10. Daire 1996/1207 E. , 1998/5313 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1996/1207
Karar No : 1998/5313
Temyiz Eden (Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : …
Vekili : …
İstemin Özeti : 15.10.1993 tarih ve 14257 sayılı işlemin iptali istemiyle açılan dava sonucunda davanın reddi yolunda … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yerinde olmadığı ileri sürülen temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Davacı kurumun irtifak hakkına dayalı olarak edindiği taşınmazlar üzerine kurduğu telefon tesisatının telefon tekelinin istisnaları arasında kabul edilmesi gerekmektedir.
Dolayısıyla tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata uyarlık görülmemektedir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin kabul edilerek mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Dava, davacı müessese müdürlüklerinde kurulu hususi santrallardan mülk dışına tesis edilen dahili postaların hususi hat işlem ve ücretine tabi tutulması ve tarifesi karşılığı tesis ve kira ücreti talebine ilişkin 15.10.1993 tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesi; 406 sayılı Yasanın istisna kuralının sadece bir şahsın şahsi tasarrufu ve isticarındaki emlak ve arazi ve müessesat beynindeki tesisat için geçerli olduğu, mülk dışına çıkış yapan hatlar ile umumi yollardan veya ahara ait arazi ve emlaktan geçen tesisatın hususi hat olarak kabulünde Yasaya aykırılık olmadığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir.
Davacı, 1326 yılından bu yana havza sınırları dahilinde kurulu tüm hususi santralların dahili postalarının ve bunlara bağlı tali santralların kurumca tesis edildiğini ve işletildiğini iddia ederek, anılan mahkeme kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu’nun 1.maddesinde T.C. Hükümetine ait topraklar üzerinde telefon tesis ve işletme tekelinin hükümete ait olduğu hüküm altına alınmıştır.
Aynı Yasanın 2.maddesinde ise, usulüne uygun olarak ruhsat almak kaydıyla telefon tesis ve işletme tekelinin istisnaları sayılmış; maddenin (A) fıkrasında “Gerek bir şahsın tahtı tasarruf ve isticarındaki emlak, arazi ve müessesat beynindeki ve gerek iş bu emlak ve arazi ve müessesatı Hükümet Şebekesine rapteden telgraf veya telefon tesisatı” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan yasa hükmüne göre gerçek veya tüzel kişi ayrımı yapılmaksızın bir şahsın mülkiyetindeki veya kiraladığı emlak ve/veya arazi, tesis üzerindeki telefon tesisatının telefon tekeli dışında olduğu kabul edilmiştir.
Dava ve temyiz dosyalarının incelenmesinden; davacı kurumun irtifak hakkı tesis etmek suretiyle edindiği araziler üzerine kurduğu telefon tesisatı için söz konusu telefon tesisatının, mülkiyeti kendilerine ait olmayan taşınmazlar üzerine kurulduğundan bahisle hususi hat işlem ve ücretine tabi tutularak tarifesi karşılığı tesis ve kira ücretinin istenildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda davacı kurumun irtifak hakkı tesis etmek suretiyle elde ettiği araziler üzerine kurduğu telefon tesisatının da, telefon tekelinin istisnalarını düzenleyen yasa hükmü kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Dolayısıyla davacı kurumun irtifak hakkı tesis etmek suretiyle elde ettiği araziler üzerine kurduğu telefon tesisatı için tesis ve kira ücreti istenilmesine ilişkin işlemde mevzuata uyarlık görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan idare mahkemesine gönderilmesine 26.10.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.