10. Daire 2005/8033 E. , 2008/2312 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2005/8033
Karar No: 2008/2312
Temyiz Eden (Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : Türk Standardları Enstitüsü Başkanlığı – ANKARA
Vekili : …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının davacı tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yerinde olmadığı ileri sürülen temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Özel hukuk hükümlerine tabi bir kamu kurumu olan Türk Standartları Enstitüsü ile … Elektronik San. Tic. ve Ltd. Şti. arasında yapılan sözleşme uyarınca TSE markasının kullandırılmasına ilişkin işlemden kaynaklanan uyuşmazlığın, 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiğinden, temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği görüşüldü:
Dava, … Elektronik San. Tic. ve Ltd. Şti. tarafından üretilen bir adet zil transformatörü ve dört adet merdiven otomatiğine davalı kurum tarafından TSE Uygunluk Belgesi verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesince; dava konusu ürünlerden sadece bir adet zil transformatörüne TSE uygunluk belgesi verildiği, diğer dört ürünün ise TSE uygunluk belgesinin bulunmadığı gerekçesiyle TSE uygunluk belgesi verilmeyen ürünler yönünden davanın incelenmeksizin reddine, bir adet II. sınıf zil transformatörü yönünden ise, bu ürün için verilen TSE uygunluk belgesinin talimata aykırı olarak verildiği yolunda davalı idareye davacı tarafından herhangi bir başvuruda bulunulmadığı, dava dilekçesinin davalı idareye ulaşması üzerine gerekli incelemenin başlatıldığı dikkate alındığında, bu aşamada TSE belgesinin hukuka aykırı olarak verildiğinden bahsedilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı, İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka aykırı olduğunu öne sürerek temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
132 sayılı Türk Standardları Kanunu’nun 1. maddesinde; her türlü madde ve mamulleri ile usul ve hizmet standartlarını yapmak gayesiyle “Türk Standardları Enstitüsü” nün kurulduğu, Enstitünün, tüzelkişiliği haiz, özel hukuk hükümlerine göre yönetilen bir Kamu Kurumu olup kısa adı ve markasının “TSE” olduğu, bu markanın çeşitli şekillerde gösterileceği, Türk Standardları Enstitüsünün müsaadesi olmadan bu markanın hiçbir şekil ve şart altında kullanılamayacağı hükmüne yer verilmiştir.
132 sayılı Türk Standardları Kanunu’na dayanılarak, Türk Standardları Enstitüsü tarafından üretim yerinin belgelendirilmesi ile madde, mamul ve mahsullere uygunluk marka ve belgelerinin verilmesi, bunların düzenlenmesi ve yürütülmesi amacıyla çıkarılan 24.8.2004 tarihli Belgelendirme Talimatının 2.1. maddesinde, Türk Standardlarına Uygunluk Markasının (TSE markası), üzerine veya ambalajına konulduğu malların ilgili Türk Standartlarına uygun olarak imal edilip piyasaya arz edildiklerini belirten ve Enstitü ile yapılacak bir sözleşme ile kullanılabilen 551 sayılı Markalar Kanununa göre belirtilen beş ayrı tipte tescil edilen monogram olduğu belirtilmiş; 2.2. maddesinde, Türk Standardlarına Uygunluk Belgesi, aktedilen sözleşme ile TSE Markası kullanma hakkı verilen firma adına düzenlenen ve üzerinde TSE markası kullanılacak malların, ticari markası, cinsi, sınıfı, tipi ve türünü belirten, geçerlilik süresi bir yıl olan bir belge olarak tanımlanmıştır.
551 sayılı Markalar Kanunu’nu yürürlükten kaldıran 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 1. maddesinde, bu kanun hükmünde kararnamenin amacının, usulüne uygun olarak tescil edilen markaların korunmasını sağlamak olduğu; 20. maddesinde, tescilli bir markanın kullanım hakkının lisans sözleşmesine konu olabileceği; 61. maddesinde, marka sahibinin izni olmaksızın veya ayırt edilmeyecek benzerini kullanmak suretiyle markayı taklit etmenin marka hakkına tecavüz fiilleri arasında sayıldığı; açılacak hukuk davalarında yetkili mahkemeyi düzenleyen 63. maddesinde, üçüncü kişiler tarafından, marka başvurusu veya marka sahibi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkemenin, davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki mahkeme olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat uyarınca, TSE markası, 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında tescil edilmiş bir marka olup, bu markanın kullanma hakkı, anılan kanun hükmünde kararnamede söz edilen lisans sözleşmesine benzer bir sözleşme imzalanmak suretiyle firmalara verilmekte ve firma adına, üretimi yapılan ürün için markanın kullanma hakkını gösterir nitelikte TSE uygunluk belgesi düzenlenmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden; … Elektronik San. Tic. ve Ltd. Şti. tarafından üretilen bir adet zil transformatörü ve dört adet merdiven otomatiğinin TSE markalı olduğu yolunda yapılan reklamlar üzerine, davacı şirket tarafından adı geçen firmanın üretimini ve reklamını yaptığı ürünlerin TSE standardlarına uygun olmadığından ürünlere yönelik düzenlenen TSE uygunluk belgelerinin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu uyuşmazlık, 132 sayılı Türk Standardları Enstitüsü Kuruluş Kanunu’ nun 1 inci maddesinde belirtildiği üzere, özel hukuk hükümlerine tâbi bir kamu kurumu olan Türk Standardları Enstitüsü ile … Elektronik San. Tic. ve Ltd. Şti. arasında marka kullandırma sözleşmesi imzalanmak suretiyle verilen TSE uygunluk belgesinin iptali isteminden kaynaklanmaktadır.
Bu durumda, 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında olan TSE markası ile ilgili olarak, üçüncü kişi olan davacı tarafından açılan davanın görüm ve çözümünün, anılan kanun hükmünde kararnamenin yukarıda yer verilen 63. maddesi uyarınca adli yargı yerlerine ait olduğu anlaşıldığından, davanın esasının incelenmesi suretiyle verilen temyize konu mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davacının temyiz isteminin kabulüyle 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın anılan husus gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere Mahkemesine gönderilmesine 16.4.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.