10. Daire 2001/3091 E. , 2003/476 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2001/3091
Karar No : 2003/476
Temyiz Eden (Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : İçişleri Bakanlığı/ANKARA
İstemin Özeti : 10.11.1998 tarihinde hırsızlık şüphesiyle … Merkez Jandarma Karakoluna getirilen ve 12.11.1998 tarihinde karakol binasının üçüncü katından atlayarak yaralanan davacının, idarenin hizmet kusuru bulunduğu ileri sürülerek 2.000.000.000 Lira maddi ve 1.000.000.000 Lira manevi zararın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılan dava sonucunda … İdare Mahkemesince tazminat isteminin kısmen kabulü kısmen reddi yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın temyiz incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Davacı temyiz isteminin kısmen kabulüyle idare mahkemesinin maddi tazminat isteminin reddine ilişkin kısmının dosyada mevcut bilgi belgeler incelenmek ve davacının iş gücü kaybı oranı dikkate alınmak ve bu nedenle uğradığı zarar miktarı belirlenmek suretiyle yeniden karar verilmek üzere bozulması, manevi tazminat isteminin kabulüne ilişkin kısmın ise onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : 10.11.1998 tarihinde hayvan hırsızlığından şüpheli görülerek ifadesi alınmak üzere … Merkez Jandarma Karakoluna getirilen ve 12.11.1998 tarihinde Karakol binasının üçüncü katından atlıyarak yaralanan davacının idarenin hizmet kusuru iddiası ile 2.000.000.000.- maddi ve 1.000.000.000 lira manevi tazminat talebiyle açtığı dava üzerine 500.000.000.- lira manevi tazminat ödenmesine karar veren … İkinci İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması talep edilmektedir.
İdare Mahkemesi kararında idarenin sanığı gözetim ve muhafaza altında tutmak görevini gereği gibi yerine getirmediğinden bahisle manevi tazminata hükmedilmiştir.
Ancak olayda davacının gözetim altındayken yaralanması herhangi bir dış tesirle olmamıştır. Tam tersine sanığın ifadesi alınmak üzere savcılığa sevki sırasında kendisinin kaçma girişiminde bulunarak 3 üncü kattaki pencere ve camları kırmak suretiyle aşağı atlaması sonucunda yaralanmıştır. İfadesi alınmak üzere savcılığa sevk edilen sanığın kaçma girişiminde bulunarak 3 üncü katın pencere ve camlarını kırarak atlaması idarenin hizmet kusuru değil davacı sanığın suç teşkil eden kaçma fiilinden meydana gelen bir sonuçtur. Davacı sanık bizzat kendi suç teşkil eden hareketinden doğan zararın idareden tazminini isteyemez. Böyle bir zararın tazmini kabul edilemez.
Ancak temyiz talebinde bulunan taraf tazminata mahkum olan İçişleri Bakanlığı değil olaylara sebebiyet vermiş alan davacıdır.
Açıklanan sebeplerle hukuki mesnedi bulunmayan temyiz talebinin reddi ile … inci İdare Mahkemesi kararının tasdiki gerekeceği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Dava … Merkez Jandarma Karakoluna büyük baş hayvan hırsızlık süphesiyle getirilen ve 12.11.1998 tarihinde karakol binasının üçüncü katından atlayarak yaralanan davacının uğradığını ileri sürdüğü 2.000.000.000.- TL. maddi, 1.000.000.000.-TL. manevi zararın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.
İdare mahkemesince, ifadesi alınmak üzere karakola getirilen şüpheliyi gözetim ve muhafaza altında tutmak görevini gereği gibi yerine getirmeyen idarenin hizmet kusuru bulunduğu, mahkemelerince yapılan inceleme sonucunda … Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesince düzenlenen sağlık kurulu raporunda % 10 işgücü kaybı olduğunun saptanmasına karşın maddi zararın miktarı ve dayanaklarının kanıtlanamaması nedeniyle davacının idarece tazmini gereken maddi zararından sözedilemeyeceği, duyulan acı, elem ve ızdırabı kısmen de olsa gidermek amacıyla 500.000.000 TL. manevi tazminat ödenmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu tazminatın isteminin kısmen kabulü kısmen reddi yolunda karar verilmiştir.
Davacı tarafından, hukuki isabet bulunmadığı iddiasıyla anılan idare mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacının, 5 adet büyükbaş hayvanın çalınması ile ilgili olarak gözlem altına alındığı, Cumhuriyet Savcılığına sevki sırasında koridorda bekletilen davacının kaçarak boş olan odanın açık olan penceresinden atlayarak yararlandığı, mahkemece bu olay nedeniyle meydana gelen zararın dayanağı bilgi belgenin istenildiği ve davacının iş gücünü kaybedip kaybetmediğinin ve kaybettiyse oranının saptanması için hastaneye sevkedildiği, yapılan inceleme ve muayene sonucu 1.9.2001 tarihli sağlık kurulu raporu ile davacının % 10 oranında işgücü kaybına uğradığının saptandığı anlaşılmaktadır.
Her ne kadar mahkeme tarafından karakola getirilen davacının muhafaza ve gözetim altında tutmak görevini gereği gibi yerine getirmeyen idarenin hizmet kusuru bulunduğu sonucuna ulaşılmış ise de davacının uğradığı zararın miktarını ortaya koyacak bilgi ve belgeleri ibraz edemediği, uğradığı zararın dayanağı belgeleri sunmaması sebebiyle iddiasını kanıtlayamadığı belirtilmek suretiyle maddi tazminat isteminin reddine karar verildiği ancak, yine davacının hastaneye sevk edilmek suretiyle işgücünü kaybının ve oranının tespit edilmesini sağladığı görülmektedir.
İşgücü kaybına uğrayan davacının, yaşamını, kaybı oranında daha zor idame ettirebileceği kuşkusuz olup, bunun davacıya getireceği maddi yükün yapılacak bir bilirkişi incelemesiyle de ortaya konulması mümkündür.
Bu durumda, davacı için iş gücü kaybının meydana getirdiği bir zararın olup olmadığı ve zararın miktarının belirlenmesi suretiyle maddi tazminata yönelik bir karar verilmesi gerekirken böyle bir inceleme yapılmaksızın eksik incelemeye dayalı olarak maddi tazminatın reddi yolunda verilen idare mahkemesi kararının bu kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacı temyiz isteminin kısmen kabulüyle … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının maddi tazminatın reddine ilişkin kısmının bozulmasına, davacı temyiz isteminin kısmen reddiyle manevi tazminat isteminin kısmen kabulü kısmen reddi yolunda verilen kısmının onanmasına, bozulan kısım hakkında yeniden karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye iadesine 6.2.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.