Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2015/4666 E.  ,  2020/6516 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2015/4666
Karar No : 2020/6516

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, davalı idare tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Muğla ili, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinde faaliyet gösteren ve işletmeciliğini davacının yapmakta olduğu “… Kreş ve Gündüz Bakımevi” adlı kuruluşun, Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ve Özel Çocuk Kulüpleri Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmeliğin 8/A-f maddesi uyarınca başka bir adrese naklinin yapılması ve taşınılması düşünülen adres bilgilerinin en geç bir ay içerisinde Muğla Valiliği Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’ne bildirilerek nakil işlemlerinin başlatılması gerektiğine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının işletmeciliğini yaptığı kuruluşun yakınında (100 metreden daha yakın) “… Kahvehanesi” ile “…” isimli alkollü lokanta bulunduğundan bahisle Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ve Özel Çocuk Kulüpleri Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmeliğin 8/A-f maddesi uyarınca adı geçen kuruluşun başka bir adrese naklinin yapılması ve taşınılması düşünülen adres bilgilerinin en geç bir ay içerisinde Muğla Valiliği Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne bildirilerek nakil işlemlerinin başlatılması gerektiğine ilişkin işlemde kazanılmış hak ilkesine, hakkaniyete ve hukuka uyarlık görülmediği, dava konusu işlemin tesis edilmesine gerekçe olarak gösterilen ”… Kahvehanesi” isimli işletmenin faaliyetine son verdiği, ”…” isimli içkili lokantanın da faaliyetini geçici olarak durdurduğu hususları beraber değerlendirildiğinde, uyuşmazlık konusu alanda kreşe devam eden çocukların psikososyal açıdan herhangi bir olumsuz durumla karşılaşma olasılığının da kalmadığı ve bu haliyle dava konusu işlemin mevcut duruma göre hukuka uygun olmadığı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, korumaya değer ve meşru olmayan durumlarda kazanılmış hakkın söz konusu olamayacağı, genel ahlak, genel sağlık ve kamu düzeninin gerektirdiği hallerde, kişilerin sonradan ortaya çıkan hukuki duruma adapte olmak yerine, önceden belirlenmiş veya eksik bırakılmış alanlarda kazandıkları hakları, sonraki değişiklikler, yok sayılarak kamu yararına aykırı olarak ebediyen kullanmalarının beklenilemeyeceği, bu durumun toplumsal hakların korunmasını da esas alan kazanılmış hak kavramının manasına ve ruhuna aykırılık teşkil edeceği, Yönetmeliğin Geçici 4. maddesine göre, davacıya ait kreşin fiziki koşullarının 1 yıl içinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirilmesi gerektiği, davaya konu kreş ile alkollü içki satışı yapan bar ve kahvehane olan iki işyerleri arasındaki mesafelerin, 62 ve 51 metre olarak tespit edildiği, davaya konu işyerinin sıradan bir özel kuruluş olmadığı, 2828 sayılı Kanun’da tanımı yapılan sosyal hizmet işlevi gören bir kuruluş olduğu, kreşin yakınındaki yerlerin tescilden silinmediği, geçici olarak kapalı tutulduğu, bu nedenle İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17/12/2020 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.

(X)-KARŞI OY :
Dava, Muğla ili, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinde faaliyet gösteren ve işletmeciliğini davacının yapmakta olduğu “… Kreş ve Gündüz Bakımevi” adlı kuruluşun, Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ve Özel Çocuk Kulüpleri Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmeliğin 8/A-f maddesi uyarınca başka bir adrese naklinin yapılması ve taşınılması düşünülen adres bilgilerinin en geç bir ay içerisinde Muğla Valiliği Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’ne bildirilerek nakil işlemlerinin başlatılması gerektiğine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
06/07/2011 tarihinde yürürlüğe giren Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ve Özel Çocuk Kulüpleri Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5. maddesi ile dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan ana Yönetmeliğe eklenen 8/A maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinde, “Kuruluş ile meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler, alkollü içki satılan yerler ile genel ahlak kurallarına uygun olmayan mekânların varsa bahçe kapıları, yoksa bina kapıları arasında en az 100 metre mesafe bulunması zorunludur. Binaların birden fazla kapısı varsa en yakın kapı esas alınır.” düzenlemesine, 26. maddesi ile eklenen Geçici 4. maddesinde de; ” Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce açılmış olan kuruluşlar, binalarının fiziki koşullarını bir yıl içinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Muğla ili, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinde faaliyet gösteren ve işletmeciliğini davacının yapmakta olduğu “Özel Balarısı Kreş ve Gündüz Bakımevi” için 16/10/2008 tarihinde … adına “açılış izin belgesi” düzenlendikten sonra 06/07/2011 tarihinde yürürlüğe giren ve dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ve Özel Çocuk Kulüpleri Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmeliğin 8/A-f maddesinde; kuruluş ile alkollü içki satılan yerler arasında en az 100 metre mesafenin bulunması, Geçici 4. maddesinde ise; bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce açılmış olan kuruluşların, binalarının fiziki koşullarını bir yıl içinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirmesi gerektiği kural altına alınmış, bunun üzerine Muğla Valiliği Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü tarafından Muğla Belediye Başkanlığı’na 21/02/2014 tarihli yazı yazılarak davacıya ait kreşin Yönetmelikte belirtilen kıstaslara uygun olup olmadığı ile ilgili belediyeden görüş istenmiş olup Muğla Belediye Başkanlığı tarafından yapılan incelemeler neticesinde söz konusu kuruluş ile “… Kahvehanesi” isimli işyeri arasındaki mesafenin 51 metre, “… ” isimli içkili lokanta ile arasındaki mesafenin ise 62 metre olarak ölçülmesi ve anılan hususun davalı idareye bildirilmesi üzerine söz konusu kreşin Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ve Özel Çocuk Kulüpleri Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelik uyarınca başka bir adrese naklinin yapılması ve taşınılması düşünülen adres bilgilerinin en geç bir ay içerisinde müdürlüğe bildirilmesine ilişkin dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, davacıya ait kreş ile adı geçen iki işyeri arasındaki mesafenin 51 ve 62 metre olduğundan herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için, sonradan yürürlüğe giren düzenlemenin davacıya uygulanıp uygulanmayacağı, uygulanması halinde bunun kazanılmış hak ihlali olarak nitelendirilip nitelendirilmeyeceğinin saptanması gerekmektedir.
Buna göre; 06/07/2011 tarihinde yürürlüğe giren değişiklik Yönetmeliği ile ana Yönetmeliğe eklenen Geçici 4. maddede; bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce açılan kuruluşların, binalarının fiziki koşullarının bir yıl içinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirilmesi gerektiği yönünde emredici bir düzenleme yapıldığı, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu’nun 3. maddesinde tanımı yapılan sosyal hizmetler kapsamında bir kuruluş olan kreşlerin değişen statülere uymasının genel ahlak, genel sağlık ve kamu düzeninin bir gereği olduğu, hukukun genel ilkelerine göre kazanılmış hak kavramından bahsedebilmek için de somut durumda kamu düzenine ilişkin bu emredici hükümlere aykırılık bulunmaması gerektiği, tüm bu hususlar bir arada değerlendirildiğinde, tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan Yönetmelik hükmüne uygun olan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile dava konusu işlemin iptali yolundaki kararın bozulması gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyorum.