10. Daire         1998/2903 E.  ,  1998/2701 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1998/2903
Karar No : 1998/2701

Temyiz Eden (Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Emekli Sandığından emekli olan davacının çocuklarına sağlık karnesi verilmesi yönündeki başvurunun, çocukların babasının Sosyal Sigortalar Kurumuna bağlı olduğundan bahisle reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan dava sonucunda … İdare Mahkemesince davanın reddi yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yerinde olmadığı ileri sürülen temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Davacının prim ödemek suretiyle yararlandığı sağlık yardımı hakkından, emekli olduktan sonra çocuklarının yararlandırılmaması yönündeki işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı görüşüyle temyize konu idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : 657 sayılı “Devlet Memurları Kanunu”nun Hastalık Sigortası” başlıklı 188 nci maddesinin (b) bendinde Devlet memurlarının bakmakla yükümlü oldukları çocuklarının hastalık sigortasından yararlanacakları kabul edilmiştir.
Diğer taraftan; 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun geçici 139 ncu maddesinde “Aşağıda sayılanlar, Kanunla düzenlenecek genel sağlık sigortası kapsamına alınacakları tarihe kadar…. muayene ve tedavi ettirilirler” hükmü getirildikten sonra (b) bendinde (a) bendinde sayılanların 5434 sayılı kanunun 67 ncı maddesinde belirtilen ve kanunen bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri” denilmiş, bu bend hükmünün atıfta bulunduğu 5434 sayılı Kanunun 67 nci maddesinin (c) bendinde “Çocuklar” denilmiştir.
Yukarıda metinleri açıklanan madde hükümlerinin beraberce incelenmesinden anlaşılacağı üzere Devlet memurlarının emeklilerinin çocuklarının muayene ve tedavi hakkı yönünden Devlet memurunun cinsiyetine dayalı herhangibir ayırım bulunmamaktadır.
Öte yandan Medeni kanunun 263 üncü maddesi hükmüne göre çocuğunun velayetine sahip olan ananın sahip olduğu bütün olanakları toplumdaki sosyal ve ekonomik gelişmelere ve kadın haklarının ulaştığı düzeye uygun olarak çocuğu için kullanması gerek aile yapısının ve gerekse yasal düzenlemelerin gereğidir.
Bu durumda; Devlet memuru olarak çalışırken çocuğu için sağlık olanaklarından yararlanan annenin emekli olduktan sonra bu olanaktan T.C. Emekli Sandığı Hükümlerine göre yararlanması, davacı ile T.C. Emekli Sandığı arasındaki ilişkiden kaynaklanmakta olup, Medeni Kanunun 152 nci maddesinde yer alan hükmün T.C. Emekli Sandığına prim ödemek suretiyle 5434 sayılı Kanun Hükümlerinden yararlanan Devlet memuru kadının bu ilişkiden doğan haklarını bertaraf etmez aksi bir anlayış 5434 sayılı kanundaki bütün haklardan faydalanmak için prim ödeyen kadın iştirakçinin zamanı gelince bu haklardan olan ile ilgili olmayan Medeni Kanun hükümlerine göre yararlanamaması gibi adil olmayan bir sonuç doğurur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünüldü.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Dava; Emekli Sandığından emekli olan davacının çocuklarına sağlık karnesi verilmemesi yönündeki işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
…İdare Mahkemesi; 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun Geçici 139.maddesinde emekli aylığı bağlanmış olanlar ile bunların aynı Yasanın 67.maddesinde belirtilen ve kanunen bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin kanunla düzenlenecek genel sağlık sigortası kapsamına alınacakları tarihe kadar hastalanmaları halinde muayene ve tedavi ettirileceklerinin belirtildiği, özel kanunları gereğince sağlık yardımından faydalananların bu madde hükmünden yararlanamayacakları kuralının bulunduğu, bu kural gereğince özel kanunları gereğince sağlık yardımından faydalananların muayene ve tedavilerinin davalı Sandıkça yaptırılmasının mümkün bulunmadığı, olayda Sosyal Sigortalar Kurumuna bağlı olarak çalışan babalarından dolayı anılan kurumun sağlık ve tedavi yardımlarından yararlanmaları gereken davacının çocuklarının davalı Sandıktan emekli aylığı alan annelerinden dolayı davalı Sandığın sağlık ve tedavi yardımlarından yararlandırılmamalarında mevzuata aykırılık bulunmadığı, öte yandan Medeni Kanunun aile hukukuna ilişkin hükümleri gereği sağlık yardımından yararlanmaları bakımından çocukların öncelikle babalarının statüsüne tabi olmaları, babaları dolayısıyla hiçbir sağlık yardımı alamadıkları takdirde annelerinin statüsünden yararlanmalarının gerekeceği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.
Davacı; çalışırken çocuklarının kendisinden dolayı sağlık yardımından yararlandırıldığı, olayda hakların yarışmasının sözkonusu olduğu, çocuklarının Sosyal Sigortalar Kurumu’ndan sağlık yardımı almadığı iddialarıyla anılan kararın temyizen incelenip bozulmasını istemektedir.
İdare ve Vergi Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 3622 sayılı Yasayla değişik 49.maddesinde yer alan sebeblerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen ve yukarıda özetlenen gerekçelere dayalı olarak verilen …İdare Mahkemesinin … tarih E:…, K:… sayılı kararı, usul ve hukuka uygun olup, bozma nedeni bulunmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddine ve anılan kararın onanmasına, 18.6.1998 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY :
Uyuşmazlık konusu olayda, davacının çocukları Emekli Sandığının sağlık yardımından babalarının SSK’na bağlı olarak çalışmasından dolayı çocuklarının sağlık yardımının da SSK tarafından karşılanacağından bahisle yararlandırılmamaktadır.
5434 sayılı Yasanın konuya ilişkin düzenleme yapan geçici 139.maddesinde Sandıktan emekli aylığı alanların kendilerinin ve bakmakla yükümlü oldukları karı, koca, çocuklar, ana ve babalarının Sandık tarafından muayene ve tedavi ettirilecekleri kuralı yer almaktadır.
Emekli Sandığından emekli aylığı alan davacının Medeni Kanunun 263.maddesi gereğince çocukları üzerinde kocasıyla birlikte velayet icra etme hakkı bulunması dolayısıyla çocuklarına kanunen bakmakla yükümlü olduğunun kabulü gerekmektedir. Durum böyle olunca davacının çocuklarının Emekli Sandığının sağlık yardımından yararlandırılmasını istemeye hakkı bulunmakta olup, bu yoldaki başvurusunun reddinde hukuka uyarlık bulunmamakta iken davanın reddine karar veren temyize konu kararın bozulması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyorum.