Danıştay Kararı 10. Daire 1998/1439 E. 1998/6580 K. 10.12.1998 T.

10. Daire         1998/1439 E.  ,  1998/6580 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1998/1439
Karar No : 1998/6580

Temyiz Eden (Davacı) : …
Karşı Taraf (Davalı) : T.C.Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü – ANKARA
Vekili : …
İstemin Özeti : Davacı, … İdare mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
Savunmanın Özeti : Yerinde olmadığı ileri sürülen temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : 5434 Sayılı Yasanın ek 15 nci maddesinde tanımlanan “Personel Kanunu” niteliğini davalı yönünden taşımayan 2954 sayılı “Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu” nun 11.maddesinin son fıkrasının verdiği yetkiye dayanan Bakanlar Kurulu 11.6.1988 tarihli kararıyla, TRT Kurumunun Yönetim Kurulu üyelerine verilecek ücreti, en yüksek devlet memuru aylığı (ek gösterge dahil) tutarında aylık ücret ile bu tutarın %100’ü oranında verilecek tazminat toplamına eşit miktar üzerinden belirlenmesine karar vermiştir.
5434 sayılı Yasanın ek 48/b maddesinde; aylıkların personel kanunlarına göre almayan iştirakçilere, ifa ettikleri görevleri itibariyle Devlet Memurları Kanununa göre girebilecekleri sınıflardaki benzer görevlerin, aynı kadro, unvan ve derecesi için belirlenmiş ek göstegelerin uygulanacağı belirtilmektedir.
Bu durumda, TRT Kurumu Yönetim Kurulu üyeliği yapan davacı hakkında 5434 sayılı yasanın ek 48/b maddesine dayanılarak ek göstege uygulanarak emekli aylığı ödenmesinde Yasaya aykırılık yoktur.
Öte yandan, en yüksek devlet memuru aylığının ödenecek ücretinin tanımında kullanılmış olması davacının bu görev için öngörülen ek göstergeli tutardan yararlanmaması anlamına gelmediği gibi, bu, 657 sayılı Yasanın ek gösterge düzenlemesine aykırı olup, bu görevi için ek göstege belirlemeyen davacı hakkında Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı’nın 1.5.1998 tarihli yazısında değinilen 5434 sayılı Yasanın ek 67.maddesinin uygulanmasına imkan bulunmamaktadır.
Bu nedenle, davacının temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının aktarılan gerekçelerle onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Uyuşmazlık, TRT Yönetim Kurulu üyeliği yaptıktan sonra TC. Emekli Sandığından emekli olan Yönetim Kurulu Üyeleri için Bakanlar Kurulu kararında öngörülen ek göstergenin uygulanıp uygulanmıyacağı hususundan doğmuş bulunmaktadır.
2954 sayılı Yasanın 11.maddesinin son fıkrasında, Yönetim Kurulu üyelerine verilecek ücretlerin, Bakanlar Kurulu kararnamesiyle saptanacağı hükmü yer almıştır. Bakanlar Kurulunun 1.6.1988 tarih ve 13011 sayılı kararıyla da Yönetim Kurulu üyelerine verilecek ücretin en yüksek Devlet memuru aylığının ek göstergesi dahil olarak hesaplanacağı öngörülerek Yönetim Kurulu üyelerine en Yüksek Devlet memuru aylığının ek göstergesinin de verilmesi gerektiği kabul edilmiştir. Yukarıda da belirtildiği üzere sorun Yönetim Kurulu Üyeliği görevinin devamı süresince uygulanan bu ek göstergenin emekli aylığına da yansıyıp yansımayacağından kaynaklanmaktadır.
TRT Yönetim Kurulu üyeliği 5434 sayılı Yasanın 12/II-b. maddesi uyarınca Sandıktan faydalananlar arasında kabul edilmiştir. 2954 sayılı Yasada TRT Kurumu personeline ilişkin hükümler Yasanın Beşinci Bölümünde yer almış ve burada Yönetim Kurulu Üyelerine yer verilmemiştir. Dolayısıyla 2954 sayılı Yasa Yönetim Kurulu üyeleri yönünden “Personel Kanunu” niteliğinde kabul edilemez. 5434 sayılı Yasanın ek 48/b maddesinde ise aylıklarını Personel Kanunlarına göre almıyan iştirakçilere genel idare hizmetleri sınıfında görev yapan genel müdürler için belirlenen ek gösterge rakamını geçmemek üzere, ifa ettikleri görevleri itibariyle, Devlet Memurları Kanununa göre girebilecekleri sınıflardaki benzer görevlerin aynı kadro, ünvan veya derecesi için belirlenmiş ek göstergelerin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Maddenin (a) ve (b) bentlerinin birlikte değerlendirilmesinden, aylıklarını Personel Kanunlarına göre almıyan iştirakçilere emekli keseneğine esas aylık derece ve kademelerinin gösterge rakamlarına çalıştıkları sırada uygulanan ek gösterge rakamlarının emekli aylığına da eklenmesinin hukuken olanaklı olmadığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla, 5434 sayılı Yasanın Ek 48/b maddesi uyarınca davacıya 657 sayılı Yasanın 43/B bendinin uygulanması suretiyle ek göstergesinin saptanmasında hukuka aykırı bir yön görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteğinin reddiyle İdare Mahkemesi kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
2577 sayılı Yasanın 17/2 maddesi uyarınca duruşma istemi yerinde görülmeyerek esasa geçildi;
2954 sayılı Yasanın 11.maddesi uyarınca atandığı 28.3.1984 tarihinden görev süresinin sona erdiği 28.3.1988 tarihine kadar TRT Kurumu Yönetim Kurulu Üyeliği görevini yürüten davacı, bir süre de serbest avukatlık yaptıktan sonra 20.9.1991 tarihinde emekliye ayrılmıştır.
25 yıl 1 ay 29 gün hizmet süresi nedeniyle 1.derecenin 2.kademesine intibakı yapılan davacıya 1.10.1991 tarihinden itibaren 657 sayıl Yasaya ekli II sayılı cetvelde “yönetim kurulu üyeleri” için öngörülen ek gösterge tutarı da uygulanarak emeklilik aylığı bağlanmıştır.
TRT Kurumu Yönetim Kurulu Üyelerine uygulanacak ücretin, 2954 sayılı Yasanın 11.maddesine dayanan 1.6.1988 tarihli Bakanlar Kurulu Kararıyla, en yüksek Devlet Memuru aylığı (ek gösterge dahil) tutarında aylık ücret ile bu tutarın %100’ü oranında verilecek tazminat toplamının eşti miktarı olarak belirlenmesi sonrasıda, emeklilik aylığına 657 sayılı Yasanın eki I sayılı cetvelde “Başbakanlık Müsteşarı” için öngörülen ek gösterge; bu isteğinin reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı dava görülmekte iken, emekli aylıklarına uygulanan davacı hakkında bu defa, 5434 sayılı Yasanın 48/b maddesine dayanıldığından bahisle uygulanan ek gösterge düşürülerek 353.500.000 liranın adına borç çıkartılmasına ilişkin işlem tesis edilmiştir.
Anılan işlemin iptali istemiyle açılan dava, … İdare Mahkemesince, TRT Kurumu Yönetim Kurulu Üyelerinin alacağı ücreti belirleyen 1.6.1988 tarihli Bakanlar Kurulu Kararının davacının yönetim kurulu üyeliğinin sona ermesinden sonra alındığı, bu karar ile belirlenen ücret üzerinden davacının aylık almadığı gibi emekli kesenek ve karşılğıda ödenmediği gerekçesiyle reddedilmiştir.
Davacı, hukuka aykırı olduğunu ileri sürdüğü anılan kararın temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
5434 sayılı “T.C.Emekli Sandığı Kanunu”nun ek 48.maddesinin (b) fıkrasında, aylıklarını Personel Kanunlarına göre almayan iştirakçilere, genel idare hizmetleri sınıfında görev yapan genel müdürler için belirlenen ek göstege rakamını geçmemek üzere, ifa ettikleri görevler itibariyle Devlet Memurları Kanununa göre girebilecekleri sınıflardaki benzer görevlerin aynı kadro, unvan ve derecesi için belirlenmiş ek göstegelerin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Yasanın ek 15.maddesinde, bu Kanunda geçen “Personel Kanunları” deyiminin; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 926 sayılı Türk Silahlar Kuvvetleri Personel Kanunu ve bunların ek ve tadillerini, bu Kanunlara tabi olmayan kamu personelinin aylık ve sair özlük haklarını düzenlemek üzere çıkarılacak kanunları ifade edeceği belirtilmektedir.
Tarafsız bir kamu tüzel kişiliği olarak Türkiye Radyo Televizyon Kurumunun en yüksek karar ve yönetim organı olan yönetim kurulunun üyelerinin seçimi, atanması, oluşumu ve alacağı ücretler 2954 sayılı Yasanın 11.maddesinde belirtilmiştir.
2954 sayılı “Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu”nun amacı 1.maddesinde, Radyo ve televizyon yayınlarının düzenlenmesine, Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulunun ve Türkiye Radyo Televizyon Kurumunun kuruluş görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin esas ve usulleri belirlemek olarak açıklanmış, 2.maddesinde bu Yasanın, elektromanyetik dalga yoluyla yurt içine ve yurt dışına yapılan radyodifizyon ve televizyon yayınları ile ilgili hususları kapsadığı belirtilmektedir.
2954 sayılı Yasanın; her ne kadar Beşinci Bölümünde, Yönetim Kurulu üyeleri dışındaki personelin özlük ve sair haklarını düzenleyen hükümler yer almakta ise de; 5434 sayılı Yasanın yukarıda aktarılan ek 15.maddesinde tanımlandığı biçimiyle, TRT Kurumunun yönetim kurulu üyeleri yönünden Personel Kanunu olarak nitelendirilmesine olanak görülmemektedir.
Bu durumda, TRT Kurumu Yönetim Kurulu üyeliği yapmış olan davacının emekli aylıklarına, 5434 sayılı Yasanın ek 48/b maddesi uyarınca ek göstege uygulanmasına ilişkin işlemde Yasaya aykırılık bulunmamaktadır.
Ancak, davacının, emekli aylıklarına uygulanan ek göstergenin yükseltilmemesine ilişkin işlemin iptali ve parasal haklarının ödenmesi için açtığı dava görülmekte iken davalı idarenin davacının emekli aylıklarına en yüksek Devlet memuru aylığı için öngörülen ek göstege tutarını uyguladığı ve maaş farklarını ödediği, bu sebeple, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, davanın, dava konusu işlemin 31.10.1991, 1.1.1992 ve 1.1.1993 tarihinden itibaren ek göstegenin yükseltilmemesi işleminin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davanın, dava konusu işlemin 1.1.1994 ve 1.1.1995 tarihinden itibaren ek göstergenin yükseltilmemesi işleminin iptali isteminin ise reddine karar verilmiştir.
Bu durumda davalı idarenin, davayı kabul ederek emekli aylıklarına uyguladığı ek göstege tutarı nedeniyle davacıya ödediği maaş farklarını davacının adına borç çıkartarak geri istemesinde, işlemini geri almasını benimseyerek gördüğü davayı sonuçlandıran yargı yerinin kararını etkisiz ve uygulanamaz hale getirmesi nedeniyle hukuka uygun bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, İdare Mahkemesince, davacı adına maaş farklarının borç çıkartılmasına ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararıyla benimsenerek davayı sonuçlandırmasına neden olan işlem nedeniyle davacıya ödenen kısmının geri alınmasına yönelik bölümünün iptali gerekirken davanın bu kısmınında reddinde isabet yoktur.
Açıklanan nedenlerle davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, 1.4.1992 – 30.9.1993 tarihleri arasında fazla ödendiği ileri sürülen aylık tutarlarının davacı adına borç çıkartılması işleminin iptaline yönelik davanın reddine ilişkin kısmının bozulmasına, davacının temyiz isteminin reddine, İdare Mahkemesi kararının, bozulan kısım dışında kalın bölümünün yukarıda yazılı gerekçeyle onanmasına, dosyanın, bozulan kısmı hakkında yeniden bir karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine 10.12.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.