10. Daire         2002/1407 E.  ,  2002/4320 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2002/1407
Karar No : 2002/4320

Davacı : …
Vekili : …
Davalı : Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı – ANKARA
İstemin Özeti : 23.1.2002 tarih ve 24649 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, Kamu İktisadi Teşebbüslerince İşletilen Limanların Deniz Sınırlarının ve Koordinatlarının Belirlenmesine İlişkin Tebliğin 4,5,6,7 ve 8. maddelerinin iptali ve yürütülmesinin durdurulması istenilmektedir.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Davacı şirketin … Liman işletmeciliğini yapmasına olanak veren işlemlerin yargı kararı ile iptal edildiği halde Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca kararların gerekleri yerine getirilerek işlem veya eylem yapmaması nedeniyle … Limanı işletmeciliğini halen sürdürülebildiği dikkate alındığında, sözü edilen sıfatına dayalı olarak açtığı bu davadan elde etmek istediği menfaatin hukuken korunması gereken meşru bir nitelik taşımadağı açıktır.
Açıklanan nedenler ile davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14/6. maddesi uyarınca gereği düşünüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinde belirtildiği üzere idari işlemler hakkında iptal davasını, işlem nedeniyle menfaati ihlal edilenler açabilir.
Bir idari işlemin idari yargı kararı ile iptal edilmesinin sonucu işlemin, tesis edildiği tarihten itibaren kesin olarak hukuk aleminden kalkması olup, iptal edilen işleme dayalı olarak tesis edilen işlemler de dayanaksız kalırlar. İptal kararı üzerine idarenin kimi zaman her hangi bir işlem yapmasına gerek olmaz ise de iptal edilen işlemin niteliğine göre, idarece işlem veya eylem yapılması zorunlu olduğu haller de ortaya çıkabilir. Bu durumda idare, 2577 sayılı Yasanın 28. maddesinde kurala bağlandığı gibi, Danıştay veya idari mahkeme kararının gereklerine göre, gecikmeden işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olup, bu süre kararın idareye tebliğinden itibaren azami 30 gündür.
İptal kararının idarece uygulanmaması hali; idare, kararın gereğini yerine getirmeyen kamu görevlisi, lehine hüküm verilen ve işlemin iptali nedeniyle menfaati ihlal eden kişiler açısından farklı sonuçlar doğurur.
Bir işlem aynı zamanda bazı kişilerin lehine, bazı kişilerin ise aleyhine hukuki sonuçlar doğurabilir. Menfaati işlemin varlığına bağlı olanlar açısından işlemin yargı kararı ile iptal edilmesinden çıkan sonuç, söz konusu işlemden sağladığı menfaatin hukuken korunabilir, bir başka deyişle “meşru” nitelikte olmadığıdır.
Yukarıda da belirtildiği üzere iptal davasını, işlem nedeniyle menfaatl ihlal edilenler açabilecek ise de söz konusu menfaatin; kişisel aktüel ve meşru olması gerekir. Meşru menfaatin varlığından söz edebilmek , hukuken ileri sürülebilir olmasına bağlıdır.
Dava dosyası ve ara kararları cevabı olarak gönderilen belgelerin incelenmesinden; Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş.’ne ait olan … Limanının, işletme hakkı verilmesine ilişkin Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 7.4.1997 günlü, … sayılı kararını iptal eden … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararı ile … Limanının, işletme hakkının verilmesi ve ihale yapılmak suretiyle özelleştirileceğine ilişkin işlemi iptal eden … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının, Danıştay Onuncu Dairesince onandığı, yukarıda anılan yargı kararlarının gereğini geciktirmeksizin yerine getirmek zorunda olan Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın; özelleşitirilmesine karar verilip, devir ve teslim işlemleri yapılan kuruluşlarla ilgili olarak verilen yürütmenin durdurulması ve iptal kararları nedeniyle geriye veya ileriye doğru işlem yapılamayacağı içerikli 6.12.1997 günlü, … sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararını dayanak göstererek, kararların gereklerini yerine getirmediği anlaşılmıştır.
Bu durumda; davacı şirketin … Liman işletmeciliğini yapmasına olanak veren işlemlerin yargı kararı ile iptal edildiği halde Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca kararların gerekleri yerine getirilerek işlem veya eylem yapmaması nedeniyle … Limanı işletmeciliğini halen sürdürülebildiği dikkate alındığında, sözü edilen sıfatına dayalı olarak açtığı bu davadan elde etmek istediği menfaatin, hukuken korunması gereken meşru bir nitelik taşımadığı açıktır.
Açıklanan nedenler ile davanın ehliyet yönünden reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, … lira yürütmenin durdurulması harcı ile artan …lira posta pulu tutarının istemi halinde davacıya iadesine 13.11.2002 tarihinde oybirliği ile karar verildi.