10. Daire         1995/304 E.  ,  1997/968 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 1995/304
Karar No : 1997/968

Davacı : …
Vekili : …
Davalı : Tarım ve Köyişleri Bakanlığı – ANKARA
İstemin Özeti : At Yarışları Program Kurulunca hazırlanıp Yüksek Komiserler Kurulunca karara bağlanan ve davalı Bakanlıkça onanarak kesinleşen 1995 Yılına Ait Yarış Programının “Genel Hükümler” bölümünün 19.maddesinde yer alan ve “aygırlık yapma müsadesi almış ve aygırlık yapmış atlar”ın 1995 yılında yapılacak koşulara katılamayacaklarını öngören hükmün; 1995 yılına gelinceye kadar böyle bir uygulamanın olmadığı, herhangi bir sorunun da yaşanmadığı, ilgili Tüzükte aygırlık yapan atlar için bu tür bir yasağın konmadığı savlarıyla iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Aygır Pedigrisi alıp yetiştirme hizmetine ayrılmış bulunan atların tekrar koşulara katılmasının hem koşularda hem de müşterek bahislerde çeşitli spekülasyonlara neden olduğu; ayrıca aygırlık yapmış olan bir atın davranış biçimlerinin normal yarış atından farklı olduğu, bu durumun damızlık vasfını olumsuz etkilediği, yine at neslini ıslah amacı ile dişi atları korumak, özellikle uterusu normal stusunu almamış kısraklar ve yeni gebe kalmış kısraklar için de hayati tehlike yarattığından, damızlık kullanılmış dişi atların da koşulara katılmasının yasaklandığı; konunun ihtiyaçlarına uygun düzenleme getiren dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
D.Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Konuyu düzenleyen 6132 sayılı Yasada ve ilgili Tüzükte aygırlık yapmış ve aygırlık belgesi almış olan atların yarışlara giremeyeceklerine dair herhangi bir kural bulunmamaktadır.
Yasa ve Tüzük ile getirilmeyen sınırlamanın yarış programlarına konan bir genel hüküm ile getirilmesi hukuka aykırıdır.
Dava konusu işlemin iptali gerekir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Dava, At Yarışları Program Kurulunca hazırlanıp Yüksek Komiserler Kurulunca karara bağlanan ve davalı Bakanlık tarafından onanarak kesinleşen 1995 yılına ait Yarış Programının 19.maddesinde yer alan, aygırlık yapma izni almış ve aygırlık yapmış atların 1995 yılında yapılacak koşulara katılamayacaklarını öngören hükmün iptali isteğiyle açılmıştır.
At Yarışları Tüzüğünde, aygır pedigrisi alıp damızlık hizmetine ayrılan atların tekrar koşulara katılmasını engelleyici bir hüküm yer almadığından Tüzüğe aykırı 19.maddenin iptali gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği düşünüldü:
Dava; At Yarışları Program Kurulunca hazırlanıp Yüksek Komiserler Kurulunca karara bağlanan ve davalı Bakanlıkça onanarak kesinleşen 1995 Yılına Karar No: 1997/968 Ait Yarış Programı’nın “Genel Hükümler” bölümünün 19.maddesinde yer alan ve “aygırlık yapma müsadesi almış ve aygırlık yapmış atlar”ın 1995 yılında yapılacak koşulara katılamayacaklarını öngören hükmün iptali istemiyle açılmıştır.
İdarelerin, yürüttükleri kamu hizmetleriyle ilgili düzenlemeleri yapmaya yetkili oldukları idare hukukunda genel kabul görmüş bir ilkedir.
Ancak, hukuk devleti olmanın gereği olarak; idarelerin sahip bulundukları düzenleme yetkisini hukuka uygun olarak kullanmaları da zorunludur.
Öte yandan idari işlemlerin, normlar hiyerarşisine, göre üst hukuk kurallarına uygun biçimde tesis edilmiş olmaları; üst hukuk kurallarına aykırı hükümler içermemeleri gerekir.
Uyuşmazlığa konu olan dava konusu işlem, 1995 Yılı At Yarışları Programına genel hüküm niteliğinde konulan ve “aygırlık yapma müsadesi almış ve aygırlık yapmış atların” 1995 yılında yapılacak at yarışlarına alınmayacağına ilişkin bulunmaktadır.
At yarışları ile ilgili esaslar 6132 sayılı Yasa ile At Yarışları Tüzüğünde düzenlenmiştir. 6132 sayılı Yasada ve sözü edilen Tüzük’te aygırlık yapma izni almış ve aygırlık yapmış atlar’ın yarışlara katılmasını engelleyen herhangi bir düzenleme yer almadığı gibi, Tüzüğün 53.maddesinde; kısrakların, aygırlarla beraber koştukları takdirde bir buçuk kilo noksan ağırlık taşıyacakları kurala bağlanmakla, aygırların yarışlara katılmasında engel bir durumun bulunmadığı da belirtilmiştir.
Yasanın ve Tüzüğün, bir hakkın kullanılması için engel bir hal olarak görmediği bir hususun, daha alt seviyede tesis edilmiş olan bir idari işlemle “engel hal” sayılmasında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu edilen 1995 Yılına Ait At Yarışları Programının 19.maddesinde yer alan “aygırlık yapma müsadesi almış ve aygırlık yapmış atlar”ın 1995 yılında yapılacak yarışlara katılamayacaklarını öngören hükmünün iptaline, davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen … lira vekalet ücreti ile … lira yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine 27.3.1997 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.