10. Daire 2003/1545 E. , 2005/1547 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2003/1545
Karar No : 2005/1547
Kararın Düzeltilmesini İsteyen ( Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ANKARA
İstemin Özeti : Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun … sayılı Kararının Danıştay 10. Dairesince iptali üzerine noksan ödendiği ileri sürülen 137.082.957.000.-TL. navlun priminin reeskont faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle açılan dava sonucu … İdare Mahkemesince, davanın süre yönünden reddi yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı onayan Dairemizin 23.9.2002 tarih ve E:2002/1361, K:2002/3195 sayılı kararının yeniden incelenerek düzeltilmesi istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Karar düzeltme isteminin hukuki dayanağının bulunmadığı ileri sürülerek reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesinde ilgililerin, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilecekleri öngörülmüştür.
İdare hukuku ilkelerine göre iptal kararları ise, iptali istenilen işlemi tesis edildiği tarih itibariyle ortadan kaldırarak, o işlemin tesisinden önceki hukuki durumu ortaya koyar.
Dava dosyasının incelenmesinden, navlun primi ödenmesinde esas alınan Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu Kararının Danıtayca iptal edilmesi üzerine, davacı, davalı idareye başvurarak eksik ödendiği belirtilen miktarın iadesini istediği, isteminin reddi üzerine ödenen meblağın faizi ile birlikte iadesi istemiyle bu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 95/2 sayılı Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu Kararı iptal edilip hukuk aleminden kalktığından, davacı tarafından iptal kararına dayalı olarak yapılan başvurunun 2577 sayılı Yasanın 10. maddesi kapsamında yapılan bir başvuru olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenle, karar düzeltme isteminin kabulüyle Dairemiz kararının kaldırılarak davayı süre yönünden reddeden İdare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Karar düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54.maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından istemin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, karar düzeltme dilekçesinde ileri sürülen hususlar Dairemizce verilen 23.9.2002 tarih ve E.2002/1361, K:2002/3195 sayılı kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görüldüğünden karar düzeltme isteminin kabulü ile anılan Dairemiz kararı kaldırılarak temyiz istemi yeniden incelendi, gereği görüşüldü.
Dava, Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun … sayılı Kararının Danıştay 10 . Dairesince iptali üzerine noksan ödendiği ileri sürülen 137.082.957.000.-TL. navlun priminin reeskont faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacının navlun primini tahsil ettiği 24.2.1995 ve 11.4.1995 tarihlerinden itibaren yukarıda yer alan hükümlere göre 60 gün içinde ya idareye başvurulması ya da dava açılması gerekirken bu süreler geçtikten çok sonra 28.8.2001 tarihinde açılan bu davanın süre aşımı nedeniyle esastan incelenme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın süre yönünden reddine karar verilmiştir.
Davacı, davanın süresinde açıldığını ileri sürerek anılan idare mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacı firmanın ihracatın desteklenmesine dair mevzuat çerçevesinde 1994 yılında yaptığı ihracattan dolayı ödenmesi gereken navlun priminin 24.2.1995 ve 11.4.1995 tarihinde ödendiği, ancak davacının fiili ödeme tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden ödeme yapılmadığı ve 95/2 sayılı Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu Kararının Danıştay Onuncu Dairesince iptal edildiğinden bahisle uğranıldığı ileri sürülen kur farkı zararının tazmini için yaptığı başvurunun reddi üzerine bu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 10. maddesinde, ilgililerin, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem ve eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilecekleri kurala bağlanmıştır.
İdare hukuku ilkelerine göre iptal kararları, iptali istenilen işlemi tesis edildiği tarih itibariyle ortadan kaldırmaktadır.
Navlun primi ödenmesine esas oluşturan … sayılı Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu Kararının iptali istemiyle daha önce Danıştay Onuncu Dairesinin E:1996/9616 sayılı esas dosyasında açılan davanın, 6.10.1998 tarihinde iptal ile sonuçlandığı ve İdari Dava Daireleri Genel Kurulu’nun 9.4.1999 tarih ve K:1999/441 sayılı kararıyla onanıp, 10.12.1999 tarih ve K:1999/1221 sayılı kararıyla karar düzeltme istemi de reddedilerek kesinleştiği görülmektedir.
Uyuşmazlığa konu 95/2 sayılı Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu Kararının yargı kararı ile iptal edilerek hukuk aleminden kaldırılması sonucu yeni bir hukuki durum doğmuş olup, davacının meydana gelen bu hukuki durum çerçevesinde yaptığı başvurunun 2577 sayılı Yasanın 10. maddesi kapsamında yapılan bir başvuru olarak kabulü gerekmektedir.
Bu durumda, 25.6.2001 tarihinde yapılan başvurunun reddi üzerine 28.8.2001 tarihinde açılan bu davanın esasının incelenmesi gerekirken davayı süre yönünden reddeden idare mahkemesi kararında mevzuata uyarlık bulunmamıştır.
Açıklanan nedenle, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca davacının temyiz isteminin kabulüyle, … İdare Mahkemesinin … tarih ve …, K:… sayılı kararının bozulmasına, yeniden karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye iadesine 6.4.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.