10. Daire 2001/4818 E. , 2003/4533 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2001/4818
Karar No : 2003/4533
Davacılar : 1- …
2- …
Vekilleri : …
Davalı : Rekabet Kurumu
Vekili : …
İstemin Özeti : Rekabet Kurulu’nun, Türkiye 1. Futbol Ligi maçlarından görüntü yayınlama pazarında meydana gelebilecek rekabet ihlallerini ve bunların yol açabileceği telafi edilemeyecek nitelikte zararları önlemek amacıyla, haber amaçlı görüntüleri satmayla yükümlü olan … İletişim A.Ş./… Yayıncılık ve Reklamcılık A.Ş. Ortaklığı hakkında verdiği geçici tedbir niteliğindeki 8.10.2001 tarih ve … sayılı kararının; Rekabet Kurumu’nun futbol yayınları konusunda denetim yapma ve yaptırım uygulama yetkisi bulunmadığı, 4054 sayılı Yasa’nın 9. maddesinin uygulanabilmesi için rekabet koşullarının geçerli olduğu bir piyasanın bulunması ve bu piyasada hakim durumun kötüye kullanılması gerektiği, olayda serbest rekabetin geçerli olduğu bir piyasa bulunmadığı, hakim durumdan da sözedilemeyeceği, kamu yararı ölçütü ile hareket edilmediği, kararda savunmaların özetine ve raportör görüşüne yer verilmediği öne sürülerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : 4054 sayılı Yasa’da öngörülen koşul ve amaçlar dikkate alınarak verilen geçici tedbir kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : 4054 sayılı Yasa’nın 9. maddesinde öngörülen koşulların gerçekleştiği ve Yasa’da belirlenen amaç ve sınırlar içerisinde kalınarak geçici tedbir kararı verildiği anlaşıldığından davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : 4054 sayılı Kanunun 52.maddesinde, kararlarda bulunması gereken hususlar arasında, “raportörün görüşü”nün de yer alacağı hükme bağlanmıştır.
Bir idari işlemin tesisinde önceden Yasayla saptanmış bulunan usul ve şekil kuralına uyulmaması hukuka aykırılık halini oluşturur.
Birden çok iradenin katılımı ile oluşan dava konusu kararın incelenmesinden; kararda, olayı inceleyen, irdeleyen ve sunan raportörün görüşüne yer verilmediği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Yasayla zorunlu görülen ve esası etkileyen şekil kuralına uyulmaması nedeniyle dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Belirtilen nedenle, dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği görüşüldü:
… İletişim Anonim Şirketi ve … Televizyon Hizmetleri A.Ş. tarafından gönderilen ve davalı Kurum kayıtlarına 16 Şubat 2001 tarihinde giren dilekçeyle, davacı kuruluşların ihaleyi kazanarak 1. lig futbol maçları yayım hakları pazarında yayın hakkına sahip olduğu ve haber amaçlı görüntü talep eden diğer kanallara ve bu bağlamda … Televizyonu’na “her hafta oynanacak olan 9 maçın tamamının 3’er dakikalık görüntülerinin hepsinin birden satın alınması”nı şart koştukları, bu şartların dışındaki tekliflerin geri çevrilerek görüntü satın alınmasının zorlaştırıldığı belirtilerek davacı şirketlerin bu davranışlarının durdurulmasının, para cezası ile cezalandırılmalarının, bir geçici tedbir kararı verilmesinin istenilmesi üzerine incelemeye alınan konu hakkındaki ilk inceleme raporunun görüşüldüğü 10.4.2001 tarihli Rekabet Kurulu toplantısında 4054 sayılı Yasa’nın 40/1. maddesi uyarınca soruşturma açılmasına, şikayet dilekçesinde yer alan tedbir talebinin soruşturma aşamasında yeniden ele alınmasına karar verilmiştir.
Açılan soruşturma kapsamında; tarafların yapmış oldukları ilk yazılı savunma ve 13-18 Ağustos 2001 tarihleri arasında yapılan yerinde incelemeler sonucunda; Kurulca, davacıların oluşturduğu ortaklıkça 1. Futbol Liginde her hafta oynanan 9 maçın 3 dakikadan oluşan haber amaçlı görüntülerinin bir paket halinde dakikası 4000 ABD Doları olmak üzere tek tip fiyatla satış koşulunun belirlendiği, tek bir maça ya da tam paket yerine birden fazla maça ait ve 3 dakikadan kısa haber amaçlı görüntülere ilişkin taleplerin reddedildiği, bunun da diğer yayın kuruluşlarının bu görüntüleri temin etmesini olanaksız kıldığı sonucuna varılmıştır.
Rekabet Kurulu, 8.10.2001 tarih ve … sayılı kararıyla; “Türkiye 1. Futbol Ligi maçlarından görüntü yayınlama pazarında meydana gelebilecek rekabet ihlallerini ve bunların yol açabileceği telafi edilemeyecek nitelikte zararları önlemek amacıyla, haber amaçlı görüntüleri satmakla yükümlü olan … ortaklığının, herhangi bir yayın kuruluşunun, oynanan herhangi bir maçla ilgili talebi üzerine anılan sözleşmede belirlenen sınır içinde peşin olarak ödenecek bir ücret karşılığında ve görüntülerin teminine ilişkin başkaca bir şart ileri sürmeksizin, ait olduğu maçın, varsa, golleri ve diğer önemli pozisyonlarını içerir biçimde hazırlanacak yayına uygun kalitede 1 veya 3 dakika arası, (uygun süre yayıncı tarafından yapılacak pazar araştırması sonucunda belirlenebilir) standart uzunluklarda görüntüleri, aynı içerikte olmak kaydıyla, maç bitiminden sonra en geç 45 dakika içinde, talep sahibi bütün yayın kuruluşlarının temsilcilerine aynı zamanda teslim edilmek koşuluyla vermesine,
… ortaklığının yukarıda yer verilen 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’a aykırı davranışlara son verdiğini ve bu konuda yapılan gerekli düzenlemeleri, kararın tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içerisinde tüm ulusal, bölgesel ve yerel yayıncılara yazılı olarak duyurmasına ve yaptığı işlemleri aynı süre sonunda Rekabet Kurumu’na bildirmesine,
… ortaklığının Kurulca öngörülen ve yukarıda iki madde halinde belirtilen tedbirleri yerine getirmeden uygulamalarına devam etmesi durumunda 4054 sayılı Kanun’un 17. maddesi uyarınca cezalandırılmalarına”, 4054 sayılı Kanun’un 9. maddesi son fıkrası uyarınca geçici tedbir niteliğinde olmak üzere oybirliği ile karar vermiştir.
Davacılar, belirtilen Kurul kararının iptali istemiyle dava açmışlardır.
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesinde, “hakim Durumun Kötüye Kullanılması” düzenlenmiş olup, bir veya birden fazla teşebbüsün ülkenin bütününde ya da bir bölümünde bir mal veya hizmet piyasasındaki hakim durumunu tek başına yahut başkaları ile yapacağı anlaşmalarla ya da birlikte davranışlar ile kötüye kullanmasının hukuka aykırı ve yasak olduğu belirtildikten sonra kötüye kullanma hallerinden örnekler verilmiştir.
Yine aynı Yasanın “İhlale Son Verme”yi düzenleyen 9. maddesinin son fıkrasında, Kurulun, nihai karara kadar ciddi ve telafi olunamayacak zararların ortaya çıkma ihtimalinin bulunduğu durumlarda, ihlalden önceki durumu koruyucu nitelikte ve nihai kararın kapsamını aşmayacak şekilde geçici tedbirler alabileceği belirtilmiştir.
Uyuşmazlığın çözümü için nihai karara kadar ciddi ve telafisi imkansız zararların ortaya çıkacağına dair kuvvetli emareler bulunup bulunmadığının belirlenmesi, bu koşulun gerçekleştiğinin belirlenmesi halinde de verilen kararın önceki durumu koruyucu nitelikte ve nihai kararın kapsamını aşmayacak şekilde verilip verilmediğinin saptanması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, Türkiye Futbol Federasyonu ve … İletişim Hizmetleri A.Ş./… Yayıncılık ve Ticaret A.Ş. arasında Türkiye 1. Profesyonel Futbol Ligi maçlarının yayın haklarının devri konusunda 2 Şubat 2001 tarihinde imzalanan sözleşme ile Türkiye Profesyonel Futbol Ligi maçlarının yurt içine ve yurt dışına bant ve/veya özet yayın hakkının davacıların oluşturduğu ortaklığa verildiği; sözleşmenin 7/ç maddesinde yayın hakkını alanın, talep halinde dakika bedeli 4.000 ABD Dolarından fazla olmamak ve üç dakika ile sınırlı olmak ve tüm yayıncılara eşit koşullarda, eş zamanlı ve aynı içerikte olmak kaydı ile haber amaçlı görüntülerini vermek zorunda olduğunun hükme bağlandığı, buna karşın davacılar tarafından her hafta oynanan 9 maçın 3 dakikadan oluşan haber amaçlı görüntülerinin dakikası 4.000 ABD Dolarından paket halinde alınması koşulu getirildiği, tam paket dışında bir ya da birden fazla maç veya 3 dakikadan kısa görüntü taleplerinin reddedildiği, bu durumun özellikle yerel ve bölgesel yayıncıların bu görüntüleri temin etmesini olanaksız hale getirdiği, diğer yandan görüntülerin televizyondan yayınlanıp yayınlanmamasının kulüplerin havuzdan aldıkları payı etkilemediği anlaşılmaktadır.
Belirtilen bu duruma göre, davacıların sözkonusu eylemlerine devam etmeleri halinde nihai karara kadar ciddi ve telafisi imkansız zararların ortaya çıkacağı açık olduğu gibi dava konusu kararın nihai kararın kapsamını da aşmayacak şekilde verildiği görülmektedir.
Yaptıkları sözleşme ile davacıların Türkiye 1. Profesyonel Futbol Ligi maçlarının görüntü yayını piyasasında hakim duruma geldikleri, Rekabet Hukuku’nun çok az sayıda teşebbüsün faaliyet gösterdiği oligopol piyasalar ile tek bir satıcının bulunduğu monopol piyasalarda hakim durumda bulunan teşebbüslerin hakim durumlarını kötüye kullanmalarını da kapsadığı dikkate alındığında; davacıların, Rekabet Kurulu’nun yetkisiz olduğu, serbest rekabetin geçerli olduğu bir piyasanın bulunmadığı, hakim durumdan da sözedilemeyeceği yolundaki iddialarının kabulüne olanak görülmemektedir.
4054 sayılı Yasa’nın 52. maddesi başlığının “Kararlarda Bulunması Gereken Hususlar” olarak yer almasına karşın, madde gerekçesinde Kurul’un “nihai kararları”nda bulunması gereken hususların düzenlendiği belirtildiğinden, Kurul’un nihai kararları dışında dava konusu edilebilecek nitelikteki tedbir kararları, para cezaları ve süreli para cezaları gibi kararlarında aynı hususların yer alması zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu nedenle davacıların, dava konusu kararda savunma özeti ve raportör görüşü bulunmadığı yolundaki iddiaları da iptali gerektiren bir hukuka aykırılık sebebi olarak görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, hukuki dayanağı bulunmayan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, kararımızın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret tarifesi’ne göre belirlenen …- lira avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, 19.11.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.