10. Daire 1997/1109 E. , 2000/1631 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1997/1109
Karar No : 2000/1631
Temyiz Eden (Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı-ANKARA
İstemin Özeti : … Süt Endüstrisi A.Ş.’nin … Süt ve Mamülleri ihalesini kazanan şirketin ihaleden vazgeçmesi nedeniyle ihalenin davacı şirkete yapılacağına aksi halde yatırılan teminatın irat kaydedileceğine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan dava sonucunda; davanın reddine karar veren …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yerinde olmadığı öne sürülen temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İhale şartnamesinde hüküm bulunmamasına rağmen ve ihalenin yapılmasından sonra alınan 11.7.1995 tarih ve 1995/52-1 sayılı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı kararı esas alınarak ihale üzerinde kalmayan davacı şirketin yatırdığı geçici teminatın irat kaydedilerek davacıya iade edilmemesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Dava, … Süt Endüstri A.Ş.’nin … Süt ve Mamülleri İhalesinin kazanan şirketin ihaleden vazgeçmesi nedeniyle ihalenin davacı şirkete yapılacağına aksi halde yatırılan teminatın irat kaydedileceğine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
Açılan bu dava sonucunda, …İdare Mahkemesince; … tarihinde açık pazarlık usulüyle yapılan ihale sonucunda 12.7.1995 tarih ve 22341 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 11.7.1995 tarih ve 1995/52-1 sayılı kararında, teklif sahiplerinin satış işleminden imtina etmeleri halinde satış işleminin 2. ve 3.sırada yer alan teklif sahiplerine yapılması gerektiği, buna rağmen satış işleminin gerçekleştirelememesi durumunda ihalenin iptal edileceğinin belirtildiği, dava konusu olayda ihaleyi kazanan firmanın satış işleminden imtina etmesi nedeniyle satışın ikinci sırada yer alan davacı şirkete yapılmasına, aksi halde teminatın irat kaydedileceğine karar verilmesi üzerine davacının satış teklifini kabul etmediğini bildirerek teminatın iadesini istediği, talebinin reddedildiği, davalı idarece, kendisine satış teklifi yapılıncaya kadar ihaleden çekinme isteğinde bulunmayan davacı şirkete 11.7.1995 tarihli Özelleştirme İdaresi Başkanlığı kararı gereğince satış yapılmasında, aksi durumda teminatın irat kaydına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Özelleştirme Yüksek Kurulunun 23.4.1995 tarih ve 95/34 sayılı kararı gereğince 3.7.1995 tarihinde açık pazarlık usulü ile yapılan ihale sonucunda … Süt Endüstrisi A.Ş. … Süt ve Mamülleri İşletmesinin ihalesini en yüksek teklifi veren … Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin kazandığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 11.7.1995 tarih ve 1995/52-1 sayılı kararı ile anılan tesislerin 35 milyar TL bedelle adıgeçen firmaya satılmasına karar verilerek aynı kararın son kısmında teklif sahiplerinin satış işleminden imtina etmeleri halinde satışın 2. ve 3.sırada bulunan teklif sahiplerine yapılmasına buna rağmen satış işlemi gerçekleştirilemeyecek işletme ve varlıkların ihalelerinin iptal edileceğinin belirtilmesi nedeniyle ihale şartnamesi gereğince ihale bedelinin %50’sini peşin yatırması gereken ve ihaleyi kazanan firmanın iki kez verilen süreye rağmen anılan bedeli yatırmaması üzerine ihaleden imtina etmiş olduğu kabul edilerek yatırdığı geçici teminatın irat kaydından sonra Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 11.7.1995 tarih ve 1995/52-1 sayılı kararı uyarınca satışın 2.sırada teklif veren davacı şirkete 34 milyar TL bedelle yapılmasına ve peşinatı yatırması gerektiğine 4.9.1995 tarihinde karar verildiği, davacı şirketin belirlenen sürede peşinatı yatırmayarak satış teklifini kabul etmediğini idareye bildirmek suretiyle yatırdığı teminatın iadesini istediği, bu istemin reddi üzerine bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Kamu ihalelerinde alınan geçici teminatın işlevi, ihaleyi kazananları sözleşme imzalamaya, üstlenilecek işin sözleşme ve şartname hükümlerine uygun biçimde yapılmasını sağlamaya zorlamak olup, ihalenin bozulmasında idarenin haklı bir nedeni varsa geçici teminatın hazineye irat kaydı gerekmektedir. Geçici teminatın da hazine irat kaydı için öncelikle ihalenin istekli üzerinde bırakılmış olması zorunludur.
Dava konusu olayda ise yapılan ihale sonucu ihaleyi kazanan firmanın şartname gereği %50’sini peşin yatırması gereken ihale bedelinin iki kez verilen ek süreye rağmen yatırmaması nedeniyle ihaleden imtina etmiş olduğu kabul edilerek yatırdığı geçici teminat irat kaydedilmiş olup, ihalenin yapıldığı 4.7.1995 tarihinden sonra alınan 11.7.1995 tarih ve 1995/52-1 sayılı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı kararı gereğince, ihaleyi ilk kazanan firmanın satıştan imtina etmesi nedeniyle 2.sırada ihaleye giren ancak ihaleyi kazanmamış olan davacı şirkete satışın yapılmasına karar verilmiştir. Ayrıca ihale şartnamesinde geçici teminat alınacağı öngörülmesine rağmen hangi hallerde, alınan geçici teminatın irat kaydedileceği düzenlenmemiştir.
Bu durumda, ihalenin yapılmasından sonra alınan Özelleştirme İdaresi Başkanlığı kararına dayanılarak ihale üzerine kalmadığı halde 2.sırada teklif verdiğinden bahisle satışın davacı şirkete yapılması suretiyle ihale bedelinin %50’sinin yatırılmaması nedeniyle geçici teminatın ihale şartnamesinde hüküm bulunmamasına rağmen irat kaydedilerek davacıya iade edilmemesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesine uygun bulunan davacı temyiz isteminin kabulüyle, …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, yeniden karar verilmek üzere dosyanın anılan İdare Mahkemesine gönderilmesine 19.4.2000 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
AZLIK OYU : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar anılan İdare Mahkemesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden kararın onanması gerektiği düşüncesiyle çoğunluk kararına katılmıyorum.