1. Daire 2007/674 E. , 2007/862 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2007/674
Karar No : 2007/862
K A R A R
Hakkında Soruşturma
İzni İstenenler :
1- …, … İli, … Belediyesi Başkanı
2- …, ” ” ” ” İktisat ve Küşat Müdürü
3- …, ” ” ” Hukuk İşleri Müdür Vekili
İtiraz Edilen Karar : Hakkında soruşturma izni istenenler için soruşturma izni verilmemesine ilişkin İçişleri Bakanının … günlü, … sayılı kararı
Karara İtiraz Eden : Şikayetçi … Tur.San. İnş. Taah. ve Tic.Ltd. Şti.vekili Av. …
Soruşturulacak Eylem : … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararını yerine getirmemek.
Eylem Tarihi : 2006 yılı
İçişleri Bakanlığının … günlü, … sayılı yazı ile gönderilen dosya İçişleri Bakanı tarafından verilen .. günlü, … sayılı soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararı ile bu karara yapılan itiraz, Tetkik Hakimi …’nun açıklamaları dinlendikten sonra, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca incelendi;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
Anayasanın 138 inci maddesinin son fıkrası, “Yasama ve Yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare mahkeme kararlarını hiçbir surette değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.”şeklinde olup bu hükme paralel olarak düzenlenen 2577 sayılı İdari Yargılama Usulu Kanunu’nun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında, idareyi mahkeme kararlarını uygulama noktasında gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur tutarak bu sürenin hiçbir şekilde otuz günü geçemeyeceği ifade edilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, … İlçesi, … Mahallesi, … Bulvarı No:… adresinde bulunan işyerine ilişkin ”işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı verilmesi” yönündeki şikayetçi talebinin, Belediye Başkanlığınca reddedilmesi üzerine açılan davada … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla ruhsat vermeme işleminin iptal edildiği, şikayetçinin Belediye Başkanlığına hitaben yazdığı … günlü dilekçeyle iptal kararı doğrultusunda kendisine işyeri açma ve çalıştırma ruhsatının verilmesinin istendiği, şüphelinin imzasını taşıyan cevabi yazıda ise, iptal kararının tebliğinden sonra söz konusu binada yapılan inceleme sonucunda, binaya ruhsat ve ekine aykırı inşaat yapıldığının tespit edilmesi nedeniyle İmar Kanununun 32 nci maddesi gereğince 18.5.2006 günlü, 04/0161 sayılı yapı tatil zaptı düzenlendiği, tanınan süre içinde ruhsata uygun hale getirilmeyen bina hakkında 25.5.2006 günlü, 1796 sayılı Belediye Encümeni kararıyla 3194 sayılı kanunun 42 nci maddesi uyarınca para cezası verilmesine ve yıkılmına karar verildiği belirtilerek, yıkımına karar verilen binaya işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı veremeyeceğinden bahisle istemin reddedilmesi üzerine şikayetçinin savcılığa başvurarak suç duyurusunda bulunduğu anlaşılmıştır.
İşyeri açma ve çalıştırma ruhsatı verilmesi yönündeki şikayetçi talebinin reddine ilişkin işlem, mahkeme kararı ile iptal edildiğine göre, yargı kararının gereğine göre işlem tesis etmek zorunda olan idarenin; bu yargı kararının gereğini süresi içinde yerine getirmesi gerekirken, mahkeme kararından sonra ruhsat istemine konu olan bina hakkında aldığı yıkım ve para cezası kararlarından bahisle yargı kararını uygulamama yoluna gitmesi hukuken tasvip edilemez. Zira, idarenin uygulamama gerekçesi olarak değerlendirdiği ve sonradan tesis ettiği yıkım ve para cezaları, idarenin tek taraflı ve yürütülmesi zorunlu nitelikte işlemleri ise de, henüz yargısal denetimden geçmemiş bu idari işlemlerin yargı kararlarının hukuki sonuçlarını ve uygulamasını engelleyecek nitelikte ve güçte kabul edilmesi söz konusu olamaz. Aksi takdirde, işlemi yargı yerlerince iptal edilen idarelere, yeni hukuki sebeplerle yeni işlemler tesis etmek suretiyle yargı kararlarını sonuçsuz bırakma keyfiyeti tanınmış olur ki, yargı kararlarına ve hukuka duyulması gereken güveni sarsan bu davranışın açık ve emredici Anayasa ve Yasa kurallarıyla bağdaştırılması mümkün değildir.
Açıklanan nedenlerle ilgililere isnat edilen eylemin haklarında hazırlık soruşturması yapılmasını gerektirecek nitelikte bulunduğu anlaşıldığından, itirazın kabulü ile İçişleri Bakanının soruşturma izni verilmemesine ilişkin … günlü, … sayılı kararının kaldırılmasına, dosyanın … Cumhuriyet Başsavcılığına, kararın bir örneğinin İçişleri Bakanlığı ile itiraz edene gönderilmesine 3.7.2007 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(X) K A R Ş I O Y
Dosyanın incelenmesinden, … İlçesi, … Mahallesi, … Bulvarı No:…adresinde bulunan işyeri ile ilgili ”işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı verilmesi” yönündeki şikayetçi talebinin Belediye Başkanlığınca reddedilmesi üzerine … İdare Mahkemesinin E:…, K:… sayılı kararıyla ruhsat vermeme işleminin iptal edildiği, ancak söz konusu bina ile ilgili olarak Belediye Başkanlığınca yapılan incelemede ruhsata aykırılıklar tespit edilerek yıkımına karar verilmesi nedeniyle yıkılacak binaya işyeri açma ve çalıştırma ruhsatının verilmemesi eyleminde mahkeme kararınının uygulamamasından bahsedilemeyeceği anlaşıldığından, İçişleri Bakanının soruşturma izni verilmemesine ilişkin … günlü, … sayılı kararına yapılan itirazın reddedilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk kararına katılmıyorum.