Danıştay Kararı 10. Daire 1998/4997 E. 1999/505 K. 15.02.1999 T.

10. Daire         1998/4997 E.  ,  1999/505 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1998/4997
Karar No : 1999/505

Temyiz Eden (Davalılar): 1) …
Vekili : …
2) …
Karşı Taraf (Davacı) : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Tazminat ödenmesi istemiyle açılan dava sonucunda … İdare Mahkemesince davacının tazminat isteminin kabulü yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın davalı idarelerce temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Dava konusu uyuşmazlıkta, davacının sahibi olduğu besi ahırında meydana gelen yangına dayalı olarak oluşan zararın tazmini istenildiğine göre; öncelikle, yangının çıkış sebebi, olayın ihbarı üzerine yangın mahalline süresinde intikal edilip edilmediği hususlarının açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Davalı idarelerin olayda bir kusuru bulunduğundan sözedebilmek için, meydana gelen zararla idarelerin eylemi arasında bir illiyet bağı olduğunun açıkça ortaya konulması gerekmekte olup, bu ise, yukarıda belirtildiği gibi yangın ihbarıyla ilgili kayıtların, yangının çıkış nedenini ortaya çıkarabilecek olan itfaiye raporlarının getirtilmesinden sonra belirlenebilecek bir husustur.
Belirtilen inceleme yapılmaksızın olayda davalı idarelerin kusuru bulunduğunun kabulü suretiyle eksik incelemeye dayalı olarak verilen kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Dava; davacıya ait … Kasabası … mevkiinde bulunan büyükbaş hayvan ahırında çıkan yangında 57 adet büyükbaş hayvanın telef olduğu, 30 ton hayvan kepeği, 10 ton Arpa, 80 ton saman ile 4 adet ahır,2 adet çoban evi ve bir adet değirmenin yanarak kullanılamaz hale geldiği, dolayısıyla idarelerin hizmet kusuru bulunduğu ileri sürülerek toplam 9.786.314.880.-lira zararın olay tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.
Açılan bu dava sonucunda, … İdare Mahkemesince, davacı tarafça olaya neden olan yangının çıkış sebebi ve zarar miktarı konusunda … Sulh Hukuk Mahkemesinin E:… sayılı D.İş dosyasında tespit ve bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, bu inceleme sonunda düzenlenen ve hükme esas alınabilecek nitelikte görülen uzman bilirkişi raporlarından 20.8.1996 tarihli Elektrik, Elektronik Mühendisi raporunda; özet olarak, şebeke direğinden enerjinin alüminyum klemensler yardımıyla direk olarak alındığı, oysa şapkalı sigortalar yardımı ile alınması gerektiği, durum böyle olunca, AG akım şebekesinde oluşan dalgalanma ve meydana gelebilecek darbelerin havai hat iletkeninin ısınmasına ve hattın yanmasına sebep olabileceği ve olduğu, yangın başladıktan sonra belediye itfaiyesinin binadaki mevcut enerjiyi kesmeden su sıkarak müdahale etmesinin hayvanların ölümüne sebebiyet verdiği, ısınan iletkenin gevşemesi ve yere doğru sehim vermesi ile havai hat iletkeninin davacıya ait ahırın sac çatı ile temasını sağladığı, fazlardan birinin sac çatıya değmesi ve daha sonra sıkılan su ile iletkenlik sağlanması, zincir halkalarla boyunlarından bağlı olan hayvanların yer ile irtibatlı olmaları sonucu davacının zararına neden olan olayın meydana geldiğinin belirtildiği, sözkonusu bilirkişi raporunda tarafların kusurluluk durumları ve oranları belirtilmediğinden 11.3.1998 tarihli ara kararı ile bu hususun aynı bilirkişiden sorulduğu, ara kararına cevaben alınan 7.5.1998 tarihli ek bilirkişi raporunda; önceki rapordaki açıklamalar doğrultusunda, davacının ahırında çıkan yangında, enerjiyi kesmeden su sıkan Belediye İtfaiye ekibinin olaydaki kusur oranının % 20 olduğunun, binaya giden enerjiyi hatalı veren ve kesme yetkisine sahip olan TEDAŞ’ın kusur oranının ise % 80 olduğunun belirtildiği, bu durumda, davacının hayvan ahırında meydana gelen ve dava konusu zararına neden olan yangının çıkmasında davalı idarelerden … Elektrik Dağıtım Müessesesinin % 80, olay yerinde yangınları söndürmekle görevli bulunan … Belediye Başkanlığının ise % 20 oranında kusurlu olduklarının anlaşıldığı, davacının besi ahırının içinde bulunan hayvanlarla birlikte yanması nedeniyle meydana gelen zararının … Sulh Hukuk Mahkemesinin E:… D.İş dosyasındaki tespit ve inceleme sırasında uzman bilirkişiler aracılığıyla belirlendiği, sözkonusu inceleme sonucunda inşaat mühendisi tarafından düzenlenen raporda; davacının ahırının yanması nedeniyle 5.547.877.380.-lira zararının olduğunun, veteriner hekim raporunda ise, 42 adet hayvanın zayi olduğu belirtilerek, hayvanlarla birlikte davacının çıkan yangın sırasında yanan kepek, arpa ve samanlar birlikte toplam 4.238.437.500.-lira zararın olduğunun tespit edildiği, davacının toplam zararının istemi gibi 9.786.314.880.-lira olduğunun anlaşıldığı, bu durumda, davalı idarelerin hizmet kusuru sonucu davacının ahırında çıkan yangın nedeniyle davacının uğradığı toplam zararın davalı idarelerce kusurları oranında tazmini gerektiği gerekçesiyle 9.786.314.880.-lira maddi tazminatın % 80’lik kısmını oluşturan 7.829.051.904.-lirasının davalı idarelerden TEDAŞ … Elektrik Dağıtım Müessese Müdürlüğünce tazminat istemiyle bu idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine, % 20’lik kısmını oluşturan 1.957.262.976.-lirasının ise davalı idarelerden … Belediye Başkanlığı tarafından tazminat istemiyle bu idareye başvuru tarihinden itibaren
işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Anılan İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın; usul yönünden, davanın adli yargıda görülmesi gerektiği, dava açma süresinin geçirilmiş olması nedeniyle davada süre aşımı bulunduğu, esas yönünden ise, yangın elektrikle ilgili olmadığından çarpılma olayının meydana gelmediği, hayvanların tamamen yangın ve duman neticesi telef olduğu ileri sürülerek davalı idarelerden TEDAŞ … Elektrik Dağıtım Müessese Müdürlüğünce; olayın haber verilmesi üzerine itfaiye ekiplerince gerekli kontrolün yapılarak yangın söndürme faaliyetine başlandığı, Belediyenin % 20 oranında kusurlu olduğu yolundaki ve zarara ilişkin bilirkişi raporlarının hükme esas alınabilecek nitelikte olmadığı ileri sürülerek diğer davalı … Belediye Başkanlığınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
İdare ve Vergi Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 3622 sayılı Yasayla değişik 49.maddesinde yer alan sebeblerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen ve yukarıda özetlenen gerekçelere dayalı olarak verilen … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı, usul ve hukuka uygun olup, bozma nedeni bulunmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddine ve anılan kararın onanmasına, 15.2.1999 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

AZLIK OYU :
Kamu hizmetlerinin yerine getirilmesiyle yükümlü olan idarenin hizmet kusurundan bahsedebilmek için kamu hizmetinin kuruluş ve işleyişindeki düzensizliği ortaya koymak gerekmektedir.
Gerekli önlemlerin alınmaması, geç alınması veya gereği gibi alınmaması hallerinde idarenin sorumluluğu sözkonusudur. İdarenin hukuki sorumluluğunun belirlenebilmesi için önce bir zararın varlığı, zararı doğuran eylem veya işlemin idareye yüklenebilir olması ve zararla idari eylem veya işlem arasında illiyet bağının bulunması koşullarının varlığı aranmalıdır.
Bakılan uyuşmazlıkta, davacının sahibi olduğu besi ahırında meydana gelen yangına dayalı olarak bir zarar oluştuğuna göre, davalı idarelerin olayda bir kusuru bulunup bulunmadığından sözedebilmek için; öncelikle bu yangının oluşumu, yangının ihbarı üzerine olay yerine süresinde intikal edilip edilmediği hususlarının açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Bu ise, yangın ihbarıyla ilgili kayıtların, yangının çıkış nedenini ortaya koyabilecek itfaiye raporlarının getirtilmesinden sonra belirlenebilecek bir husustur. Meydana gelen zararla idarelerin eylemi arasındaki illiyet bağının kurulabilmesi için gerekli olan bu inceleme yapılmaksızın olayda idarelerin tazmin sorumluluğu bulunduğu gerekçesiyle verilen temyize konu kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Belirtilen nedenle, davalı idarelerin temyiz isteminin kabulüyle, İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği görüşüyle aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyoruz.