1. Daire 2014/751 E. , 2014/821 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2014/751
Karar No : 2014/821
… Düzenli Katı Atık Depo Yapma ve İşletme Birliği Başkanlığı (…) ile … İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd.Şti ve … Katı Atık Yön. San. ve Tic. Ltd.Şti arasında akdedilen “….Entegre Katı Atık Yönetimi Sisteminin Kurulması ve İşletilmesi İmtiyaz Sözleşmesi Taslağı” hakkında düşünce bildirilmesi istemine ilişkin İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün 28.4.2014 tarih ve 8982 sayılı yazısında aynen:
“…. İli … Düzenli Katı Atık Depo Yapma ve İşletme Birliği’nin 11/04/2014 tarih ve 27 sayılı yazısı ve eklerinde; … Düzenli Katı Atık Depo Yapma ve İşletme Birliğince 5355 sayılı Mahalli İdareler Birliği Kanunun 6 ncı maddesi ve 5393 sayılı Belediye Kanunun 15 inci maddesinin (g) bendi gereğince “… Entegre Katı Atık Yönetimi (…) İşinin” imtiyaz devri yoluyla yaptırılması için, … Düzenli Katı Atık Depo Yapma ve İşletme Birliği tarafından hazırlanan projeye ait imtiyaz sözleşmesi taslağı ekte sunulmuştur.
Ekte sunulan imtiyaz sözleşmesi taslağının, 2575 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin 18/12/1999 tarih ve 4492 sayılı Kanunla değişik (d) fıkrasına göre incelenmesi hususunda gereğini arz ederim.” denilmektedir.
Konuyla ilgili olarak yapılan çağrı üzerine Dairemizdeki toplantıya katılan … Büyükşehir Belediyesi Avukatı Av. …, …. Düzenli Katı Atık Depo Yapma ve İşletme Birliği Müdürü …, … Firması Atık Yönetimi Müdürü …’ın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra konu incelenerek;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
… Düzenli Katı Atık Depo Yapma ve İşletme Birliği (…) ile … İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd.Şti ile … Katı Atık Yön. San. ve Tic. Ltd.Şti arasında akdedilen “… Entegre Katı Atık Yönetimi Sisteminin Kurulması ve İşletilmesi İmtiyaz Sözleşmesi Taslağı” hakkında görüş bildirilmesi istenilmektedir.
5393 sayılı Belediye Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde, katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak belediyenin yetkileri ve imtiyazları arasında sayılmış, aynı maddenin ikinci fıkrasında, Belediyenin (e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen hizmetleri, Danıştay’ın görüşü ve İçişleri Bakanlığının kararıyla süresi kırkdokuz yılı geçmemek üzere imtiyaz yoluyla devredebileceği hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, … Düzenli Katı Atık Depo Yapma ve İşletme Birliği (…) Meclisinin 26.10.2011 tarih ve 5 sayılı kararıyla, … üyesi belediyeler ve bunların mücavir alanlarını kapsamak üzere … Entegre Katı Atık Yönetim Sisteminin kurulmasına ve bu işin imtiyaz yoluyla yapım ve işletilmesine karar verildiği, bu bağlamda hazırlanan İmtiyaz Sözleşmesi Taslağında da, Sözleşmeye konu işin … Merkez, … Köyü, … Mevkiinde bulunan 24,34 hektar alanda yirmi dokuz yıl süreyle gördürüleceğinin belirtildiği, … Entegre Katı Atık Yönetim Sisteminin Kurulması ve İşletilmesi İşinin, imtiyaz yoluyla yapımı ve işletilmesi için 2886 sayılı Kanun uyarınca 24.9.2013 tarihinde yapılan ihaleyi kazanan …. İnşaat Sanayi ve Tic.Ltd.Şti. … Katı Atık Yön.San.ve Tic.Ltd.Şti ile Birlik arasında paraflanan İmtiyaz Sözleşmesi Taslağının görüş bildirilmek üzere Dairemize gönderildiği anlaşılmaktadır.
İmtiyaz Sözleşmesi Taslağı ve eki belgelerin incelenmesinden aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1-Bir kamu hizmetinin kurulması ve işletilmesi işinin, kamu idaresi tarafından imtiyaz usulüyle gördülebilmesi için imtiyaz konusu işin yapılacağı alanda en az imtiyaz süresi kadar kullanma ve yararlanmaya ilişkin tüm izinlerin alınmış olması, görülecek kamu hizmetinin hangi
Araçlarla, hangi teknik aletler yardımıyla gördürüleceğinin açık ve tereddüde yer vermeyecek şekilde belirtilmesi gerekmektedir.
İmtiyaz konusu işin yapılacağı alana ilişkin Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğünün 11.4.2011 tarih ve 11273 sayılı yazısında, katı atık düzenli depolama alanı ve katı atık bertaraf tesisi kurulmak üzere tapu kayıtları belirtilen …, …., … pafta, …, … ve … parsel sayılı taşınmazlar ile … pafta, … parsel sayılı taşınmaz olmak üzere 4 parselden oluşan toplam 158.667,58 metrekare yüzölçümlü alanın 2 yıl için …’e ön tahsisinin uygun görüldüğünün belirtildiği, bu yazıda 2 yıl içerisinde yatırım projesinin hazırlanması, yatırım programına alınması ve tesis/bina inşaatına başlanılması halinde ön tahsisin hizmet süresince devamı için kesin tahsise dönüştürülmesi yönünde talepte bulunulacağı, aksi halde tahsis işleminin herhangi bir işleme ve yazışmaya gerek olmaksızın kendiliğinden kalkmış sayılacağı hususlarının bildirildiği, ancak … tarafından iki yıllık ön tahsis süresi içerisinde yatırım projesinin hazırlanamadığı ve inşaata başlanılamadığı, bu nedenle ön tahsis süresinin 14.3.2014 tarihinden geçerli olmak üzere 2 yıl süreyle daha uzatıldığı, ancak imtiyaz konusu işin yürütüleceği ve tesislerin yapılacağı alana ilişkin olarak sözleşmenin süresi olan 29 yılı kapsayacak şekilde kesin izin (kesin tahsis belgesi) alınamadığı,
2- Sözleşme Taslağında, imtiyaz konusu işin katı atıkların toplanmasını, taşınmasını, depolanmasını ve bertarafını kapsadığı belirtilmekle birlikte, Sözleşmenin içeriğinde ve Teknik Şartnamede tıbbi atıklarla ve ambalaj atıklarıyla ilgili düzenlemelere de yer verildiği, dolayısıyla imtiyaz konusu işin kapsamına, tıbbi atıkların ve ambalaj atıklarının toplanmasının, taşınmasının ve bertarafının da alındığı, ancak Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde, tıbbi atıkların toplanmasında ve taşınmasında kullanılacak araçların tıbbi atık taşıma lisansı almaları zorunlu, farklı teknik özelliklere sahip araçlar olduğu, tıbbi atık üreticilerinin tıbbi atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı için gereken harcamaları bertaraf eden kurum ve kuruluşa ödemekle yükümlü olduğu, ayrıca tıbbi atık bertaraf ücretinin her yıl mahalli çevre kurulu tarafından tespit ve ilan edileceği ve oluşturulacak geçici tıbbi atık depolarına da ruhsat alınması gerektiği gibi birtakım hükümler öngörüldüğü, bu hükümlerden hareketle anılan Sözleşme kapsamında tıbbi atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı için zorunlu faaliyetlerin yürütülebilmesi için gerekli lisans, izin ve onayların alınmamış olduğu, öte yandan, Sözleşme kapsamında tıbbi atıkların ve ambalaj atıklarının hangi sayıda ve nitelikte araçlarla toplanacağı, hangi transfer istasyonuna götürüleceği, hangi istasyondan aktarma yapılacağı, tıbbi atıkların ve ambalaj atıklarının taşıma ve bertarafına ilişkin nasıl ve ne şekilde ücretlendirme yapılacağı hususlarının belli olmadığı, gerek katı atıkların, gerekse tıbbi ve ambalaj atıklarının toplanması, taşınması işinin kaç adet konteyner, kamyon, vb. araçlarla yürütüleceğinin belirsiz olduğu, tıbbi atıklar açısından kaç adet transfer istasyonu öngörüldüğü, tıbbi atık bertaraf tesisinin özellikleri, yapımı gibi hususların Sözleşmede ve Teknik Şartnamede düzenlenmediği, Sözleşme kapsamındaki işlerin Sözleşmenin yürürlüğe girmesiyle birlikte yapılacağı ve yürütüleceği dikkate alındığında, belirtilen hususlarda eksiklikler içeren Sözleşmenin uygulanmasında güçlükler yaşanacağı, bu haliyle Sözleşmenin tereddüde ve ihtilaflara açık olduğu, kaldı ki, Sözleşmenin yürürlüğe girmesinden itibaren kamu hizmetinde hiçbir aksama olmaması gerektiği,
3- 6.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürülüğe giren 6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasında, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulacak ve il belediyeleri büyükşehir belediyelerine dönüştürülecek iller arasında Muğla’nın da sayıldığı, aynı maddenin üçüncü fıkrasında, bu maddenin 1 inci ve 2 nci fıkralarında sayılan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliğinin kaldırıldığı, köylerin mahalle olarak, belediyelerin ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katıldıklarının belirtildiği, Kanunun Geçici 1 inci maddesinin yirmi üçünçü fıkrasında da, Bu Kanundaki il özel idaresi, belediye ve köy tüzel kişiliklerinin kaldırılmasına, il belediyesinin büyükşehir belediyesine dönüştürülmesine, büyükşehir belediye sınırının ilin mülki sınırlarına genişletilmesine, mülki sınır değişikliği yapılmasına ve ilçe belediyesi kurulmasına dair hükümlerin ilk mahalli idareler genel seçimlerinde uygulanacağının hükme bağlandığı, bu bağlamda, 30 Mart 2014 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Genel Seçimlerinde … Belediyesinin tüzel kişiliğinin … Büyükşehir Belediyesine dönüştürüldüğü, … üyesi olan …, …, … ve … Belediyelerinin … Belediyesine, …, …, …, …, … Belediyelerinin … Belediyesine, … ve …Belediyelerinin …Belediyesine, … Belediyesi ve … Belediyelerinin … Belediyesine katıldıkları, böylece 6360 sayılı Kanunun uygulanmasıyla birlikte … üyesi olarak … Büyükşehir Belediyesi ile 3 adet İlçe Belediyesinin kaldığı, Birliğin 4 Belediyeden kurulu bir Birlik haline geldiği, öte yandan, söz konusu Kanun ile büyükşehir belediyelerinin sınırlarının mülki sınırlar haline getirildiği, dolayısıyla …Büyükşehir Belediyesinin sınırının da …İl sınırı haline geldiği, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesinin (i) bendi uyarınca büyükşehir katı atık yönetim planının yapılması veya yaptırılması gerektiği, katı atık toplama ve aktarma istasyonuna kadar taşıma görevi ilçe belediyelerine, katı atık ve hafriyatın yeniden değerlendirilmesi, depolanması bertarafı görevinin büyükşehirlere, tıbbi atık toplama, taşıma ve bertaraf görevinin de büyükşehirlere ait olduğu göz önüne alındığında, … Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde kalan ancak Birlik üyesi olmayan, bu nedenle de Sözleşme kapsamı dışında tutulan Muğla İli İlçelerinin katı atıklarının depolanması ve bertarafı ile tıbbi atıklarının toplanması, taşınması ve bertarafı işinin Sözleşme kapsamı dışında kaldığı, bu hususlarla ilgili olarak Dairemizde yapılan toplantıya katılan idare temsilcilerince, İmtiyaz Sözleşmesi kapsamında kurulacak olan …. Entegre Katı Atık Yönetimi Sisteminin, İlçe Belediyeleriyle haricen yapılacak protokollerle Birlik üyesi olmayan İlçe Belediyelerinin katı atıklarının bertarafında da kullanılacağının ifade edildiği, ancak bu durumun İmtiyaz Sözleşmesinin dayanağı ihalenin rekabet ve açıklık ilkelerini zedeleyeceği, Birlik üyesi dışında kalan İlçe Belediyeleri arasında katı atıkların ve tıbbi atıkların taşınması, toplanması ve bertarafına ilişkin hizmetlerin yerine getirilmesinde farklı uygulamalara ve aksamalara yol açacağı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle imtiyaza konu bir kısım işlerle ilgili hükümler içermeyen, mevzuat değişikleri sonucunda imtiyaza konu hizmetlerin sunulmasında karışıklığa ve aksamaya neden olacak uygulamalara imkan verecek şekilde düzenlenen “….Entegre Katı Atık Yönetimi Sisteminin Kurulması ve İşletilmesi İmtiyaz Sözleşmesi Taslağı” hakkında bu aşamada görüş bildirilmesine olanak bulunmadığından, yukarıda belirtilen eksikliklerin tamamlanması amacıyla Sözleşme Taslağının İçişleri Bakanlığına iadesine, 2575 sayılı Danıştay Kanununun 46 ncı maddesinin (b) bendi uyarınca İdari İşler Kurulunda görüşülmek üzere dosyanın Danıştay Başkanlığına sunulmasına 2.6.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.