1. Daire         2007/1484 E.  ,  2008/147 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2007/1484
Karar No : 2008/147

K A R A R

Şikayetçi …’a velayeten … vekili Av. … tarafından, … Üniversitesi Rektörlüğünce oluşturulan Yetkili Kurulun vermiş olduğu men-i muhakemeye ilişkin … günlü, … sayılı kararın kaldırılması istemiyle … İdare Mahkemesine yapılan başvuru sonucunda, .. günlü, E:…, K:… sayılı kararla, davanın görev yönünden reddine karar verilerek dosyanın … Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesi üzerine, itirazın Danıştay nezdinde yapılması gerektiğinden bahisle … Bölge İdare Mahkemesince … günlü, E:…, K:… sayılı kararla Dairemize gönderilen dosya, Tetkik Hakimi …’nun açıklamaları dinlendikten sonra, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Kanunun uyarınca incelendi.

Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
Dosyanın incelenmesinden, şikayetçi vekilince … İdare Mahkemesine gönderilmek üzere … Asliye Hukuk Mahkemesi Başkanlığına verilen dilekçeyle, 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununun 53 üncü maddesi uyarınca … Üniversitesi Tıp Fakültesi … Hastanesi yetkilileri hakkında verilen … günlü, … sayılı men-i muhakeme kararının kaldırılmasının talep edildiği, dilekçede iptal davası şeklinde değerlendirilebilecek bir isteme yer verilmediği halde, idare mahkemesi tarafından şikayetçiden başvuru ve karar harçları tahsil edilmek ve esas numarası verilmek suretiyle dilekçenin kayda alındığı, kaldırılması istenen kararın kimler için verildiği ve içeriğinin ne olduğu hakkında bir belge de sunulmayan dosyanın incelenmesi sonucunda, … Üniversitesi Ceza Son Soruşturma Kurulunca verilen söz konusu men-i muhakeme kararının 4483 sayılı kanun kapsamında soruşturma izni verilmemesi kararı olarak değerlendirilmesi sonucunda, uyuşmazlığın görüm ve çözümünün aynı kanunun 9 uncu maddesi gereği yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu … Bölge İdare Mahkemesi olduğundan bahisle, 2547 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca davanın görev yönünden reddine karar verildiği ve dosyanın … Bölge İdare Mahkemesine gönderildiği, … Bölge İdare Mahkemesince men-i muhakeme kararının kaldırılması istemini içeren idari bir itiraz şeklindeki talebin, idare mahkemesince, iptal davası şeklinde değerlendirilerek görevsizlik kararıyla dava dosyasıyla birlikte Bölge İdare Mahkemesine gönderilemeyeceği hususu dikkate alınmadan, söz konusu karara Danıştay nezdinde itirazda bulunulması gerektiğinden bahisle dava dosyasının Dairemize gönderildiği anlaşılmaktadır.
2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununun 53 üncü maddesinde ”Yükseköğretim Kurulu ve Yükseköğretim Denetleme Kurulu Başkan ve üyeleri hakkında Danıştayın 2 nci Dairesinde verilen lüzumu muhakeme kararına itiraz ile meni muhakeme kararlarının kendiliğinden incelenmesi Danıştayın İdari İşler Kuruluna aittir. Diğer kurullarca verilen lüzumu muhakeme kararına ilgililerce yapılacak itiraz ile meni muhakeme kararları kendiliğinden Danıştay 2 nci Dairesince incelenerek karara bağlanır. ” hükmüne yer verilmiş olup, 2575 sayılı Danıştay Kanununun 42 nci maddesinde 2.6.2004 günlü, 5183 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle yapılan değişiklik sonucunda bu maddenin (k) bendi uyarınca, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yargılanmasına ilişkin mevzuat uyarınca görülecek işler, Danıştay Birinci Dairesinin görevleri arasına girmiştir.
2575 sayılı Danıştay Kanununun 41 inci maddesinde, idari işlere ilişkin idari uyuşmazlıklar ve görevlerin, Birinci Daire ve İdari İşler Kurulunda görüleceği, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanunun 8 inci maddesinin (a) ve (b) bentlerinde sayılan yargısal görevlerin dışında kalan (c) bendinde, Bölge İdare Mahkemelerinin diğer kanunlarla verilen görevleri yerine getireceği, 5 inci maddesinde, idare mahkemelerinin; vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla ilk derecede Danıştayda çözümlenecek olanlar dışındaki iptal davalarını çözümleyeceği, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2 nci maddesinde, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davaların iptal davaları olduğu, aynı Kanunun 14 üncü maddesinde, dilekçelerinin idare ve vergi mahkemelerinde, mahkeme başkanının veya hakimin havalesi ile kaydolunacağı, idare mahkemesinde kaydolunan dilekçelerin bir üye tarafından (a) görev ve yetki, (b) idari merci tecavüzü, (c) ehliyet (d) idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, (e) süre aşımı, (f) husumet, (g) 3 ve 5 inci maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden sırayla inceleneceği, 15 inci maddesinin (a) bendinde ise, Danıştay veya idare ve vergi mahkemelerince, idari yargının görevli olduğu konularda görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
Bu hükümlere göre, Danıştay dava dairelerinin veya idare mahkemelerinin, başvurma ve karar harçları alınmış, esas numarası ile kayıtlarına girmiş davalarda görev veya yetki yönünden bir karar vermeleri gerekiyorsa, bu davaya bakmakla görevli mahkemeyi de belirleyerek davanın görev veya yetki yönünden reddine, dosyanın görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine şeklinde bir karar vermeleri, görevli veya yetkili mahkemeyi belirlerken de öncelikle dava dosyasını gönderecekleri merciin, idari davalara bakmakla görevli, yargısal görev ifa eden mahkemelerden biri olması gerekmektedir. Aksi taktirde idare mahkemelerinin, mahkeme niteliği olmayan, yargısal görevi bulunmayan mercilerle de görev uyuşmazlığı çıkarabilmesi durumu ile karşılaşılabilir ki, bunun İdari Yargılama Usulü Kanununun yukarıda belirtilen açık hükümleriyle bağdaştırılabilir bir yanı bulunmamaktadır.
2547 Sayılı Kanunun hükümlerine göre yetkili kurul tarafından verilmiş bulunan men-i muhakemeye ilişkin kararın kaldırılması istemiyle idare mahkemesine yapılan bir başvuruda, mahkeme tarafından dosya açılmadan önce, istemin ne olduğunun saptanması, idare mahkemelerinin görev alanına girip girmediği, eğer girmiyor ise ve dava yolu değil de idari itiraz yolu ise, dilekçe ve eklerinin esas kaydına alınmaması ve dosya açılmaması, sehven dosya açılıp esas kaydına alınmış işlerde ise, idari itiraz yolu olması nedeniyle bu tür itirazlara bakmakla görevli merciin Bölge İdare Mahkemesi mi yoksa Danıştay’ın idari dairesi mi olduğunun saptanması ve ilgili Yasa hükümleriyle verilmiş bu tür itirazlara bakma görevi nedeniyle yargısal görev ifa etmeyen Bölge İdare Mahkemesi veya Danıştay’ın İdari Dairesi ile yargısal görev yapan idare mahkemeleri arasında görev uyuşmazlığı çıkarılamayacağı hususlarının dikkate alınması suretiyle görev yönünden ret kararı verilmeyip, talebin ne olduğu açıklanarak sehven açılmış dosya esas kaydının kapatılmasına, dilekçe ve eklerinin tespit edilen merci’e gönderilmesine dair bir karar verilmesi gerekmektedir.
Olayda, … Üniversitesi Rektörlüğünce oluşturulan Yetkili Kurulun vermiş olduğu men-i muhakemeye ilişkin … günlü, … sayılı kararın kaldırılması istemini içeren dilekçenin, mahkeme başkanı veya hakimi tarafından havale edilmesi aşaması da dahil olmak üzere yapılacak ilk incelemesinde, yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınmak suretiyle kaldırılması istenilen kararın idari davaya konu olacak nitelikte bir idari işlem olarak kabulü halinde, görevli yargı yeri de belirtilerek görevsizlik kararı verilmesi, iptal davasına konu olacak idari işlem olarak değerlendirilmemesi halinde 2577 sayılı Yasanın 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca davanın reddine karar verilmesi ve kararın taraflara tebliğ edilmesiyle yetinilmesi, yada idari itiraz yoluna ilişkin bir başvuru olarak kabul edilmesine rağmen sehven dosya açılmış ise, bu gerekçelerle dosya esasının kapatılmasına ve dilekçe ve eklerinin ilgili mercie gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, söz konusu istemin iptal davası biçimine sokulmasından sonra, 4483 sayılı yasa hükümlerinden bahisle … Bölge İdare Mahkemesinin görevi kapsamında gösterilmesi suretiyle dosyanın bu mercie gönderilmesinde yasaya uygunluk bulunmadığı gibi, bu şekilde kendisine gönderilmiş bulunan dava dosyası hakkında, Bölge İdare Mahkemesince yukarıda belirtilen hükümler çerçevesinde bir değerlendirme yapılarak dosyanın idare mahkemesine iadesine karar verilmesi gerekirken, görevsizlik kararıyla birlikte kendisine intikal etmiş olan dava dosyasındaki istemin bu kez idari itiraz olduğu ve 2547 sayılı Yasanın 53 üncü maddesi uyarınca Mahkemelerince incelenme imkanı bulunmadığı gerekçesiyle görev yönünden reddedilerek incelenmek üzere Dairemize gönderilmesine karar verilmesinin de hukuki bir dayanağı bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, idare mahkemesi tarafından istemin iptal davası şekline dönüştürülmesi suretiyle verilen görevsizlik kararıyla kendisine gönderilen dava dosyasını, idare mahkemesi kararının hukuki değerlendirmesini yapmadan, mahkemelerine yapılmış bir itiraz olarak değerlendirmek suretiyle itirazı görev yönünden reddederek Dairemizi görevli kabul etmek suretiyle incelenmek üzere gönderilen ve Dairemizce herhangi bir işlem yapılmasına olanak bulunmayan idare mahkemesine ait dava dosyasının gereği yapılması için … Bölge İdare Mahkemesine iadesine 1.2.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.