10. Daire 1996/8755 E. , 1997/4698 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1996/8755
Karar No : 1997/4698
Temyiz Eden (Davalı) : …
Karşı Taraf (Davalı) : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Davacının devren satın aldığı birahaneye, işyeri açma ve çalıştırma izni verilmesi yolundaki başvurusunun reddine ilişkin 28.11.1995 tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılan dava sonucunda … İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yerinde olmadığı ileri sürülen temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Dava konusu işlemin sebep unsurunu oluşturan Belediye Başkanlığı işleminin iptali istemiyle açılan davanın bekletici n mesele sayılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu yapılmaksızın işin esasının incelenmesi suretiyle verilen temyize konu kararda hukuki isabet bulunmamaktadır.
Belirtilen nedenle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Davacı şahsın devren satın aldığı işyerinde birahane açma ve çalıştırma izni talebini red eden … Valiliği işlemi aleyhine açılan dava üzerine söz konusu yerde birahane açma ve işletmenin güvenlik ve asayiş yönünden bir mahzuru bulunmadığı gerekçesiyle … Valiliği işlemini iptal eden … İdare Mahkemesi kararı; dava konusu Valilik işleminin … Belediye Başkanlığının birahane olarak açılmak istenen … Caddesi … İşhanı … sayılı yerin yapılan kontrollerinde İmar Yönetmeliğinin 33 üncü ve 44 üncü maddelerine göre fenni ve sıhhi yönden sakıncalı olduğunu bildiren yazısına istinaden tesis edildiği ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyetleri Kanunu’nun 7 inci maddesine müstenid Polis Vazife ve Selahiyet Nizamnamesi 8 inci maddesinin “Umuma mahsus istirahat ve eğlence yerlerinin açılması önce polisin tahkiki üzerine o yerin en büyük mülkiye amirinin vereceği izne bağlıdır. Gerek zabıtaca gerek belediyece mahallinde yapılması mümkün olan tahkikatlar birlikte yapılarak zabıtaca inzibat bakımından mahzur olmadığı gösterildiği takdirde Belediye Kanunu mucibince belediyece yapılması lazım gelen muamele tekemmül ettirildikten sonra en büyük mülkiye memurundan izin alınarak belediyece ruhsat resminin istifası ile ruhsata bağlanır.” hükmüne aykırı bulunduğu cihetle temyizi talep edilen … İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmüştür
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Dava; davacının devren satın aldığı birahaneye, işyeri açma ve çalıştırma izni verilmesi yolundaki başvurusunun reddine ilişkin 28.11.1995 tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
Açılan bu dava sonunda, … İdare Mahkemesince, birahanelerin işyeri açma ve çalıştırma esaslarına ilişkin Yönetmelik uyarınca Belediyece incelenerek ayrıca ruhsat verileceği, işyerinin İmar Yönetmeliğinin 33. ve 40. Maddelerine aykırı olduğu yolundaki … Belediye Başkanlığı işlemine karşı Mahkemenin … esasına kayıtlı olarak dava açıldığı, daha önce verilmiş işyeri açma ve çalıştırma izni bulunan işyerini devren satın alan davacının güvenlik ve asayiş yönünden bir sakınca bulunmadığı hususu davalı idarece de belirtilen işyerine işyeri açma ve çalıştırma izni verilmemesinde mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, anılan İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın yerinde olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanununun 7. maddesinde; otel, gazino, kahve ….. gibi umuma mahsus istirahat ve eğlence yerlerinin açılmasının o yerin en büyük mülkiye amirinin vereceği izne bağlı olduğu, izin alınmadan açılan bu gibi yerlerin polis tarafından kapatılacağı hükme bağlanmıştır.
Polis Vazife ve Selahiyet Nizamnamesinin 8. maddesinde de, Kanuna paralel bir düzenlemeyle bu madde kapsamına giren yerleri açacak olanların başvuruları üzerine haklarında polis tarafından soruşturma yapılacağı ve gerek zabıtaca, gerek belediyece mahallinde inceleme yapılarak zabıtaca emniyet bakımından mahsur olmadığı takdirde Belediye Kanunu uyarınca belediyece yapılması gereken işlemlerin tamamlanmasından sonra en büyük mülkiye memurundan izin alınarak ruhsat verileceği belirtilmektedir.
Dava ve temyiz dosyasının incelenmesinden; devren satınaldığı birahanenin işletilebilmesi için ruhsat talebinde bulunan davacı hakkında yaptırılan soruşturma sonucunda, içkili yer açıp işletmesinde sakıncasının bulunmadığı, … Kaymakamlığı ve Sağlık Müdürlüğünce yapılan tahkikat sonucunda da, yerin birahane olarak açılmasında sakınca bulunmadığı, ancak … Belediye Başkanlığınca belirtilen yerin birahane olarak acılmasının İmar Yönetmeliğinin 33.ve 40. maddelerine göre fenni ve sıhhi yönden sakıncalı görüldüğünün bildirilmesi üzerine davacının talebinin dava konusu işlemde reddedildiği anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından, birahane olarak çalıştırılmakta iken devraldığı ve yine aynı amaçla kullanılacak işyeri için yeni bir inceleme yapılmaksızın ruhsat verilmesi gerektiği iddia edilmekte ise de; içkili yer ruhsatları şahsa bağlı nitelikte ruhsatlar olduğundan içkili yeri işletecek kişi hakkında sakınca bulunup bulunmadığı ve işyerinin fenni, sıhhi şartlara uygunluğu konusunun yeniden incelenmesi mevzuat gereği olduğundan davacının bu iddiasına itibar etme olanağı bulunmamaktadır. Yukarıda da belirtildiği gibi, davacının devraldığı birahane için ruhsat verilmesi istemiyle yaptığı başvuru; belediyece yapılan inceleme sonucunda yerin, İmar Yönetmeliğinin 33. ve 40. maddelerine göre fenni ve sıhhi yönden sakıncalı olduğunun bildirilmesi üzerine Valilikçe bu gerekçeye dayanılarak reddedilmiştir.
Dava konusu işlemin sebep unsurunu oluşturan Belediye Başkanlığı işlemine karşı açılan ve idare mahkemesince karar verildiği tarihte henüz sonuçlanmadığı anlaşılan davanın sonucunun ise ruhsat istemine ilişkin bu davanın sonucunu etkiliyeceği açıktır.
Bu itibarla, belediye başkanlığı işleminin iptali istemiyle açılan davanın bekletici ön mesele sayılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu yapılmaksızın işin esasının incelenmesi suretiyle verilen temyize konu kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın bozulmasına; dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere adıgeçen mahkemeye gönderilmesine 20.11.1997 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.