Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2012/5810 E. , 2016/866 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2012/5810
Karar No : 2016/866
Davacı : ,
Davalı : Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü
Vekili : ,
Davanın_Özeti : 28.2.2012 tarih ve 28218 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair 195 sayılı Kanun Uyarınca Yayınlanacak İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Mevkuteler Hakkında 15.2.1977 tarihli ve 67 sayılı Genel Kurul Kararının Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Genel Kurul Kararı”nın 7. maddesinin son bendi ile 10. maddesinin iptali istenilmektedir.
Savunmanın_Özeti : 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun uyarınca resmi ilan verilecek mevkutelerin vasıflarının kurumca belirlendiği, teknoloji ve teknoloji kullanımının yaygınlaşmasına parelel olarak, resmi ilanların gazete ve dergilerin yanı sıra internet ortamında yayınlanması ve resmi ilanlara ulaşılabilirliğin artırılmasını teminen getirilen yeni düzenlemede hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Düşüncesi : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı :
Düşüncesi : Dava; … ilinde basılan Görüş Gazetesinin imtiyaz sahibi olan davacı tarafından 28.2.2012 gün ve 28218 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair 195 sayılı Kanun Uyarınca Yayınlanacak İlan ve Reklamlar İle Bunları Yayınlayacak Mevkuteler Hakkında 15.2.1977 Tarihli ve 67 Sayılı Genel Kurul Kararında Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Kurul Kararının 7’nci maddesinin son bendi ile 10’uncu maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanunun 2’nci maddesinde, Basın – İlan Kurumunun görevleri; resmi ilanların mevkutelerde yayınlanmasında aracı olmak, kurumun idaresine iştirak eden mevkutelere, basın dernek ve sendikalarına en çok beş yıl vade ile kredi açmak, yönetmelikte tesbit edilecek, basında fikren veya bedenen çalışanlar gibi basın mensuplarına, vadesi iki yılı geçmemek üzere borç para vermek, basının her türlü ihtiyaçlarını temin etmek, yönetmelikte tesbit edilecek basın mensupları ile bunlardan çalışamaz durumda olanlardan yardıma muhtaç bulunanlara ve ölenlerin ailelerine yardım etmek, yukarıki bendde yazılı olanlar için, diğer her türlü sosyal teşebbüslerde bulunmak ve bu kanunla kendisine verilen diğer görevleri ifa etmek, olarak sayılmış; aynı Kanunun 32’nci maddesinde; resmi ilanların, fikir ve içtihat farkı aranmaksızın 34’üncü madde gereğince vasıfları tesbit edilecek olan mevkutelere Basın İlan Kurumu Genel Kurulunun tesbit edeceği esaslar dahilinde dağıtılacağı açıklanmış, 34’üncü maddesinde de; resmi ilan verilecek mevkutelerin vasıfları:
a) Münderecat,
b) Sayfa sayı ve ölçüsü,
c) Kadro,
ç) Fiili satış,
d) En az yayın hayatı süresi,
Bakımlarından ve uygun görülecek diğer yönlerden Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca tesbit olunacağı, hüküm altına alınmış, “Resmi ilan tarifesi” başlıklı; 39’uncu maddesinde ise, resmi ilanların fiyat tarifesinin, Basın – İlan Kurumu Genel Kurulunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tesbit edileceği ve Resmi Gazetede yayınlanacağı, belirtilmiştir.
Öte yandan; 195 sayılı Kanun uyarınca, Kamu tüzel kişiliğini haiz olan Basın İlan Kurumu veya Valiliklerin yayınına aracı olmak ödevinde bulunduğu ilan ve reklamların dağıtım ve yayınlama esasları ile bunları yayınlayacak mevkutelerin vasıflarını ve ödevlerini ve uygulamaya ilişkin sair hususları düzenlemek ve kapsamak üzere yürürlüğe konulan, 15.2.1977 gün ve 67 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair 195 sayılı Kanun Uyarınca Yayınlanacak İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Mevkuteler Hakkında Genel Kurul Kararının, gazetelerin aylık resmi ilan kontenjanının belirlenmesinde esas alınan kriter ve usullerin belirlendiği 61’inci maddesine “kadrosunda internet editörü bulunduran ve yayınlama ödevinde bulundukları resmi ilânları gazetelerine ait internet sitesinde düzenli olarak yayınlayan ve internet sitelerini düzenli olarak güncelleyen gazetelere esas gösterge sayılarının 1/10’u oranında ek gösterge uygulanacağı”, 76’ncı maddesine, “kendi kontenjanlarının %10’u oranında ek kontenjan uygulanacağı,” yönünde dava konusu edilen düzenlemeler eklenerek, bu konuda yeni bir kriter daha belirlenmiştir.
Bu itibarla; yukarıda yer verilen düzenlenmelere göre; davalı İdare tarafından merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki idareler ile il özel idareleri, belediyeler, köyler, iktisadi devlet teşekkülleri, sermayesinin yarısından fazlası kamu tüzel kişilerine ait teşekküller ile kanunla kurulmuş müesseselerin verdiği ilanlara aracılık edilmesi ve dağıtılması şeklinde kamu hizmeti verildiği açık olup; teknolojik imkanların gelişmesi ve internet kullanımının yaygınlaşması nedeniyle, resmi ilanların ulaşılabilir olmasının, başka bir ifadeyle söz konusu hizmetten daha fazla kişinin yararlanmasının sağlanması amacıyla davalı İdareye tanınan yetkiye dayanılarak yayımlanan ve iptali istenilen kararın ilgili hükümlerinde, kamu hizmeti gereklerine ve kanunda yer verilen kuralın amacına aykırı bir yön bulunmamaktadır.
Öte yandan; davacı tarafından ileri sürülen diğer iddialarda da yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği görüşüldü:
Dava; Malatya ilinde basılan Görüş Gazetesinin imtiyaz sahibi olan davacı tarafından 28.2.2012 tarih ve 28218 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair 195 sayılı Kanun Uyarınca Yayınlanacak İlan ve Reklamlar İle Bunları Yayınlayacak Mevkuteler Hakkında 15.2.1977 tarihli ve 67 Sayılı Genel Kurul Kararının Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Genel Kurul Kararının 7’nci maddesinin son bendi ile 10’uncu maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun’un 2’nci maddesinde, Basın – İlan Kurumunun görevleri; resmi ilanların mevkutelerde yayınlanmasında aracı olmak, kurumun idaresine iştirak eden mevkutelere, basın dernek ve sendikalarına en çok beş yıl vade ile kredi açmak, yönetmelikte tesbit edilecek, basında fikren veya bedenen çalışanlar gibi basın mensuplarına, vadesi iki yılı geçmemek üzere borç para vermek, basının her türlü ihtiyaçlarını temin etmek, yönetmelikte tesbit edilecek basın mensupları ile bunlardan çalışamaz durumda olanlardan yardıma muhtaç bulunanlara ve ölenlerin ailelerine yardım etmek, yukarıki bendde yazılı olanlar için, diğer her türlü sosyal teşebbüslerde bulunmak ve bu kanunla kendisine verilen diğer görevleri ifa etmek, olarak sayılmış; aynı Kanunun 32’nci maddesinde; resmi ilanların, fikir ve içtihat farkı aranmaksızın 34’üncü madde gereğince vasıfları tesbit edilecek olan mevkutelere Basın İlan Kurumu Genel Kurulunun tesbit edeceği esaslar dahilinde dağıtılacağı açıklanmış, 34’üncü maddesinde de; resmi ilan verilecek mevkutelerin vasıfları:
a) Münderecat,
b) Sayfa sayı ve ölçüsü,
c) Kadro,
ç) Fiili satış,
d) En az yayın hayatı süresi,
Bakımlarından ve uygun görülecek diğer yönlerden Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca tesbit olunacağı, hüküm altına alınmış, “Resmi ilan tarifesi” başlıklı; 39’uncu maddesinde ise, resmi ilanların fiyat tarifesinin, Basın – İlan Kurumu Genel Kurulunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tesbit edileceği ve Resmi Gazetede yayınlanacağı, belirtilmiştir.
195 sayılı Kanun uyarınca, Kamu tüzel kişiliğini haiz olan Basın İlan Kurumu veya Valiliklerin yayınına aracı olmak ödevinde bulunduğu ilan ve reklamların dağıtım ve yayınlama esasları ile bunları yayınlayacak mevkutelerin vasıflarını ve ödevlerini ve uygulamaya ilişkin sair hususları düzenlemek amacıyla yürürlüğe konulan, 15.2.1977 tarih ve 67 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair 195 sayılı Kanun Uyarınca Yayınlanacak İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Mevkuteler Hakkında Genel Kurul Kararının 5. maddesinde; Basın Kanunu hükümleri kapsamında yayınlanan ve Matbaalar Kanunu uyarınca beyanname veren matbaalarda basılan günlük veya günlük olmayan gazeteler ile belli aralıklarla yayınlanan dergilerin mevkute (süreli yayın) sayılacağı belitilmiş, Prova tezgâhları, bilgisayar yazıcıları, teksir, fotokopi ve her türden masa üstü dijital baskı yapan makinelerde basılan veya çoğaltılan ya da ansiklopedi, bülten gibi fasiküller halinde yayınlanan ve güncelliği olmayan yayınlar, adı ne olursa olsun resmî ilân ve reklâm yayınlama hakkı açısından mevkute sayılmayacağı, haber ajanslarının yayınladığı bültenlerin bu hükmün dışında olduğu, 15. maddesinde,” belli bir yerde bir ay içinde yayınlanması muhtemel resmî ilânların, o yerde çıkan gazetelerden her birine hangi oranda dağıtılacağına esas teşkil eden ölçüye aylık kontenjan adı verilir. Bu kararın 61 inci maddesinin 8 inci fıkrası hükmü saklıdır.Aylık kontenjanın tespitinde ana kıstas gazetelerin yüzölçümüdür.Aylık kontenjan tespitinde o yerde Kurum şubesi bulunup bulunmadığına göre, gazetelerin fikir işçisi sayısı, fiilî satış adedi, dağıtım-satış usulü ve yerleri ile bir ay içindeki yayın sayısı gibi unsurlar da dikkate alınır.”, gazetelerin aylık resmi ilan kontenjanının belirlenmesinde esas alınan kriter ve usullerin belirlendiği 61’inci maddesinde “kadrosunda internet editörü bulunduran ve yayınlama ödevinde bulundukları resmi ilânları gazetelerine ait internet sitesinde düzenli olarak yayınlayan ve internet sitelerini düzenli olarak güncelleyen gazetelere esas gösterge sayılarının 1/10’u oranında ek gösterge uygulanır”, 76’ncı maddesinde, ” kadrosunda internet editörü bulunduran ve yayınlama ödevinde bulundukları resmi ilânları gazetelerine ait internet sitesinde düzenli olarak yayınlayan ve internet sitelerini düzenli olarak güncelleyen gazetelere kendi kontenjanlarının %10’u oranında ek kontenjan uygulanır.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Davacı tarafından, 67 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair 195 sayılı Kanun Uyarınca Yayınlanacak İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Mevkuteler Hakkında Genel Kurul Kararı uyarınca mevkutenin tanımının yapıldığı, internet gazeteciliğinin bu tanım içinde yer almadığı, yayınlanması gereken resmi ilanların basılı gazetelerde yayınlanmasının zorunlu olduğu ileri sürülerek bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Basın ilan kurumunun, merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki idareler ile il özel idareleri, belediyeler, köyler, iktisadi devlet teşekkülleri, sermayesinin yarısından fazlası kamu tüzel kişilerine ait teşekküller ile kanunla kurulmuş müesseselerin verdiği ilanlara aracılık edilmesi ve dağıtılması görevini ifa ettiği, 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun uyarınca resmi ilan verilecek mevkutelerin vasıflarının kurumca belirlendiği, Kanunun 34. maddesinde belirtilen vasıfların yanında kurumca uygun görülecek diğer yönlerden vasıfların belirlenebileceği, teknolojik imkanların gelişmesi ve internet kullanımının yaygınlaşması nedeniyle, resmi ilanların ulaşılabilir olmasının ve bu hizmetten daha fazla kişinin yararlanmasının sağlanması amacıyla davalı idareye tanınan yetkiye dayanılarak yapılan düzenlemede hizmetin gereklerine ve hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, yasal dayanağı bulunmayan DAVANIN REDDİNE, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen … TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde davacıya iadesine, kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 (otuz) gün içinde İdari Dava Daireleri Kurulunda temyiz edilebileceğinin taraflara bildirilmesine 18.2.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.