10. Daire 2008/10333 E. , 2009/3695 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2008/10333
Karar No: 2009/3695
Temyiz Eden (Davacı) : …
Karşı Taraf (Davalı) : …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesince, davanın reddi yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, davacı tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yerinde olmadığı ileri sürülen temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Eksik incelemeye dayalı olarak verilen mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : … İli, … İlçesi, … Köyü tüzel kişiliğinin, … Çiftliği Malları Koruma Başkanlığının 2007 yılı koruma sahasına itirazı ile ilgili başvurusunun reddedilerek, … Çiftliği Malları Koruma Meclisi Başkanlığının 2007 yılı koruma sahasının, … tapulama hudutları içerisinde kalan alan olarak belirlenmesine ilişkin … İlçe … Heyeti kararının iptali istemiyle açılan davada, idare mahkemesince verilen ve davanın reddine ilişkin bulunan kararı, davacı temyiz etmekte ve bozulmasına karar verilmesini istemektedir.
Davacının koruma sahası olarak belirlenen bazı alanların kendi köy sınırları içerisinde kaldığını ileri sürmesi ve bu konuda adli yargı yerinde yaptırdığı tespit de göz önüne alınmak suretiyle 2007 yılı koruma sahasının 4081 sayılı Yasaya uygun olarak belirlenip belirlenmediğinin mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılarak tespit edilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabul edilerek mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince,dosyanın tekemmül ettiği anlaşılmakla davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü :
Dava; … İli, … İlçesi, … Köyü tüzel kişiliğinin, … Çiftliği Malları Koruma Başkanlığının 2007 yılı koruma sahasına itirazı ile ilgili 24.5.2007 tarihli başvurusunun reddedilerek, … Çiftliği Malları Koruma Meclisi Başkanlığının 2007 yılı koruma sahasının, … tapulama hudutları içerisinde kalan alan olarak belirlenmesine ilişkin … İlçe Murakebe Heyetinin 22.6.2007 tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle
açılmıştır.
… İdare Mahkemesince, uyuşmazlıkta, … Valiliği İl İdare Kurulunun 15.2.1977 tarihli kararıyla belirlenen sınırların, … Çiftliği Malları Koruma Meclisi Başkanlığınca 2007 yılı koruma sahası olarak kabul edildiği, sınır tespitindeki zorluklar nedeniyle tapulama hudutları içinde kalan alanların koruma sahası olarak belirlenmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından, hukuka aykırı olduğu iddiasıyla anılan kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanunu’nun 1. maddesinde; korunması gereken çiftçi mallarının neler olduğu sayılmış, 2. maddesinde, anılan Yasanın, köy sınırları içinde ve şehir ve kasaba haricinde olup, belediye hududu içinde veya dışındaki zirai ürün elde edilmekte olan sahalarda uygulanacağı, 3. maddesinde ise, bu Yasada yazılı işlerden köylere ilişkin olanlarının ihtiyar meclisince, köy sınırları içinde ve şehir ve kasaba haricinde olup, belediye hududu içinde veya dışındaki zirai ürün elde edilmekte olan sahalara ilişkin olanlarının ise koruma meclisi tarafından yerine getirileceği belirtilmiş, ayrıca her kaza ve il merkezinde ayrıca bir murakabe heyeti bulunacağı kurala bağlanmıştır.
Aynı Yasanın 8. maddesinde, belediye hududu içinde veya dışındaki zirai ürün elde edilmekte olan sahaların sınırlarını tayin ve tespit etmek görevi murakebe heyetinin görevleri arasında sayılmış, maddenin devamında, “Murakabe heyeti, lüzum gördüğü hallerde bu sahanın hudutlarını değiştirebileceği gibi, yakınlık ve çiftçilik münasebetleri veya korumada kolaylık gibi mülahazalara binaen bu Kanunun tatbiki bakımından mezkur sahanın bazı parçalarını veya tamamını en uygun gördüğü köye bağlıyabilir.” hükmü getirilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, … İl İdare Kurulunun 15.2.1977 tarihli kararıyla … İlçesi … belediye sınırlarının belirlendiği, … Çiftçi Malları Koruma Kurulu Başkanlığınca 2007 yılı koruma sahasının tespit edilmesinden sonra, davacının, koruma sahası olarak tespit edilen bazı alanların kendi köylerinin idari sınırları içerisinde kaldığını, bu konuda adli yargı yerinde tespit yaptırdığını, kendi köy sınırları içerisindeki bir alanının köy ihtiyar heyetinden kurulu olan ihtiyar meclisine bağlı olması gerektiğini ileri sürerek koruma sahası sınırlarının değiştirilmesini istediği, İlçe Murakabe Heyetinin 16.4.2007 tarih ve … sayılı kararıyla, koruma sahasının … İl İdare Kurulunun 15.2.1977 tarihli kararıyla belirlenen hudutlar olmasına karar verilerek itirazın reddedildiği, davacının yeniden yaptığı itiraz üzerine de dava konusu … İlçe Murakebe Heyetinin 22.6.2007 tarih ve … sayılı kararının alındığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan yasal düzenlemeler uyarınca murakabe heyetlerinin korunması gereken çiftçi malları bakımından koruma sahalarını sınırlarını tayin ve tespit etmek yetkisi bulunmakla birlikle böyle bir belirleme yapılması halinde, sınır tespitinin usulüne uygun olmadığı iddiasıyla söz konusu sınır belirleme işleminin iptali istemiyle açılan davalarda hukuka uygunluk denetimi, koruma sahalarının 4081 sayılı Yasaya uygun olarak belirlenip belirlenmediğinin tespitine bağlı olup, koruma sahası olarak belirlenen yerlerin hangi yerleşim yerinin sınırları içinde kaldığının tespiti de teknik bilgiyi gerektirdiğinden bu hususun bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle çözümlenmesi gerekmektedir.
Bu durumda, davacının … koruma sahası olarak belirlenen bazı alanların kendi köy sınırları içerisinde kaldığını ileri sürmesi ve bu konuda adli yargı yerinde yaptırdığı tespit de göz önüne alınmak suretiyle 2007 yılı koruma sahasının 4081 sayılı Yasaya uygun olarak belirlenip belirlenmediğinin mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılarak tespit edildikten sonra bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak, idarenin de dava konusu işlemin tesisine gerekçe olarak aldığı, tarafların koruma sahasının belirlenmesi konusunda uzlaşamadıkları gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne, … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın, yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, posta giderleri için alınan … TL’nin istemi halinde davacıya iadesine, 7.5.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.