10. Daire 1998/5208 E. , 2000/5466 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1998/5208
Karar No : 2000/5466
Davacı : …
Vekili : …
Davalı : Başbakanlık – ANKARA
Davanın Özeti : Ceyhan Belediyesi’ne ait işyerlerinde … Sendikası tarafından uygulanmakta olan grevin, Adana ili, Ceyhan ilçesinde meydana gelen deprem felaketi sebebiyle bu yere münhasır olmak ve bu halin devamı süresince yürürlükte kalmak üzere yasaklanmasına ilişkin 15.7.1998 tarih ve 98/11411 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın; yasal koşulların gerçekleşmediği öne sürülerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Kararın yasal düzenlemeye uygun olarak alındığı belirtilerek, davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Depremin niteliği ve grev uygulanan işyerlerinde yürütülen hizmetin özelliği dikkate alındığında, alınan kararın yasal düzenlemeye uygun olduğu sonucuna varıldığından davanın reddi gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Dava; Ceyhan Belediyesine ait işyerlerinde … Sendikası tarafından uygulanmakta olan grevin, Adana İli Ceyhan İlçesinde meydana gelen deprem felaketi sebebiyle bu yere münhasır olmak ve bu halin devamı süresince yasaklanmasına ilişkin 15.7.1998 tarih ve 98-11411 sayılı Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Dosyada mevcut bilgi ve belgelerden Ceyhan Belediyesi ile … Sendikası arasındaki anlaşmazlığın 11.8.1998 tarihinde imzalanan toplu iş sözleşmesi ile sona erdirildiği anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Ceyhan Belediyesi’ne ait işyerlerinde … Sendikası tarafından uygulanmakta olan grevin, Adana ili, Ceyhan ilçesinde meydana gelen deprem felaketi sebebiyle bu yere münhasır olmak ve bu halin devamı süresince yürürlükte kalmak üzere yasaklanmasına ilişkin 15.7.1998 tarih ve 98/11411 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın; yasal koşulların gerçekleşmediği öne sürülerek iptali istenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, taraflar arasında anlaşma sağlanarak, toplu iş sözleşmesinin imzalandığı anlaşılmakta ise de; uyuşmazlığın niteliğine göre dava konusu işlemin olay tarihindeki mevzuat ve hukuki durum çerçevesinde incelenmesi suretiyle uyuşmazlığın çözümü gerektiğinden esasa geçildi.
Anayasa’nın “Grev Hakkı ve Lokavt” başlıklı 54.maddesinin 1.fıkrasında, Toplu İş Sözleşmesinin yapılması sırasında, uyuşmazlık çıkması halinde işçilerin grev hakkına sahip olduğu, bu hakkın kullanılmasının ve işverenin lokavta başvurmasının usul ve şartları ile kapsam ve istisnalarının yasayla düzenleneceği, 4.fıkrasında da grev ve lokavtın yasaklanabileceği haller ve işyerlerinin yasayla düzenleneceği hükme bağlanmıştır.
2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Yasası’nın 31.maddesinde, savaş halinde, genel veya kısmi seferberlik süresince grev ve lokavt yapılamayacağı; yangın, su baskını, toprak ve çığ kayması ve depremlerin verdiği ve genel hayatı felce uğratan felaket hallerinde Bakanlar Kurulu’nun, bu hallerin vuku bulduğu yerlere inhisar etmek ve bu hallerin devamı süresince yürürlükte kalmak üzere, gerekli gördüğü işyerleri veya işkollarında grev ve lokavtın yasak edildiğine dair karar alabileceği, yasağın kaldırılmasının da aynı usule tabi olduğu kuralına yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, 27 Haziran 1998 tarihide Adana ve ilçelerinde meydana gelen 6.3 şiddetindeki depremde Ceyhan ilçesinde de can ve mal kaybı olduğu, evi yıkılan veya hasara uğrayan çok sayıda vatandaşın çadırlarda barındırılmak zorunda kalındığı, davacı sendikanın ise toplu iş sözleşmesinin uyuşmazlıkla sonuçlanması sonucu Ceyhan Belediyesi’ne ait işyerlerinde 13.7.1998 tarihinde grev uygulama kararı aldığı, Ceyhan Belediyesi’nin 6.7.1998 tarih ve 360 sayılı yazısıyla grevin uygulanması halinde çalışmaların duracağını bildirmesi üzerine İçişleri Bakanlığı’nın da 13.7.1998 tarih ve 11645 sayılı yazıyla grevin yasaklanması için konuyu Başbakanlığa ilettiği ve dava konusu kararın alındığı anlaşılmaktadır.
Grevin bir Anayasal hak ve işçi açısından güvence olmasına karşın; meydana gelen depremin niteliği, yürütülen hizmetlerin özelliği, toplumun barınma, sağlık ve moral yönünden içinde bulunduğu sıkıntı ve tehlike ile giderilmesi olanaksız hale gelecek kayıp ve zararlar dikkate alındığında Ceyhan ilçesine münhasır olmak ve bu halin devamı süresince yürürlükte kalmak üzere yasaklanmasında yasaya aykırılık görülmemektedir.
Açıklanan nedenle, yasal dayanağı bulunmayan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına 6.11.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.