10. Daire 1997/5359 E. , 2000/1459 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1997/5359
Karar No : 2000/1459
Temyiz Eden (Davalı) : …
Karşı Taraf (Davacı) : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Davacı şirketin kiracısında bulunan …, … Caddesi … numaralı adresdeki işyeri hakkında 3091 sayılı Yasa uyarınca verilen 18.4.1996 tarih ve 96/23 sayılı men’i müdahale kararının iptali ve bu işlem nedeniyle uğranıldığı belirtilen zararın tazminen ödenmesi istemiyle açılan dava sonucunda … İdare Mahkemesince; dosyanın incelenmesinden, söz konusu işyerinin 1.8.1995 başlangıç tarihli sözleşme gereğince davacıya kiralanmak suretiyle on aylık kira bedeli peşin tahsil edilerek teslim edildiği, işyerinin bulunduğu apartman yöneticisince apartman giderlerine ait makbuzların, kiracının yerinde bulunmaması sebebiyle mal sahibine gönderilmesi üzerine, mal sahibince işyerinde zaman zaman … isimli bir şahsın görüldüğü belirtilerek bu şahsın müdahalesinin önlenmesi istemiyle yapılan başvuru üzerine yaptırılan soruşturma sonucunda dava konusu kararın verildiğinin anlaşıldığı, şikayetçi konumunda bulunan davacının işyerinde herhangi bir zilyedliğinin bulunmadığı, bu durumda, 3091 sayılı Kanunun Uygulama Şekli ve Esaslarına Dair Yönetmeliğin 21.maddesine göre müdahalenin men’i yolundaki istemin reddi gerekirken aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı, öte yandan, davacı şirket tarafından dava konusu işlem nedeniyle zarara uğranıldığı belirtilerek tazminat istenilmekte ise de, tazminat istemine konu olan büro eşyalarının tahrip olduğu, ev sahibi tarafından teslim edilmediği veya eksik olarak teslim edildiği yolunda bir tespit ve iddia olmadığından maddi tazminat istenilmesinin yerinde olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali, tazminat isteminin reddi yolunda verilen …. Tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, iptale yönelik kısmının hukuka aykırı olduğu savıyla davalı idare tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Olayda fuzili işgal olup olmadığının saptanması gerekmekte olup, bu husus araştırılmadan mal sahibinin taşınmazı kiraya verdiği ve bu nedenle zilyetliğinin bulunmadığı gerekçesiyle İdare Mahkemesince verilen kararın işlemin iptaline yönelik kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : 6570 sayılı Yasanın 12.maddesinin son fıkrasında,bu Yasa kapsamındaki taşınmazların işgali halinde fuzuli şagiller hakkında 3091 sayılı Yasa (eski 5917) hükümlerinin uygulanmasının da istenebileceği öngörülmüştür.Dolayısıyla 6570 sayılı Yasa kapsamındaki taşınmaz mallarla ilgili 3091 sayılı Yasa uygulamasında fiili zilyetliğin değil,fuzuli işgalin olup olmadığının saptanması gerekmektedir.
3091 sayılı Yasanın Uygulama Şekil ve Esaslarına Dair Yönetmeliğin 15.maddesine göre de,konut,dükkan,depo,ahır gibi yapılarda bu Yasanın uygulanabilmesi,taşınmazın fuzulen işgal edilmiş olmasına bağlıdır.Yasa ve Yönetmeliğin bu açık hükümlerine karşın İdare Mahkemesinin taşınmaz mal sahibinin kiraya verdiği taşınmaz üzerinde bir zilyetliği olmadığından,mecurun kiracı dışında bir şahıs tarafından işgal edildiğinden bahisle yaptığı başvurunun reddi gerekirken men kararı verilmesinde isabet bulunmadığı gerekçesiyle işlemi iptal etmesinde mevzuata uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenle temyiz isteğinin kabulüyle olayda fuzuli işgal olup olmadığı araştırıldıktan sonra sonucuna göre karar verilmek üzere İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanunun 12.maddesinin son fıkrasında, bu yasa kapsamındaki taşınmazların fuzuli şagilleri hakkında 5917 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasının istenebileceği öngörülmüştür. 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanunun 20.maddeleriyle 5917 sayılı Gayrimenkule Tecavüzün Def’i Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılarak bu Kanunun yerini söz konusu 3091 sayılı Kanun almıştır.
3091 sayılı Yasanın Uygulama Şekil ve Esaslarına Dair Yönetmeliğin 15.maddesinde ise, konut, dükkan, depo, ahır gibi damlı yapılarda bu Kanunun uygulanabilmesi taşınmazın fuzulen işgal edilmiş olmasına bağlı kılınmıştır.
Yukarıdaki hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, 6570 sayılı Yasa kapsamındaki taşınmaz mallarla ilgili 3091 sayılı Yasa uygulamasında hakkında şikayette bulunulanın fuzuli şagil durumunda olup olmadığı önem taşımaktadır.
Bu durumda, olayda fuzuli işgal olup olmadığının tespit edilerek bir karar verilmesi gerekirken, mal sahibinin kiraya verdiği taşınmaz üzerinde zilyedliği bulunmadığından bahisle müdahalenin meni yolunda yaptığı başvurunun reddedilmesi gerektiği gerekçesiyle işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Yasanın 49.maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne, …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının iptale ilişkin bölümünün bozulmasına, yeniden karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 12.4.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.