Danıştay 10. Daire Başkanlığı         2015/2568 E.  ,  2020/3720 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2015/2568
Karar No : 2020/3720

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı / …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya ili, Kepez ilçesi, … Mahallesi … ada … parsel sayılı taşınmazın tapusunun davacıya verilmesi, eğer ayrılan hisse Maliye Hazinesine devrolundu ise talep edilerek satışının yapılması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu taşınmazın davacının zilyetliğinde olduğu, dolayısıyla davacının hak sahibi olduğunun Mahkeme kararı ile tespit edildiği, fakat yargılamanın uzun sürmüş olması nedeniyle süresi içerisinde satışın gerçekleşmediği, hak sahibi olan ve süresi içerisinde başvuruda bulunan davacının, yargılamanın uzun sürmüş olması nedeniyle taşınmazı satın alma hakkının zayi olmasının hakkaniyete uygun olmayacağı, buna göre davacının başvurusu üzerine davalı idarece taşınmazın satışının sağlanmasını teminen Hazine’den taşınmazın devrinin talep edilerek satışın yapılması gerekirken aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:Davalı idare tarafından İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Antalya ili, Kepez ilçesi, …Mahallesi … ada …parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan gecekondu nedeniyle, davacının söz konusu taşınmazı 4706 sayılı Kanun kapsamında satın alma talebinde bulunduğu, fakat … isimli şahsın da hak iddia etmesi nedeniyle satışın gerçekleşmediği, davacı tarafından zilyetliğin tespiti istemiyle … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin E:… sayısında açılan ve görevsizlik kararı ile Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilen davada, … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararı ile davacının lehine karar verildiği ve kararın 17/12/2013 tarihinde kesinleştiği, bu süre zarfında satın alma süresinin geçtiği ve taşınmazın 15/08/2012 tarihinde Hazine’ye devredildiği, davacı tarafından taşınmazın tapusunun verilmesi, eğer ayrılan hisse Maliye Hazinesine devrolundu ise talep edilerek satışının yapılması istemiyle yapılan başvurunun … tarih ve … sayılı işlemle reddi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 5. maddesinde, “…..Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Bakanlıkça tespit edilen Hazineye ait taşınmazlardan, 31/12/2000 tarihinden önce üzerinde yapılanma olanlar; (Ek ibare:23.07.2010 – 6009 S.K./33.mad) Hazine adına tescil tarihine bakılmaksızın öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere ilgili belediyelere bedelsiz olarak devredilir. Bu şekilde devredilen taşınmazlar, haczedilemez ve üzerinde üçüncü kişiler lehine herhangi bir sınırlı ayni hak tesis edilemez. Bu taşınmazlar belediyelerce öncelikle talepleri üzerine yapı sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerine, rayiç bedel üzerinden doğrudan satılır. (Değişik cümle:23.07.2010 – 6009 S.K./33.mad) Bu suretle yapılacak satışlarda satış bedeli, en az yüzde onu peşin ödenmek üzere beş yıla kadar taksitlendirilebilir. Taksit tutarlarına kanuni faiz oranının yarısı uygulanır. Taksitle satışa esas bedel ile taksit süresi ve sayısını belirlemeye belediyeler yetkilidir.
Bu taşınmazlardan gerekli olanlar için öncelikle imar planları veya imar uygulaması yapılır. Belediyelerce imar planı ve/veya imar uygulaması yapılmadan kadastral parsel üzerinden yapılan satışlarda, düzenleme ortaklık paylarına ilave olarak, satışı yapılan arazinin düzenlemeden önceki yüzölçümünün %20’sinin, satış bedelinden aynı oranda düşülmek kaydıyla eğitim ve sağlık tesisleri ile diğer resmi tesis alanları için ayrılabileceğine ve bu amaçla ayrılan alanların bedelsiz ve müstakil parsel şeklinde Hazine adına resen tescil edileceğine dair tapu kütüğüne şerh konulur.
Yapılacak yazılı tebligat tarihinden itibaren bir yıl içinde satın alınma talebinde bulunulmayan veya üzerinde yapılanma olmayan ve bu madde kapsamında devredilen taşınmazlar genel hükümlere göre belediyece satılabilir. Devir tarihinden itibaren üç yıl içinde belediyece satılamayan taşınmazlar, belediyelerin muvafakatine ve hükme gerek olmaksızın Hazine adına resen tescil edilir. (Ek cümle:23.07.2010 – 6009 S.K./33.mad) Bu süre Bakanlık tarafından 5 yıla kadar uzatılabilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 10. maddesinin 2. fıkrasında, “Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilirler. Altmış günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebilir. Bu takdirde dava açma süresi işlemez. Ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez. Dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabilirler.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Olayda, davacı tarafından … tarih ve … sayılı dilekçe ile davalı Kepez Belediyesine başvurularak dava konusu taşınmazın tapu çalışmaları yapılırken, …’nın beyanlarına itibar edilmemesi ya da mahkeme kararının kesinleşmesinin beklenilmesinin istenilmesi üzerine, davalı idarece tapu çalışmaları sırasında, kesinleşen mahkeme kararının dikkate alınacağının davacıya bildirilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem tesis edilmiştir. Anılan işlemin, yukarıda yer verilen mevzuat kapsamında değerlendirilmesinden; 2577 sayılı Kanun’un 10. maddesinde düzenlenen kesin olmayan cevap kapsamında olduğu anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, mahkeme kararının beklenmesine ilişkin kesin olmayan cevaba karşı başvuru tarihinden itibaren en geç altı ay bekleyerek takiben dava açması gerektiği anlaşılan davacının, bu işleme karşı dava açmadığı, bunun yerine …. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilecek kararın kesinleşmesinin beklendiği ve anılan kararın da 17/12/2013 tarihinde (18/08/2012 tarihinde dava konusu taşınmazın Hazineye devrinden sonra) kesinleştiği görüldüğünden; yukarıda yer verilen yasa hükmü uyarınca süre uzatımı dahil 5 yıl içerisinde satılamayan taşınmazların doğrudan Hazineye devredilmesinin gerekmesi nedeniyle 15/08/2012 tarihinde Hazine adına resen tescil edilen taşınmazın bu tarih itibarıyla davalı Belediyenin tasarrufunda olmaması ve anılan taşınmazların Belediyeler tarafından tekrar doğrudan satışının istenmesine ilişkin de mevzuatta hüküm bulunmaması karşısında, davalı idarece davacının başvurusu üzerine yapılabilecek bir işlem olmadığı gerekçesiyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığından, dava konusu işlemin iptali yolundaki mahkeme kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı temyize konu kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13/10/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.