1. Daire 2008/140 E. , 2008/257 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2008/140
Karar No : 2008/257
K A R A R
Şüpheliler :
1- … – … Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi
2- … – … Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi
Suçları : Yazdıkları “Jeofizik Mühendisliğinde Görüntü İşleme Teknikleri Uygulamaları” adlı kitapta kaynak göstermeden değişik yayınlardan alıntı yapmak
Suç Tarihi : 2006 Yılı
İncelenen Karar : … Üniversitesi Rektörlüğünce oluşturulan Kurulun … günlü, … sayılı men-i muhakeme kararı
Karara İtiraz Eden : Şikayetçi …
İnceleme Nedeni : Yasa gereği kendiliğinden ve itiraz üzerine
… Üniversitesi Rektörlüğünün … günlü, … sayılı yazısı ekinde gönderilen soruşturma dosyası ile yukarıda belirtilen Kurul kararı, Tetkik Hakimi …’un açıklamaları dinlendikten sonra, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 53 üncü maddesi uyarınca incelendi;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 35 inci maddesinde, alenileşmiş bir eserin bazı cümle ve fıkralarının müstakil bir ilim ve edebiyat eserine alınması iktibasın belli olacak şekilde yapılması ve iktibas hususunda kullanılan eserin ve eser sahibinin adından başka bir kısmın alındığı yerin de belirtilmesi koşuluyla caiz görüldüğü, aynı Kanunun şikayet tarihinde yürürlükte olan 71 inci maddesinin 4 üncü bendinde, 35 inci maddede belirtilen hallerde kaynak göstermeyen veya yanlış, yahut kifayetsiz veya aldatıcı kaynak gösteren kişiler hakkında iki yıldan dört yıla kadar hapis veya elli milyar liradan yüzelli milyar liraya kadar ağır para cezasına veya zararın ağırlığı dikkate alınarak her ikisine birden hümolunacağı, 75 inci maddesinde ise, 71 inci maddede sayılan suçlardan dolayı soruşturmanın şikayete bağlı olduğu, şikayet üzerine hak sahiplerinin haklarını kanıtlayan belge ve/veya nüshaları Cumhuriyet savcılığına sunmaları halinde kamu davasının açılacağı, hakları tecavüze uğrayanların ve 71 inci maddenin dört numaralı bendinde belirtilen hallerde 35 inci madde gereğince kaynak gösterme mükellefiyetine aykırı fiiller söz konusu ise, Milli Eğitim ve Kültür Bakanlıklarının şikayete yetkili oldukları hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda belirtilen hükümlerden, bir eserin bazı cümle ve bölümlerinden alıntı yapılmasının, eser ve eser sahibinin adı ile eserden alıntı yapıldığı yerin gösterilmesi suretiyle mümkün olacağı, anılan biçimde kaynak gösterilmemesi, yanlış ya da yetersiz biçimde kaynak gösterilmesi eyleminin söz konusu olduğu durumlarda, ancak bu eylemden zarar gören eser sahibi ile Milli Eğitim ve Kültür Bakanlıklarının şikayeti üzerine kamu davası açılabileceği, dava sonucunda doğru şekilde kaynak göstermeyen kişilerin hapis veya ağır para cezası ile cezalandırılabileceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden ,… Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi olan şikayetçi … tarafından Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına verilen … günlü dilekçede, şüphelilerin yazdıkları “Jeofizik Mühendisliğinde Görüntü İşleme Teknikleri Uygulamaları” adlı kitapta, … “…” adlı kitabından yaklaşık 12 sayfanın, …’in doçentlik tezinden yaklaşık 70 sayfanın, … emekli elemanlarından …’in 1973 yılında sunduğu tebliğinden 4 adet haritanın, …’in “…” 8 adet şeklin kaynak gösterilmeden alıntı yapıldığının iddia edildiği, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının … günlü, 26873 sayılı yazısıyla iddia hakkında gerekli işlemlerin yapılarak sonucundan bilgi verilmesinin istendiği, …l Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanınca görevlendirilen soruşturmacı tarafından düzenlenen fezlekede; şüphelilerin bilimsel anlamda kayıtlı endekslere girmeyen kaynaklardan öğretim amacıyla sınırlı olarak yararlanıldığı, bilimsel etiğe aykırı bır hususun bulunmadığı belirtilerek şüphelilerin men-i muhakemesi önerildiği, Yetkili Kurul tarafından da bu yönde karar verildiği görülmektedir.
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, kaynak gösterilmeden alıntı yapıldığı iddia edilen eserlerle ilgili olarak şikayetçinin hak sahipliğini kanıtlayan bir belgenin dosyada bulunmadığı ve şikayetçinin şüphelilerin üstlerine atılı suçla ilgili olarak herhangi bir zararının meydana gelmediği, şüphelilerin üstlerine atılı suçların takibi şikayete bağlı suçlardan olmasına karşın, eser sahibi sıfatıyla hakları tecavüze uğrayanların ya da Yasa’da sayılan Bakanlıkların şüphelilerin yazdıkları “…” adlı kitapta kaynak göstermeden değişik yayınlardan alıntı yaptıkları konusunda bir şikayet ve suçlamalarının bulunmadığı anlaşıldığından, eser sahibi olmayan şikayetçinin yaptığı şikayet nedeniyle soruşturma başlatılmasının mümkün olmaması nedeniyle … Üniversitesi Rektörlüğünce oluşturulan Yetkili Kurulun … günlü, … sayılı men-i muhakeme kararının bozulmasına, şüpheliler hakkında kovuşturmaya yer olmadığına, dosyanın … Üniversitesi Rektörlüğüne gönderilmesine 28.2.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.