1. Daire         2008/1150 E.  ,  2008/977 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2008/1150
Karar No : 2008/977

Muş İli, Merkez İlçeye bağlı Ağaçlık, Karaköprü, Sütlüce, Yeşilce, Çöğürlü, Tandoğan, Kepenek, Donatım, Soğucak ve Bağlar Köylerinin tüzel kişiliklerinin kaldırılarak Muş Belediyesi sınırları içine katılması hususunda düzenlenen rapor ve ekleri ile İçişleri Bakanlığının konuya ilişkin olarak 5393 sayılı Belediye Kanununun 11 inci maddesine göre görüş bildirilmesi istemine ilişkin 17.9.2008 günlü ve … sayılı yazısı incelendi.

Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
5393 sayılı Belediye Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasında, meskûn sahası, bağlı olduğu il veya ilçe belediyesi ile nüfusu 50.000 ve üzerinde olan bir belediyenin sınırına, 5.000 metreden daha yakın duruma gelen belediye ve köylerin tüzel kişiliğinin, genel imar düzeni veya temel alt yapı hizmetlerinin gerekli kılması durumunda, Danıştayın görüşü alınarak, İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine müşterek kararname ile kaldırılarak bu belediyeye katılacağı, tüzel kişiliği kaldırılan belediyenin mahallelerinin, katıldıkları belediyenin mahalleleri haline geleceği, tüzel kişiliği kaldırılan belediye ile köylerin taşınır ve taşınmaz mal, hak, alacak ve borçlarının katıldıkları belediyeye intikal edeceği hükmüne yer verilmiştir.
İçişleri Bakanlığının 7.4.2005 günlü, 2005/36 sayılı Genelgesinde, Belediye Kanununun 11 inci maddesine göre yapılacak işlemlerde valinin görüşüyle birlikte; 1-Genel imar düzeni veya temel alt yapı hizmetleri bakımından katılmayı gerektiren sebepler ile, mevcut durumda imar ve temel alt yapı hizmetlerinin bir bütün olarak yürütülmesinin önündeki engellerin, nazım imar planları ve daha üst ölçekli planlara göre kentin gelişme durumunu kapsayan ve konusunda uzman kişi veya kuruluşlarca hazırlanacak raporun, 2-Tüzel kişiliği kaldırılacak belediyenin sınırından, katılacağı belediyenin sınırına kadar olan uzaklığı, köyde ise köydeki en son evden katılınacak belediyenin sınırına olan uzaklığı belirten ve teknik elemanlarca tasdikli mesafe cetvelinin, 3-Birleşecek kısımların ayrı renk veya işaretlerle gösterildiği 1/25.000 ölçekli haritanın, 4-İlgili belediye veya köyü bünyesine alacak olan belediyenin meclis kararının ikişer nüsha olarak Bakanlığa gönderileceği belirtilerek, madde hükmünün uygulanmasında soyut olarak belirtilmiş “gerekli kılma” halinin, hangi verilerle somutlaştırılabileceğine ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
İçişleri Bakanlığının sözü edilen Genelgesindeki açıklamalar da dikkate alınarak düzenlenen emsal bir katılma dosyasının incelenmesi sonucunda verilen Dairemizin 30.4.2008 günlü, E:2008/319, K:2008/462 sayılı kararında ise, katılma konusunda görüş bildirilebilmesi için, Belediyenin kendi sorumluluğundaki hizmetleri ne derecede, hangi ölçülerde yerine getirdiği, katılma halinde Belediyenin kendi sınırları içinde sunduğu hizmetlerde aksama olup olmayacağı, katılmanın gerekliliğini açıklayan objektif verilere dayanan, mali kaynakları belirtilmiş, yeterli ve detaylı bilgilere yer veren, katılacak belediyelere ve köylere götürülecek hizmetlerin projelerinin bulunup bulunmadığı ve gerçekleştirilebilme imkanları ile finansmanı konusunda açıklık getiren, katılma durumunda Belediyenin ne kadar ilave gelir-giderinin olacağı, halen Belediye tarafından hangi belediye ve köylere hangi ölçüde imar ve altyapı hizmeti verildiği hususlarında somut verilere dayalı tespitin bulunması gerektiği belirtilmek suretiyle, bu konuda görüş bildirilebilmesi için değerlendirilecek verilerin somutlaştırılabilmesi için detaylandırılımasına ihtiyaç duyulmuştur.
Dosyanın incelenmesinden, Muş Valiliğinin 30.7.2008 günlü, 641 sayılı yazısıyla İçişleri Bakanlığından, Muş İli, Merkez İlçeye bağlı Ağaçlık, Karaköprü, Sütlüce, Yeşilce, Çöğürlü, Tandoğan, Kepenek, Donatım, Soğucak ve Bağlar Köylerinin, Muş Belediyesine çok yakın oldukları belirtilerek, plansız ve tarım alanlarındaki yapılaşmanın önlenmesi, deprem riski nedeniyle doğabilecek zararların en aza indirilmesi, atık su, kanalizasyon, arıtma ve çöp hizmeti verilebilmesi için bu köylerin tüzel kişiliklerinin kaldırılarak Muş Belediyesine katılmaları hususunda gereğinin istenildiği, ayrıca bu yazıda, genel olarak belediyelerin ve köylerde oturan şahısların katılma konusunda gönüllü olmadıkları, özellikle mahalli seçimler arifesinde belediyelerin katılma konusunda istekli olmayacakları, 5393 sayılı Kanunun aradığı şekil şartlarına bağlamadan, Kanunun 11 inci maddesiyle getirilen düzenlemeden yararlanmak suretiyle bu köylerin Muş Belediyesine katılmalarının sağlanması gerektiği yolunda ifadelere yer verildiği, yazının eki olarak, gerekçe raporu, mesafe cetveli, genel harita gibi belgelerin eklendiği, İçişleri Bakanlığınca bu talebin incelendiği, Bakanlığın 27.8.2008 günlü, 22757-58534 sayılı yazısıyla Valiliğe, 7.4.2005 günlü, 2005/36 sayılı Genelge dikkate alınarak, köylerin meskun sahası ile Belediye sınırları arası karayolu uzaklığını gösterir A4 boyutunda ve kroki şeklinde ayrı ayrı düzenlenmesi gereken mesafe cetvelinin düzenlenmediği, 1/25000 ölçekli haritada köylerin ve Belediye sınırının farklı renk ve işaretlerle gösterilmediği, köylerle ilgili Belediye Meclis kararının bulunmadığı, ayrıca Danıştay Birinci Dairesinin 30.4.2008 günlü, E:2008/319, K:2008/462 sayılı emsal kararında yer verilen irdelemelere göre gerekçe raporu hazırlanmadığı hatırlatıldıktan sonra, bu eksiklikler giderilerek dosyanın yeniden düzenlenmesinin istenilmesine karşın, Valiliğin 5.9.2008 günlü, 734 sayılı yazısıyla, söz konusu eksikliklerin bir kısmı giderilerek dosyanın Bakanlığa gönderildiği, bu dosyada köylerin katılması konusunda alınmış Muş Belediye Meclis kararının bulunmadığı, mesafe cetvellerinde köylerin karayoluna uzaklıklarının gösterilmesiyle yetinildiği, 1/25000 ölçekli olduğuna dair hiçbir bilgiye yer verilmeyen haritada ise Belediye ve köylerin sınırlarının renkli kalemlerle işaretlenmediği, “Karaköprü” olarak yazılan yerin de köy mü, mezra mı olduğunun anlaşılamadığı, gerekçe raporunda da, halen 6 Köyün çöp toplama hizmetlerinin Belediyece yerine getirildiğinin, Belediyenin köylere kısa ve orta vadede götürmesi gereken ciddi bir altyapı hizmeti bulunmadığının, Belediye hizmetlerinde aksama olmasının zayıf bir olasılık olduğunun, kaldı ki katılma durumunda Belediyenin gelirinin artacağının, Valiliğin katılma konusundaki isteğinin deprem riski yüksek tarım alanlarındaki plansız yapılaşmanın önlenmesinden ibaret olduğunun, katılmanın Belediyeye mali külfet getirmeyeceğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, dosyada mevcut mesafe cetvelinin Genelge hükümlerinde belirtilen kriterlere uymadığı, Kepenek, Tandoğan, Çöğürlü, Yeşilce, Sütlüce ve Bağlar Köylerine ilişkin cetvellerde bu Köylerin sadece karayoluna uzaklıklarının belirtildiği, oysa köylerdeki en son evlerden Muş Belediyesi sınırına kadar olan, halihazırda köyler ile Muş İli arasında ulaşım için kullanılan karayolu uzaklığını gösterir mesafe cetvellerinin hazırlanması gerektiği, 1/25000 ölçekli olması gereken haritanın ölçeğinin belirtilmediği ve onaysız olduğu, ayrıca haritada köylerin sınırlarının ve Belediye sınırının farklı renk ve işaretlerle gösterilmediği, “Karaköprü” olarak belirtilen yerin ise köy mü, mezra mı olduğunun anlaşılamadığı, katılma konusunda alınmış Belediye Meclis kararının bulunmadığı, Valilik yazılarından Muş Belediyesinin katılma konusunda istekli olmadığı ve Valilikçe resen köylerin Belediyeye katılmasına gerek görüldüğü anlaşılmakta ise de, bu Köylere hizmet götürecek, katılmayla mali ve idari durumu etkilenecek olan kurumun Belediye olacağı dikkate alındığında, Belediye Meclisinin katılma konusundaki iradesinin önemli bir unsur olarak değerlendirilmesi gerektiği açıktır.
Öte yandan, katılmayı gerektiren sebeplerin de açıklandığı Valiliğin 30.7.2008 günlü, 641 sayılı yazısında, köylerin hiçbirine atık su, kanalizasyon, arıtma, ayrıştırma ve çöp hizmeti verilmediği, genel imar düzeni veya temel alt yapı hizmetlerinin katılmayı zorunlu kıldığı belirtilmiş iken, Valiliğin 5.9.2008 günlü, 734 sayılı yazısı eki gerekçe raporunda, Bağlar, Ağaçlık, Karaköprü, Yeşilce, Sütlüce ve Donatım köylerinin bir kısım çöp toplama hizmetinin Belediyece yerine getirildiği belirtilmekle birlikte, bu hizmeti aldığı vurgulanan köylerin muhtar ve ihtiyar heyeti üyelerinin konu hakkında görüşlerine başvurulmadığı, ayrıca katılması istenilen köylere Belediyenin kısa ve orta vadede ciddi bir altyapı hizmeti götürmeyeceği hususlarına yer verildiği, anılan yazılardaki çelişkili ifadelerin yanında, atık su, kanalizasyon, arıtma, ayrıştırma ve çöp hizmeti alamadığı belirtilen bu köylerin katılması halinde Belediyenin kısa ve orta vadede ciddi bir altyapı hizmeti götürmeyeceği yolundaki ifadeden ne kastedildiğinin, bu tespitin bir dayanağının bulunup bulunmadığının da anlaşılamadığı, ayrıca dosyada, Belediyenin kendi sorumluluğundaki hizmetleri ne derecede, hangi ölçülerde yerine getirdiği, katılma halinde Belediyenin kendi sınırları içinde sunduğu hizmetlerde aksama olup olmayacağı, katılmanın gerekliliğini açıklayan objektif verilere dayanan, mali kaynakları belirtilmiş, yeterli ve detaylı bilgilere yer veren, katılacak köylere götürülecek hizmetlerin projelerinin bulunup bulunmadığı ve gerçekleştirilebilme imkanları ile finansmanı konusunda açıklık getiren, katılma durumunda Belediyenin ne kadar ilave gelir-giderinin olacağı hususlarını aydınlatan ve somut verilere dayalı bir tespit bulunmadığı görülmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle istem hakkında bu aşamada görüş bildirilmesine yer olmadığından, dosyanın İçişleri Bakanlığına iade edilmek üzere Danıştay Başkanlığına sunulmasına 13.10.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.