10. Daire 1998/5957 E. , 1999/3531 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1998/5957
Karar No : 1999/3531
Temyiz Eden (Davalı) : Bşbakanlık Gümrük Müsteşarlığı – ANKARA
Karşı Taraf (Davacı) : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Gümrük Komisyoncusu olarak görev yapan davacının, gümrük komisyoncu karnesinin daimi olarak geri alınmasına ilişkin işlemin yargı kararıyla iptal edildiğinden bahisle komisyoncu karnesinin geri alındığı dönemde uğradığını iddia ettiği 420.000.000 TL. maddi ve 250.000.000 TL. manevi zararın tazmini istemiyle açılan dava sonucunda … İdare Mahkemesince maddi tazminatın 390.000.000 TL.’lık manevi tazminatın 50.000.000 TL.’lık kısmının kabulü ve maddi ve manevi tazaminat isteminin fazlaya ilişkin kısmının reddi yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun bulunan mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Dava, gümrük komisyoncusu olan davacının gümrük komisyoncu karnesinin daimi olarak geri alanmasına ilişkin işlemin yargı kararıyla iptal edildiğinden bahisle komisyoncu karnesinin geri alındığı dönemde uğradığını iddia ettiği 420.000.000 TL. maddi ve 250.000.000 TL. manevi zararın yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesince; idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı Anayasanın 125. maddesi uyarınca ödemek zorunda olduğu, hukuka aykırılığı yargı kararıyla saptanarak iptal edilen idare işlemlerden doğan zarar, zararla eylem yada işlem oranında nedensellik bağı bulunması halinde tazmini gerektiği, dava konu olayda ise gümrük komisyoncusu olarak görev yapan davacının, komisyoncu karnesinin daimi olarak geri alınmasına ilişkin işlemin mahkemelerinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla iptal edildiği, böylece bu işlemin hukuka aykırılığının yargı kararıyla tespit edildiği bu işlem nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararın, işlem tarihi ile iptal kararının verildiği tarih arasındaki dönem için tazmini istemiyle bu davanın açıldığı, davacının komisyoncu karnesinin daimi olarak geri alınması nedeniyle bu faaliyetini yürütemediği, uğranıldığı öne sürülen gerçek zararın tespiti açısından mahkemelelerince ara kararı ile Vergi Dairelerinden getirtilen sözkonusu dönemlerdeki en az ve en fazla kazanç beyan eden gümrük komisyoncularının gelir vergisi beyannamelerinden, davacının komisyonculuk faaliyetlerinde bulunamadığı dönemlerde asgari kazanç kaybının 390.000.000 TL. olabileceğinin anlaşıldığı, ayrıca hukuka aykırılığı saptanan işlem nedeniyle davacının faaliyetini yürütememesi nedeniyle duyduğu elem ve üzüntü karşılığı manevi tatminin sağlanabilmesi için 50.000.000 TL. manevi tazminat ödenmesi gerektiği gerekçesiyle talep edilen 420.000.000 TL. maddi tazminatın 39.000.000 TL.’lık kısmının, işleme karşı dava açıldığı tarihten itibaren uygulanacak yasal faizi hesaplanarak 50.000.000 TL. manevi tazminatla kabulüne, maddi ve manevi tazminat isteminin fazlaya ilişkin kısımlarının reddine karar verilmiştir.
Davalı idare, davacının kendi kusurlu haraketi nedeniyle komisyoncu karnesinin alınmasına sebep olduğu dolayısıyla faaliyette bulunamadığı dönem için tzminat ödenemeyeceği iddiasıyla kararın temyizen incelenip bozulmasını istemektedir.
İdare ve Vergi Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 3622 sayılı Yasayla değişik 49.maddesinde yer alan sebeblerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen ve yukarıda özetlenen gerekçelere dayalı olarak verilen … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı, usul ve hukuka uygun olup, bozma nedeni bulunmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddine ve anılan kararın onanmasına, 21.6.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.