10. Daire 1996/2487 E. , 1998/473 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1996/2487
Karar No : 1998/473
Temyiz Eden (Davacı) : Tarım ve Köyişleri Bakanlığı – ANKARA
Karşı Taraf (Davalılar) : 1- Maliye Bakanlığı – ANKARA
2- Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğü – ANTALYA
Vekili : …
İstemin Özeti : …, … İlçe … köyünde bulunan Hazineye ait ve Pamuk Üretme İstasyonu kullanımındaki taşınmaz malın Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma Uygulama Çiftliği yapımı için Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğüne tahsisi hakkındaki 11.2.1994 günlü, … sayılı işlem ile buna dayalı işlemlerin iptali istemiyle açılan dava sonucunda … İdare Mahkemesince davanın süre aşımı yönünden reddi yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Savunmaların Özeti : Yerinde olmadığı ileri sürülen temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun bulunan mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Dava dosyası içinde mevcut T.C. Maliye Bakanlığının 11.3.1994 tarih ve Milli Emlak Genel Md. 12.3121-4717-13460 sayılı yazısından Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğüne yapılan tahsisin kaldırılmadığının davacı Tarım ve Köy İşleri Bakanlığına bildirildiği anlaşılmıştır.
Dava 17.5.1995 tarihinde açıldığına göre işlem tarihinden itibaren geçen 14 ay zarfında dava açma süresininde geçtiğinin kabulü zorunludur. Yukarıda açıklanan nedenle mahkemece verilen süre red kararı sonuç itibarı ile yerinde olduğundan temyiz isteminin reddi gerektiği düşünüldü.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Dava; …, … İlçe … Köyünde bulunan Hazineye ait ve Pamuk Üretme İstasyonu kullanımındaki taşınmaz malın Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma Uygulama Çiftliği yapımı için Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğüne tahsisi hakkındaki 11.2.1994 günlü, … sayılı işlem ile buna dayalı işlemlerin iptali istemiyle açılmıştır.
Açılan bu dava sonunda, … İdare Mahkemesince, engeç 15.3.1995 tarihinde öğrenildiğinin kabulü gereken işleme karşı 15.5.1995 tarihine kadar dava açılması gerekirken altmış günlük dava açma süresi geçirildikten sonra 17.5.1995 tarihinde açılan davanın süre nedeniyle esasının incelenme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle dava süre aşımı yönünden reddedilmiştir.
Davacı tarafından, anılan idare mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, yerinde olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Hukuk sistemimizde Bakanlıklar, bir kamu idaresi tüzel kişisi olarak tanımlanan Devletin, kamu alanındaki iradesini işlem ve eylemleri ile ortaya koyan organlardır.
Bakanlıklar Devletin organı sıfatıyla, Devletten ayrı ve bağımsız bir hukuksal varlığa ve tüzel kişiliğe sahip değillerdir. Bununla birlikte, Bakanlıkların kendi görev alanları ile ilgili konularda yetki uyuşmazlıklarına düşmeleri mümkündür.
Bu nedenle, Devlet tüzel kişiliği içerisinde ve aynı kademede yer alan Bakanlıkların birbirleri ile olan ilişkilerinde koordinasyonu sağlayacak olan bir üst ortak makama ihtiyaç vardır ki, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 112 nci maddesine göre bu makam, Bakanlar Kurulunun başkanı sıfatıyla Başbakandır. Anayasa’nın anılan maddesinde; Başbakanın, Bakanlıklar arasında işbirliğini sağlamak, hükümetin genel siyasetinin yürütülmesini gözetmekle görevli ve Bakanların görevlerinin Anayasa ve kanunlara uygun olarak yerine getirilmesini gözetmek ve düzeltici önlemleri almakla yükümlü olduğu hükmü yer almıştır.
Devletin tüzel kişiliğinden ayrı olarak, bağımsız tüzel kişilik sahibi olan kamu tüzel kişilerinin Devletin diğer organları ile aralarında çıkabilecek herhangi bir uyuşmazlık nedeniyle yargı mercilerine başvurabilmesi mümkün iken; aynı tüzel kişiliğin, yani Devletin, tamamlayıcı birer organı olan Bakanlıkların, ayrı birer taraf sıfatıyla, aralarındaki uyuşmazlıkları yargı yerleri önüne getirerek dava konusu yapmalarına olanak bulunmamaktadır.
Bu durumda, aynı tüzel kişiliği temsil eden Bakanlıklar arasında yetki veya diğer nedenlerle ortaya çıkan uyuşmazlıkların, bu tüzel kişiliğin kendisi tarafından ve organlar arasında eşgüdümü sağlamak ve düzeltici önlemleri almakla yükümlü üst organca, yani Bakanlar Kurulu ve Başbakanca çözümlenmesi gereklidir.
Belirtilen husus dikkate alınmaksızın davanın süre yönünden reddi yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, … idare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına; dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere adıgeçen mahkemeye iadesine 3.2.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.