10. Daire         1997/316 E.  ,  1998/5051 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1997/316
Karar No : 1998/5051

Davacı : …
Vekili : …
Davalı : Sanayi ve Ticaret Bakanlığı – ANKARA
İstemin Özeti : 26.11.1996 tarih ve 22829 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yurt İçinde Fuar, Sergi ve Panayır Düzenlenmesine Dair yönetmeliğin Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Yönetmeliğin 1.maddesinin 1.fıkrasının; yönetmelikte yapılan değişiklikle “diğer kurum ve kuruluşlar” terimi ile kastedilen kurum ve kuruluşların hangileri olabileceğinin net olarak belirlenmediği iddia edilerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yönetmelikte yapılan değişiklikle Fuar, Sergi, Panayır düzenleyebileceklerin kapsamının genişletildiği, davacı odanın da yönetmeliğin 15.maddesinde yeralan “diğer kurum ve kuruluşlar” kapsamı içinde yer aldığı, ancak kuruluş kanunununda fuar düzenleme faaliyeti yer almadığından fuar düzenleyemeyeceği ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İptali istenilen Yönetmelik maddesinde dayanağı Yasaya aykırılık görülmediğinden davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Anayasanın 124 üncü maddesinde “… bakanlıklar… kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilirler” hükmü getirilmiştir.
Yukarıda açıklanan madde metninden anlaşılacağı üzere Hukuk tarihi normları sıralaması kuralana göre yönetmelikler düzenlenmelerine davalı veren kanunlara aykırı olamazlar, bu kanunlarda öngörülmeyen bir hususu düzenleyemezler.
Diğer taraftan 2143 sayılı “Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hk. Kanunun 12 nci maddesinin (d) bendinde “Tarım ve Sinai ürünlerinin sergilenmesi ve tanıtılmasında faydalı görülen fuar, sergi ve panayırların modern ve tahrik esasları uygun bir şekilde kurulmasının teşvik etmek ve uygun gördüklerine izinvermek” hükmü getirilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden yapılan yönetmelik değişikliğinin 3143 sayılı kanunun 12 nci maddesinin (d) bendi hükmünün davalı idareye tanıdığı yetkiye uygun olarak yapıldığı ve anılan kanun hükümlerine aykırılık teşkil etmediği anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenle yasal dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiği düşünüldü.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Dava, 26.11.1996 tarih ve 22829 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yurt İçinde Fuar, Sergi ve Panayır Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğin Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Yönetmeliğin 1.maddesinin 1.fıkrasının iptali istemiyle açılmıştır.
3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 12.maddesinde “İç Ticaret Genel Müdürlüğü”nün görevleri sayılmış ve (d) fıkrasında “Tarım ve sınai ürünlerin sergilenmesi ve tanıtılmasında faydalı görülen fuar, sergi ve panayırların modern ve teknik esaslara uygun bir şekilde kurulmasını teşvik etmek ve uygun gördüklerine izin vermek” hükmü yer almaktadır.
Yine aynı Yasanın 33.maddesinde, Bakanlığın kanunla yerine getirmekle yükümlü olduğu hizmetleri tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve diğer idari metinlerle düzenlemekle görevli ve yetkili olduğu belirtilmiştir.
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’nun 2.maddesinde ise, birliğin kuruluş amaçları sayılmış ve (b) fıkrasında “mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının, müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlakını korumak için gerekli gördüğü bütün teşebbüs ve faaliyetlerde bulunmak, birliğin amaçları arasında gösterilmiştir.
3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 12.maddesine dayanılarak çıkarılan ve 27.12.1995 tarih ve 22506 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yurt İçinde Fuar, Sergi ve Panayır Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğin” 15.maddesinde, yerel kamu idarelerince bölgesel olarak düzenlenecek fuarlar hariç olmak üzere, fuarların yetki belgesine sahip anonim veya limited şirketler tarafından organize edilebileceği öngörülmüşken; 26.11.1996 tarih ve 22829 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve dava konusu edilen değişiklikle” yerel kamu idarelerince bölgesel olarak düzenlenecek olanlar hariç olmak üzere, fuarların yetki belgesine sahip anonim ve limited şirketler ile kuruluş amaçlarıyla sınırlı olmak ve faaliyet konusu olarak kuruluş Yasalarında ve statülerinde yer almak kaydıyla diğer kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenebileceği esası getirilmiştir.
Fuar, sergi, panayır gibi ticari tanıtma amaçlı olan organizasyonların, bu faaliyetlerde uzmanlaşmış olan, bu işleri meslek edinen ve bu faaliyetlerde kar amacı düşünen firmalarca yapılmasının fuar, sergi panayır düzenlenmesi işleriyle ulaşılmak istenilen amaca daha uygun olduğunun kabul edilmesi gerekmektedir.
Kaldı ki 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 2.maddesinde Birliğin kuruluş amaçları arasında fuar, sergi, panayır düzenleme bulunmadığı gibi, yönetmeliğin 15.maddesi davacı odaya yetki belgesine sahip düzenleyiciler ile işbirliği yapma, yönlendirici olma veya sponsor olma olanağı sağlamaktadır.
Bu durumda dava konusu yönetmeliğin iptali istenilen maddesi, dayanağı mevzuata uygun bulunmaktadır.
Açıklanan nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına 19.10.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.