Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2015/1189 E. , 2016/952 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
…DAİRE
Esas No : 2015/1189
Karar No : 2016/952
Temyiz Eden ve
Karşı Taraf (Davacı) :
Temyiz Eden ve
Karşı Taraf (Davalı) :
Vekili :
İstemin_Özeti : Davacının sahibi olduğu, …İlinde yayın yapan, …Köy Gazetesinin 2012 yılı Ekim ayındaki günlük satış ortalamasının 500 adedin altına düştüğünden bahisle resmi ilan ve reklam yayınlama hakkının 30.11.2012 tarihinden itibaren düşürülmesine ilişkin 30.11.2012 tarihli ve 2012/258 sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle açılan dava sonucunda, …1. İdare Mahkemesince; davacının sahibi olduğu …Köy Gazetesinin 2012 yılı Ekim ayındaki günlük satış ortalamasının 500 adedin altına düştüğü görüldüğünden tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen kararın; davacı tarafından hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek esas yönünden, davalı idare tarafından ise davanın süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği ileri sürülerek gerekçe yönünden, temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Savunmaların_Özeti : Davalı idare tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuş, davacı tarafından savunma verilmemiştir.
Düşüncesi : 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanunun 2. maddesinde, resmi ilanların mevkutelerde yayınlanmasında aracı olmak Basın İlan Kurumunun görevleri arasında sayılmıştır. Bu Kanunun 32. maddesinde; resmi ilanların, fikir ve içtihat farkı aranmaksızın 34’üncü madde mucibince vasıfları tesbit edilecek olan mevkutelere Basın İlan Kurumu Genel Kurulunun tesbit edeceği esaslar dahilinde dağıtılacağı, 34. maddesinde; resmi ilan verilecek mevkutelerin vasıflarının münderecat, sayfa sayı ve ölçüsü, kadro, fiili satış, en az yayın hayatı süresi, bakımlarından ve uygun görülecek diğer yönlerden Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca tesbit olunacağı hükümlerine yer verilmiştir.
67 sayılı Basın İlân Kurumu Teşkiline Dair 195 sayılı Kanun Uyarınca Yayınlanacak İlân ve Reklâmlar ile Bunları Yayınlayacak Mevkûteler Hakkında Genel Kurul Kararının “Amaç ve kapsam” başlıklı 1. maddesinde; bu Kararın, 195 sayılı Kanun uyarınca Basın İlân Kurumu veya valiliklerin yayınına aracı olduğu ilân ve reklâmların dağıtım ve yayınlanma esasları ile bunları yayınlayacak mevkutelerin vasıflarını, ödevlerini ve uygulamaya ilişkin diğer hususları düzenlediği, “Uyarı ve yayınlama hakkının düşmesi” başlıklı 9. maddesinde, yayınlama hakkının kazanılmasını sağlayan unsurlardan herhangi birinin ihlâli halinde, bu hakkın ihlâl süresince kendiliğinden düşeceği, ihlâlin önceden ve zamanında tespit edilememiş olmasının, bu konuda işlem yapılmasına ve yaptırım uygulanmasına engel olmadığı, yayınlama hakkının düştüğünün, kontrol kurulu raporlarının veya aylık icmal varakalarının incelenmesi veya bunların soruşturulması ve araştırılması sonucu, Kurum Genel Müdürlüğü veya ilgili valilikler tarafından tespit olunarak karara bağlanacağı, 23. maddesinde; gazetelerin son nokta-tali bayilerdeki fiili satışlarının, her ayın sonunda gazeteler tarafından düzenlenecek icmal varakalarıyla veya dağıtım işini yapan müesseseler tarafından verilecek beyannamelerde Kurum Genel Müdürlüğü’ne veya valiliklere bildirilmek suretiyle belgelendirileceği, “İcmal varakaları” başlıklı 31. maddesinde; gazetelerin, her ayın son günü esas alınmak kaydıyla, düzenleyeceği icmal varakalarını, takip eden ayın en geç yirminci günü Kurum şubelerinin bulunduğu yerlerde Kurum Genel Müdürlüğü’ne veya şubelerine, diğer yerlerde ise ilgili valiliklerin evrakına kaydettirmek zorunda olduğu, icmal varakalarının, ait olduğu aydaki kâğıt sarfiyatını, baskı miktarını ve saatini, satış ve iade adetlerini, abone miktarını, fikir işçisi kadrosunu ve bunlara ait ücret ödemelerini, vergi ve sigorta primleriyle ilgili tahakkuk işlemlerine ait belgelerin tarih ve numaraları ile bu Karar’da öngörülen diğer şartların gerçekleştirildiğini gösterir bilgileri kapsayacak şekilde düzenleneceği kuralına yer verilmiştir.
Öte yandan, 67 sayılı Genel Kurul Kararının 55. maddesi uyarınca, …ilinde günlük siyasi gazetelerin ilân ve reklâmları yayınlayabilmesi için, en az yarısı son nokta bayiinden satılmak üzere fiili satış adedinin asgari 500 adet olması gerekmektedir. Uyuşmazlıkta, davacının sahibi olduğu …Köy Gazetesinin resmi ilan ve reklam yayınlama hakkının 30 Kasım 2012 tarihinden itibaren düşürülmesine ilişkin 30.11.2012 tarih ve 2012/258 sayılı davalı idare işleminin, 2012 yılı Ekim ayına ait icmal varakası ile ekleri bayi beyanının incelenmesi sonucu, 2012 yılı Ekim ayındaki günlük satış ortalamasının 500 adedin altına düştüğünden bahisle tesis edildiği görülmektedir.
Dava konusu işlemin tesisine dayanak alınan icmal varakasında …Köy Gazetesinin 2012 yılı Ekim ayındaki günlük satış ortalamasının 450 adet olduğu görülmekle birlikte; Kasım 2012 – Aralık 2013 arası dönemde Gazetenin günlük satış ortalamasının 500 adet olduğu, fiili satış adedinin bu sayının altına düşmediği, dava dosyasında bulunan icmal varakalarından anlaşılmaktadır.
Buna göre, dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla, …Köy Gazetesinin, günlük satış ortalamasının 500 adedin altına olmasına ilişkin eksikliği giderdiği açıktır. Bu nedenle, davacının sahibi olduğu gazetenin günlük satış ortalamasının asgari satış adedinin altına düştüğünden bahisle resmi ilan ve reklam yayınlama hakkının süresiz bir şekilde düşürülmesine ilişkin işlemde ve davanın reddi yolunda verilen kararda hukuka uyarlık bulunmadığından, davacının temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Öte yandan, dava konusu işlemin, 31 Aralık 2012 tarih ve 676 sayılı kontrol kurulu raporunun 11.3.2013 tarih ve 1892 sayılı işlemle 15.3.2013 tarihinde tebliği ile davacının bilgisine girdiği göz önüne alındığında, bakılan davanın süresinde olduğu anlaşıldığından davalı idarenin temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay …Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği görülmekle davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeyerek, işin esası incelenip gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, temyiz istemlerinin reddi ile …1. İdare Mahkemesinin …tarihli ve …sayılı Kararının ONANMASINA, kullanılmayan …TL temyiz yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine, 22.2.2016 tarihinde esasta oybirliğiyle, gerekçede oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 7. maddesinin 1. fıkrasında; dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde idare mahkemelerinde altmış gün olduğu, 10. maddesinde; ilgililerin, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilecekleri, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, ilgililerin altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilecekleri, 11. maddesinde ise; ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı, isteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresinin yeniden işlemeye başlayacağı ve başvuru tarihine kadar geçmiş sürenin de hesaba katılacağı kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; davacının sahibi olduğu, …İlinde yayın yapan …Köy Gazetesine resmi ilan ve reklam yayınlama hakkı kazanabilmesi için 15.9.2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bir yıllık uyum süresi verildiği, 15.9.2012 tarihi itibarıyla bir yıllık uyum süresini tamamlayan Gazetenin resmi ilan ve reklam yayınlama hakkını haiz hale geldiği; nün 30.11.2012 tarih ve 2012/258 sayılı kararı ile …Köy Gazetesinin, 2012 Ekim ayına ait icmal varakası ve ekleri ile bayi beyanı ilgi tutularak, 2012 Ekim ayındaki günlük fiili satış ortalamasının 67 sayılı Genel Kurul Kararının 55/1-c maddesinde belirtilen 500 adedin altında gerçekleştiğinin tespit edildiği gerekçesiyle 67 sayılı Genel Kurul Kararının 9/1. maddesi uyarınca resmi ilan ve reklam yayınlama hakkının 30.11.2012 tarihinden itibaren düşürülmesine karar verildiği; bu kararın 10.12.2012 tarihinde …Köy Gazetesi ikametinde bulunan …isimli kişiye tebliğ edildiği, Gazete hakkında Basın İlan Kurumunca 15.12.2012 tarihinde yapılan denetim sonucu düzenlenen 31.12.2012 tarih ve 676 sayılı kontrol kurulu raporunda, denetim sırasında tespit edilen eksiklikler ile birlikte 30.11.2012 tarih ve 2012/258 sayılı Genel Müdürlük kararından da bahsedildiği; 31.12.2012 tarih ve 676 sayılı kontrol kurulu raporunun 11.3.2013 tarih ve 1892 sayılı işlemle 15.3.2013 tarihinde davacıya tebliğ edildiği; davacının 25.3.2013 tarihli başvurusu ile kontrol kurulu raporunda belirtilen eksikliklerin giderildiğini Kuruma bildirdiği, idarece cevap verilmemesi üzerine …2. Noteri aracılığıyla gönderdiği 24.4.2013 tarihli ihtarname ile 30.11.2012 tarih ve 2012/258 sayılı Genel Müdürlük kararına itiraz ettiği; idarenin 3.5.2013 tarih ve 3057 sayılı işlemle, …Köy Gazetesinin söz konusu eksiklikleri giderip gidermediğinin denetlenebilmesi için denetleme ücreti yatırılmasını davacıdan istediği; davacı tarafından denetleme ücreti istenilmesine ilişkin işleme karşı 28.5.2013 tarihli başvuru ile itiraz edilmesi üzerine, 7.6.2013 tarihli işlemle yeniden denetleme ücreti istenildiği, bu süreç neticesinde, …Köy Gazetesinin resmi ilan ve reklam yayınlama hakkının 30.11.2012 tarihinden itibaren düşürülmesine ilişkin nün 30.11.2012 tarihli ve 2012/258 sayılı kararının iptali istemiyle 5.7.2013 tarihinde bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu işlemin 30.11.2012 tarihli olduğu ve bu tarihten itibaren …Köy Gazetesinin resmi ilan ve reklam yayınlama hakkının düşürüldüğü dikkate alındığında, 30.11.2012 tarihinden itibaren gazetesine fiilen resmi ilan ve reklam verilmeyen davacının, dava konusu işlemden 11.3.2013 tarihli ve 1892 sayılı işlemin tebliğ edildiği 15.3.2013 tarihinde haberdar olduğu İddiasına itibar edilmesi mümkün değildir. Bu nedenle, 5.7.2013 tarihinde açılan davanın süresinde olmadığı sonucuna varılmakla, davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, uyuşmazlığın esası incelenmek suretiyle davanın reddi yolunda verilen temyize konu mahkeme kararının gerekçesinin değiştirilerek onanması gerektiği düşüncesiyle çoğunluk kararına katılmıyoruz.