10. Daire         1998/4 E.  ,  2001/566 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1998/4
Karar No : 2001/566

Temyiz Eden (Davacılar) : 1- …
2- …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : …
İstemin Özeti : .. Valiliği Zührevi Hastalıklar ve Fuhuşla Mücadele Komisyonunun 19.1.1996 tarih ve 5 sayılı kararının iptali istemiyle açılan dava sonucunda … İdare Mahkemesince davanın reddi yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın davacılar tarafından temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Davacılardan …’ın başvurusunun, “Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü”nün 52.maddesinde öngörülen inceleme usulü uygulanmadan ve gerekçesiz olarak reddi yolunda tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından mahkeme kararının davanın esastan reddine ilişkin kısmının bozulması, diğer davacı yönünden ise ehliyetten reddine ilişkin kısmının onanması gerekeceği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
2577 sayılı Yasanın 17.maddesi uyarınca davacıların duruşma istemi uygun bulunmayarak işin esasına geçildi.
Dava, … Valiliği Zührevi Hastalıklar ve Fuhuşla Mücadele Komisyonunun 19.1.1996 tarih ve 5 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesi; dava konusu işlemin, davacılardan …’ın … merkezde bulunan … nolu Genelevi işletmek için tarafına ruhsat verilmesi istemiyle yaptığı başvuru üzerine tesis edildiğinden …’un dava konusu işlemle menfaat ilişkisi bulunmadığı sonucuna varılarak … yönünden davanın esasının incelendiği, uyuşmazlık konusu genelevin çalıştırılmasında fenni yönden sakınca bulunup bulunmadığının araştırılması amacıyla yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda sonuç olarak, söz konusu binaların şimdiki haliyle gerek çevresel ve gerekse iç donanım açısından genelev açılması için yeterli hijyenik koşullara sahip olmadığı, ayrıca Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğünün 81. Ve 53.maddelerinde öngörülen koşulların ve iskan ruhsatının bulunmadığının belirtildiği, bu durumda, fenni yönden uygun bulunmayan genelevin açılmaması yönünde tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacılardan … bakımından davanın ehliyet yönünden reddine, diğer davacı … yönünden de davanın esastan reddine karar vermiştir.
Davacılar tarafından, hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek anılan mahkeme kararının temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Genelev açılarak işletilmesi istemiyle idari makamlara yapılan başvuru üzerine izlenecek yol “Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü”nün 52.maddesinde belirlenmiştir. Anılan maddede; dilekçeyi alan makamın, bunları ekleri ile birlikte Zührevi Hastalıklar ve Fuhuşla Mücadele Komisyonuna göndereceği, komisyonca görevlendirilecek sağlık ve icra kısmı memurlarından müteşekkil bir heyetin, dilekçede ismi geçen kimseler hakkında gereken incelemeyi süretle yapıp genelev olacak binayı gördükten sonra inceleme ve görgü sonuçlarını komisyona bir raporla bildireceği, genelev olacak yerin ve bu evi açmak isteyenin ve burada sanatını yapacak kadınların durumları Tüzük hükümlerine uygun ise, dilekçe sahibinin isteğinin komisyonca kabul edilmesinden ve en büyük mülkiye amirince onaylanmasından sonra bu yerin açılmasına polisçe müsaade edileceği öngörülmüştür.
Dava dosyasının incelenmesinden, …’ın 26.4.1995 tarihli dilekçeyle … Valiliğine başvurarak faaliyette bulunmayan … Nolu Genelevi işletmeye açıp çalıştırma isteğinde bulunduğu, durumu incelemeye başlayan Zührevi Hastalıklar ve Mücadele Komisyonunun 6.6.1995 tarih ve 5 sayılı yazıyla … Belediye Başkanlığından, … Nolu Genelevin açılmasında Belediyece sakınca olup olmadığının bildirilmesinin istenildiği, 26.6.1995 tarihli cevabi yazıda, … Nolu Genelevin yapılan fenni muayenesinde fenni yönden yeterli olmadığının görüldüğünün ve açılmasının Belediyelerince sakıncalı bulunduğunun belirtildiği, bunun üzerine Zührevi Hastalıklar ve Fuhuşla Mücadele Komisyonunda konunun görüşülerek fenni yönden açılmasının sakıncalı olduğu görülen … Nolu Genelevin işletmeye açılmasının uygun olmayacağı yolunda 7.8.1995 tarih ve 41 sayılı kararın verildiği, … tarafından Merkez … Nolu Sağlık Ocağı Tabipliğinden; 13.12.1995 tarihinde yerinde yapılan inceleme sonucunda eksikliklerin giderilmiş olduğu ve buranın genelev olarak açılıp çalıştırılmasında sıhhi açıdan bir sakınca görülmediği yolunda 32 sayılı raporun alındığı, ardından bu kişi tarafından raporla birlikte 22.12.1995 tarihli dilekçeyle anılan Komisyona başvurulması üzerine, Komisyonca, 7.8.1995 tarih ve 41 sayılı kararın değiştirilmesine gerek olmadığına ilişkin 19.1.1996 tarih ve 5 sayılı dava konusu kararın verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, genelev açılması isteğiyle yapılan başvuru üzerine, anılan Tüzüğün 52.maddesinde öngörülen şekilde, Komisyonca oluşturulacak heyet tarafından genelev olacak binanın görülerek inceleme ve görgü sonuçlarını içeren raporun Komisyona sunulması ve bunun üzerine konunun görüşülerek bir karar verilmesi gerekirken, Belediye Başkanlığından görüş sorularak verilen cevap doğrultusunda ve gerekçesiz olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, temyize konu mahkeme kararının davanın esastan reddine ilişkin kısmında hukuki isabet görülmemiştir.
Mahkeme kararının, diğer davacı yönünden davanın ehliyet yönünden reddine ilişkin kısmında ise hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Yasanın 49.maddesine uygun bulunan davacılardan …’ın temyiz isteminin kabulüyle … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının davanın esastan reddine ilişkin kısmının bozulmasına, diğer davacı …’un temyiz isteminin reddiyle anılan kararın davanın bu davacı bakımından ehliyet yönünden reddine ilişkin kısmının onanmasına 14.2.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.