10. Daire         1996/2644 E.  ,  1998/4746 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1996/2644
Karar No : 1998/4746

Davacı : …
Vekili : …
Davalı : Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığı
Vekili : …
İstemin Özeti : Sermaye Piyasası Yasasına tabi halka açık anonim şirket olan davacı şirketçe, sermaye piyasası kurulu tarafından 19.2.1996 tarih ve 22559 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan seri 1, No:21 sayılı “Hisse Senetlerinin Şekil Şartlarına İlişkin Tebliğe Ek Tebliğ’in; hisse senedi küpür değiştirme işlemleri çerçevesinde yeni hisse senetlerinin Takas Bank’ın beyanını izleyen 3 iş günü içerisinde ihraçcı tarafından teslim edilmesine rağmen, yenileriyle değiştirilen hisse senetlerinin ihraçcı şirkete yıl sonuna kadar iade edilmesi yönündeki düzenlemede mevzuata uyarlık bulunmadığı iddia edilerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Tebliğde öngörülen sürenin azami sınırı gösterdiği, eski hisse senetlerinin mutlaka yıl sonunda tesliminin söz konusu olmadığı, Takas Bank’ın azami bu sürenin sonuna kadar iadeyi gerçekleştireceği ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Dava konusu tebliğde 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 1.maddesine aykırılık bulunmadığından davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Dava, Sermaye Piyasası Kurulunca çıkarılan ve 19.2.1996 günlü ve 22559 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Seri:1 No:21 sayılı “Hisse Senetlerinin Şekil Şartlarına İlişkin Tebliğine Ek Tebliği”in iptali istemiyle açılmıştır.
Dava konusu tebliğ ile Seri:1 No:5 sayılı Tebliğe 11. madde eklenmiş ve bu madde ile hisse senedi küpürlerinin bölünmesi ve birleştirilmesi düzenlenmiş bulunmaktadır. Tebliğde, sermaye piyasası yasasına tabi ortaklıkların, mevcut hisse senetlerinin küçük küpürlere bölünmesini yada birleştirilmesini istemeleri halinde, yetkili organlarınca gerekli kararı alacağı, değişimin yapılacağının ortaklara duyurulacağı ve belli merkezlerde başvuran ortakların hisse senetlerinin yenileri ile değiştirileceği, değiştirme işleminin, mevzuat gereği sermaye piyasasında takas ve saklamaya yetkili tek kuruluş olan Takasbank’ta yapılması gerektiği belirlendikten sonra yeni hisse senetleri ile değiştirilen eski hisse senetlerinin ihraççı şirket adına saklanarak ihraççıya iadesinin bir yıl sonuna kadar yapılabileceği, değişime konu olacak kupürlerin belge numaralarıyla ilgili bilgilerin ihraççı şirkete vereceği ve bu bilgilerden de Bankanın sorumlu olduğu açıklanmıştır.
Sermaye Piyasası mevzuatı çerçevesinde ihraççı kuruluş olan davacı şirket, tebliğin, hisse senedi kupür değiştirme işlemi sırasında yeni hisse senetlerinin, Takasbank’ın beyanını izleyen üç iş günü içinde ihraççı tarafından teslimine rağmen, yenileriyle değiştirilen hisse senetlerinin ihraççı şirkete yıl sonuna kadar iade edilebileceği şeklindeki hükmünün mevzuata aykırı olduğu, bankanın iflas riski bulunduğu, hisse senetlerinin zayi olmasının, başka kişilerin eline geçmesi ihtimalinin her zaman varolduğu, Sermaye Piyasası Kurulunun, yetki ve sorumluluklarını başka bir tüzel kişiliğe, bankaya devretmesinin mümkün olmadığı iddialarıyla hukuka ve mevzuata aykırı olduğu iddia etmektedir.
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununda, tasarrufların menkul kıymetlere yatırılarak halkın iktisadi kalkınmaya etkin ve yaygın bir şekilde katılımını sağlamak ve bu amacın gerçekleştirilebilmesi için sermaye piyasının, güven, açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını, tasarruf sahiplerinin hak ve yararlarının korunmasını düzenlemek ve denetlemek amaçlanmış ve Sermaye Piyasası Kurulunada bu konuda denetim ve düzenleme yapma yetkileri verilmiş olup, dava konusu tebliğde bu yetkiye dayanılarak çıkarılmıştır.
Yine bu yetkiye dayanılarak çıkarılan Yönetmelik ve Sermaye Piyasası Kurulunun Seri:V.No:19 sayılı Tebliği uyarınca, sermaye piyasasında takas ve saklamaya yetkili tek kuruluş Takasbank olduğundan, küpür değişimi yapan ortaklıkların borsada işlem gören hisse senetlerinin değişim işlemlerinin Takasbank’ta yapılması gerekmektedir.
Takasbank’ın günlük iş hacminin çok yoğun olması nedeniyle, yeni kupürlerle değiştirilecek hisse senetlerinin fiziken tesbiti ve ayrılması ile kupür değişikliği yapan kuruluşa teslimi için zamana ihtiyacı olduğu dosyada mevcut belgelerden anlaşılmaktadır.
Yeni kupür kararı alınıp çıkarılarak, ortaklara duyurulan hallerde, ihraçcı şirket her ortağa yeni kupürlü hisse senetlerini vermek zorundadır.
Değişim sırasında, değişime konu hisse senetlerinin miktarı, değeri, belge numaraları Takasbank tarafından ihraçcı ortaklığa verilmekte, dolaşıma, sermaye miktarından fazla hisse senedi çıkması, hak sahibi olmayanlara yeni küpur verilmesi gibi herhangibir risk bulunmamakta, Takasbank’taki saklama hesaplarına dayalı kayıtlarla, ihraçcı ortaklığın kayıtları arasında mutabakat sağlanmakta, sonuçta, tebliğde, günlük iş yoğunluğu nedeniyle eski hisse senetlerinin iadesi için süre tanınmış olması herhangibir risk yaratmamakta ve bu uygulama ihraçcı kuruluşa bir yük getirmemektedir.
Bir yatırım bankası olan Takasbank’ın yasal koruması bulunup, sakladığı menkul kıymetlerde sigortalı olduğundan ve yapılan denetimlerde güvenilirliği konusunda herhangibir kuşkuda bulunmadığı anlaşıldığından, saklanan belgelerin heran risk altında olduğunun düşürülmesini gerektirir bir husus bulunmamaktadır.
Sonuçta, Sermaye Piyasası Kurulu, Yasada belirlenen amacı gerçekleştirerek, işlemlerin yatırımcıların menfaatine uygun şekilde yürütülebilmesi için, günün koşullarında gerekli olan şekilde bir düzenleme yapmış olup, tebliğde, ihraçcı kuruluş olan davacının aleyhine,zararlı sonuç
doğuracak bir durum bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle hukuki dayanağı bulunmayan davanın reddi gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince, duruşma için önceden belirlenen 6.10.1998 tarihinde davacı vekili Av…’ın, davalı idareyi temsilen Av….’ın geldiği, Danıştay Savcısının hazır olduğu görülerek açık duruşmaya başlanılıp, taraflara usulüne uygun olarak söz verilerek dinlenildikten ve Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan sonra duruşmaya son verilerek dava dosyası incelenip gereği düşünüldü;
Dava, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından 19.2.1996 tarih ve 22559 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan seri 1, No:21 sayılı “Hisse Senetlerinin Şekil Şartlarına İlişkin Tebliğe Ek tebliğin iptali istemiyle açılmıştır.
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 1.maddesinde; Yasanın konusunun, tasarrufların menkul kıymetlere yatırılarak halkın iktisadi kalkınmaya etkin ve yaygın bir şekilde katılmasını sağlamak amacıyla, sermaye piyasasının güven, açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını, tasarruf sahiplerinin hak ve yararlarının korunmasını, düzenlemek ve denetlemek olduğu hükmüne yer verilmiştir.
19.2.1996 tarih ve 22559 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Takas ve Saklama Merkezleri Yönetmeliğinin 2.maddesinde, Takas Merkezi ve saklama Merkezinin Borsada kurulu ilgili müdürlük bünyesinde görev yapacağı, Borsa Yönetim Kurulu kararı ve yapılacak anlaşma ile bu merkezlerin yönetimlerinin birlikte veya ayrı ayrı Borsa dışında kurulu, münhasıran takas ve saklama faaliyetlerinde bulunan bir şirket ve/veya bankaya verilebileceği belirtilmiştir.
Yönetmeliğin anılan maddesine istinaden takas ve saklama görevi borsa yönetim kurulu kararıyla 95/6551 sayılı Kararnameyle kurulan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Takas ve Saklama Bankasına verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinde; dava kounusu tebliğ ile hisse senedi küpürlerinin bölünmesi ve birleştirilmesinin düzenlendiği anlaşılmaktadır. Tebliğde Sermaye Piyasası Yasasına tabi ortaklıkların, mevcut hisse senetlerinin küçük küpürlere bölünmesini yada birleştirilmesini istemeleri halinde, yetkili organlarınca gerekli kararı alacağı; değişimin yapılacağının ortaklara duyurulacağı ve belli merkezlerde başvuran ortakların hisse senetlerinin yenileriyle değiştirileceği, değiştirme işleminin, mevzuat gereği sermaye piyasasında takas ve saklamaya yetkili tek kuruluş olan Takasbank ta yapılması gerektiği belirlendikten sonra, yeni hisse senetleri ile değiştirilen eski hisse senetlerinin ihraçcı şirket adına saklanarak işlemi takip eden yılın sonuna kadar ihraçcıya teslim edileceği açıklanmıştır.
Dosyada mevcut belgelerden Takasbank’ın günlük iş hacminin çok yoğun olması nedeniyle, yeni küpürlerle değiştirilecek hisse senetlerinin fiziken tespiti ve ayrılması ile küpür değişikliği yapan kuruluşa teslimi için zamana ihtiyacı olduğu görüldüğünden, davalı idarece 2499 sayılı Yasanın 1.maddesinde belirlenen amaçları gerçekleştirmek, işlemlerin yatırımcıların menfaatine uygun şekilde yürütülmesini sağlamak üzere çıkarılan dava konusu tebliğde mevzuata aykırılık görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre … lira Avukatlık Ücretinin davacıdan alınarak davalı idare vekiline verilmesine 6.10.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.