine ve hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, iki köy arasındaki sınırın 1967 yılında çizildiği ve üzerinden çok uzun zaman geçtiği, sınır değişikliği için öngörülen şartların mevcut olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare ve müdahil tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, Siirt ili, Pervari ilçesi, …Köyü ile …Köyü arasındaki sınırın yeniden belirlenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin Pervari Kaymakamlığı’nın … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
442 sayılı Köy Kanunu’nun 3. maddesinde; “Bu kanunun hükmü başlar başlamaz her köyün sınırı ihtiyar meclisi tarafından bir kağıda yazılır. Sınır için komşu köyler ile aralarında uzlaşamadıkları yerler varsa bu da gösterilir ve yazılan sınır kağıdı ihtiyar meclisince mühürlenerek nahiye müdürüne gönderilir. Nahiye müdürü de bu sınır kağıdını kaza veya vilayete gönderir. Oralarda idare meclisince sınır kağıdı tetkik ve tasdik olunduktan sonra tasdikli bir örneği tekrar köy ihtiyar meclisine verilmek üzere nahiye müdürüne yollandığı gibi asıl sınır kağıdı da tasdikli olarak tapu idaresine verilir. İki köy arasında uzlaşılamayan sınırlar için idare meclisleri tahkikat ve tetkikat yaparak sınırı beşinci maddeye göre çizip her iki köye de tasdikli birer örneğini gönderir ve bu katidir. Kazadaki bütün köylerin tasdikli sınır kağıtları tapuca bir deftere yazılıp defterin altı idare meclisine tasdik ettirilir. Ayrıca bu tasdikli defterin bir sureti de tapuca çıkarılıp idare meclisinde saklanmak üzere verilir. Köy sınırlarına ait işlerde Devlet daireleri ve mahkemelerce bu tasdikli defterler esastır.”, 5. maddesinde ise; “İki köy arasında nizalı sınırların çizilmesi için Hükümetin emriyle iki köy heyeti ihtiyariyesi bir araya toplanarak işin kendi aralarında düzeltilmesi için çalışılır. Gene uzlaşamadıkları halde idare meclisi tetkikat ve tahkikat yaparak altı ay içinde doğrudan doğruya sınırı çizer ve bu kati olur. Beş sene müddetle değiştirilemez.
Bir köy sınırı; bu kanun mucibince çizildikten beş sene sonra hasıl olacak lüzum ve ihtiyaç üzerine ihtiyar meclisi sınırın büyültülüp küçültülmesi için müracaatta bulunabilir. Şayet bu sınırın büyütülmesi veya küçültülmesi başka bir köye dokunmuyorsa vilayet veya kaza idare meclisleri karariyle sınır tashih olunur ve tasdikli deftere yazılır.
Sınırın büyültülmesi veya küçültülmesi başka bir köye dokunuyorsa bu maddenin birinci fıkrasına göre mesele halledilir.” hükümlerine yer verilmiştir.
Sınır Anlaşmazlığı, Mülki Ayrılma ve Birleşme ile Köy Kurulması ve Kaldırılması Hakkında Yönetmelik’in “Amaç ve kapsam” başlıklı 1. maddesinde; “Bu Yönetmelik;
A) Bir bucağın, bir ilçeden başka il veya ilçeye bağlanmasına veya merkezinin değiştirilmesine, Bir ya birkaç köy ve belediyenin bağlı bulunduğu bucaktan ayrılarak başka bir mülki idare birimine bağlanmasına, bir veya birkaç köye ait bağlılardan bazılarının bağlı bulundukları idare biriminden ayrılarak başka bir köyle birleştirilmesine,
Belediye kanununun 7 nci maddesinin kapsamı dışında kalan ve bir belediyeye bağlı mahallerden bir veya birkaçının bağlı bulundukları belediyeden ayrılarak başka bir köyle birleştirilmesine,
B) Yeniden köy kurulmasına, merkezlerinin belirlenmesine veya değiştirilmesine, bir köy veya belediye bağlısının ayrılarak ayrı bir köy kurulmasına, bazı köy veya belediye bağlılarının bağlı oldukları idari birimlerden ayrılarak kendi aralarında birleşip bağımsız bir köy kurmalarına, iki veya daha çok köyün birleşerek bir köy haline gelmesine,
Köylerin tüzel kişiliğinin kaldırılmasına,
C) Ayrı İllere veya aynı ilin başka ilçelerine yada ayrı bucaklarına bağlı köyler ve belediyeler arasındaki il, ilçe ve bucak sınırı niteliğindeki sınır anlaşmazlıklarının çözümlenmesine, Ait esas ve usulleri düzenler.” düzenlemesi yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı köyün iki köy arası sınırın belirlenmesi talebiyle yaptığı başvurunun davalı idare tarafından Sınır Anlaşmazlığı, Mülki Ayrılma ve Birleşme ile Köy Kurulması ve Kaldırılması Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesinde yer alan 5442 sayılı İl İdaresi Kanununa göre belirlenmiş sınırların değişmezliğinin esas olduğu düzenlemesi ve İlçe İdare Kurulunun … tarih ve … sayılı kararının geçerli olduğu, iki köy arası sınırın yeniden belirlenmesini zorunlu kılacak hususların bulunmadığı gerekçe gösterilerek reddedildiği görülmektedir.
Sınır Anlaşmazlığı, Mülki Ayrılma ve Birleşme ile Köy Kurulması ve Kaldırılması Hakkında Yönetmeliğin “Amaç ve kapsam” başlıklı 1. maddesi incelendiğinde, Yönetmeliğin aynı ilin başka ilçelerine bağlı köyler arasındaki il, ilçe ve bucak sınırı niteliğindeki sınır anlaşmazlıklarının çözümlenmesini kapsadığı, bununla birlikte aynı ilin aynı ilçesine bağlı köyler arasındaki sınır uyuşmazlıklarını kapsamadığı sonucuna varılmaktadır. Ayrıca Köy Kanununun 5. maddesinde, köy sınırlarının çizildikten beş sene sonra hasıl olacak lüzum ve ihtiyaç üzerine ihtiyar meclisince sınırın büyültülüp küçültülmesi için müracaatta bulunulabileceği hükmü yer almaktadır.
Bu durumda; aynı ilçenin (Pervari ilçesinin) iki ayrı köyü arasındaki sınırın yeniden belirlenmesi istemiyle yapılan başvuru hakkında, yukarıda yer verilen Köy Kanunu hükümleri çerçevesinde işlem tesis edilmesi gerekirken, Sınır Anlaşmazlığı, Mülki Ayrılma ve Birleşme ile Köy Kurulması ve Kaldırılması Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesinde yer alan düzenleme gerekçe gösterilerek başvurunun reddedilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23/12/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.